Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2008

Ευλογημένη γη

Ευλογημένη γη

Tου Νικου Κωνστανταρα

Στο θεατρικό έργο του Ντέιβιντ Μάμετ «Οικόπεδα με Θέα», το οποίο στήνεται γύρω από μια ομάδα αποτυχημένων πωλητών γης, εμφανίζεται ένας απεσταλμένος από τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας για να αφυπνίσει τους «χαμένους». Τους απολύει όλους και μετά τους λέει ότι έχουν μια βδομάδα για να αποκτήσουν πάλι τη δουλειά τους. «Ξέρεις τι χρειάζεται για να πουλήσεις γη;» τους ρωτάει. «Χρειάζεσαι ατσάλινα κότσια». Τους παρουσιάζει την αμοιβή για πετυχημένες πωλήσεις: πρώτο βραβείο, μία Κάντιλακ· δεύτερο, ένα σετ μαχαίρια για μπριζόλες· τρίτο, η απόλυση. Και κλείνει την κουβέντα: «Τα χρήματα είναι εκεί έξω και σας περιμένουν. Αν τα πάρετε είναι δικά σας. Αν δεν τα πάρετε, δεν σας λυπάμαι καθόλου».

O κομψός εκτελεστής θα είχε ενθουσιαστεί με την Ελλάδα, όπου όλοι πουλούν «ρίαλ εστέιτ». Είναι τέτοια η έφεσή μας να πουλάμε τον μεγαλύτερο μας θησαυρό –την ομορφιά της χώρας, την οποία σκεπάζουμε με μπετόν– ώστε το ατελείωτο ξεπούλημα να έχει γίνει η ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας. Από τους αγρότες και κτηνοτρόφους που βρέθηκαν με «αξιοποιήσιμες» εκτάσεις κοντά στη θάλασσα έως τους μοναχούς του Αθω και τους υπουργούς κυβερνήσεων, όλοι πλουτίζουν από αυτή τη λεηλασία. Η γη είναι η πρώτη ύλη που πουλάμε, όπως αναπτυσσόμενες χώρες πουλάνε μεταλλεύματα για να τα αξιοποιούν άλλοι. Το αποτέλεσμα για τη χώρα ήταν καταστροφικό - και έπεται συνέχεια.

Το τσιμέντο επελαύνει ανεμπόδιστο πάνω στην ελληνική γη από τη δεκαετία του ’50, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υιοθέτησε την αντιπαροχή και οι μονοκατοικίες με αυλές μετετράπησαν σε θάλασσα από διαμερίσματα. Το μεγάλο ξεπούλημα της γης φούντωσε με την αρχή του μαζικού τουρισμού στα τέλη του ’60 και τις αρχές του ’70. Η καταστροφή κορυφώνεται τώρα με την ατελείωτη «ανάπτυξη» σπιτιών που εκτείνονται ανεξέλεγκτα γύρω από κάθε πόλη, χωρίς τις απαραίτητες υποδομές.

Το εθνικό ξεπούλημα επέτρεπε τους Ελληνες να ζουν πέρα των δυνατοτήτων τους. Πουλούσαν ακίνητα στην επαρχία για να αγοράσουν διαμερίσματα στην πόλη, αυτοκίνητα, κ.λπ. Μετά, πουλούσαν κι άλλη γη για να προικίσουν τα παιδιά τους. Αυτό το εύκολο χρήμα οδήγησε σε αύξηση των τιμών σε όλο το φάσμα των ακινήτων και οδήγησε σε μια φούσκα που κρατάει δεκαετίες και δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική αγοραστική δύναμη των Ελλήνων. Αυτοί που δεν είχαν γη να πουλήσουν αναγκάστηκαν να δανείζονται υψηλά ποσά για να αγοράσουν υπερτιμημένα σπίτια.

Τώρα, τα παιδιά αυτών που πουλούσαν γη δεν έχουν τι να πουλήσουν για να προικίσουν τα δικά τους παιδιά. Περίπου 200.000 νέα σπίτια μένουν απούλητα, και όμως η αγορά κατοικιών δεν φαίνεται να οδηγείται προς ουσιαστική «διόρθωση» όπως συμβαίνει σε κάθε χώρα όπου η αγορά ακινήτων έχει σχέση με τις δυναμικές της πραγματικής οικονομίας. Ο λόγος είναι ότι οι υψηλές τιμές συμφέρουν παρά πολλούς: οι ιδιοκτήτες ακινήτων, οι τράπεζες, οι κατασκευαστές και το κράτος συνωμοτούν για να προστατεύσουν τις επενδύσεις τους. Οι κατασκευαστές και οι τράπεζες έβγαλαν τόσα χρήματα τα τελευταία χρόνια που αντέχουν να κρατούν σπίτια απούλητα χωρίς να ρίχνουν τις τιμές.

Τέτοια ήταν η λεηλασία των τελευταίων χρόνων. Και τέτοιοι είναι οι πειρασμοί της αγοράς ακινήτων που ο πρώην υπουργός Ναυτιλίας Γιώργος Βουλγαράκης έστησε υπεράκτια εταιρεία «ρίαλ εστέιτ» με τη σύζυγό του. (Αυτός εμπνεύστηκε το σύνθημα «ό,τι δεν είναι παράνομο είναι ηθικό». Πήγε να τον καλύψει ο πρωθυπουργός αλλά ήταν τέτοια η κατακραυγή που ο υπουργός αναγκάστηκε, τελικά, να παραιτηθεί).

Ολες οι κυβερνήσεις έκαναν ό,τι μπορούσαν για να παραμείνουν τα ακίνητα ανεξάντλητη πηγή πλουτισμού: δεν οριοθέτησαν ζώνες που θα καθόριζαν τις χρήσεις γης. Εως και τρεις στις τέσσερις προστατευμένες περιοχές Natura δεν έχουν θεσμοθετηθεί. Τέτοια μέτρα θα έθεταν τέρμα στον ανορθολογισμό της «αγοράς ρίαλ εστέιτ» και κανείς δεν θα ήθελε να το δει αυτό. Γιατί να προστατέψουμε τη χώρα όταν μπορούμε να την εκμεταλλευόμαστε; Και το πιο εξοργιστικό με τη σημερινή κατάσταση είναι οι αποκαλύψεις για τον ανίερο γάμο μοναχών και πολιτικών. Μαζί λεηλατούν αυτό που θα έπρεπε να προστατεύσουν – την ομορφιά της γης μας. Αλλά αυτό θα ήθελε κότσια. Ατσάλινα.

ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

14.9.08

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis