Τετάρτη 20 Απριλίου 2011

Οι πόλεις μας παραδομένες στη μάστιγα των βανδαλισμών

Η περίπτωση της Αθήνας θα μπορούσε να είναι μια ιστορία τύπου Νασρεντίν Χότζα: Ζούσε κάποιος σε μία παράγκα χωρίς λουτρό και αντί να μαζεύει χρήματα για να το αποκτήσει, φώναξε ένα μηχανικό για να σηκώσει δεύτερο όροφο στο ετοιμόρροπο σπιτάκι του. Ζητώ συγγνώμη γι' αυτήν τη χοντροκομμένη σύγκριση, αλλά τώρα που ξεκινάει η τουριστική μας περίοδος, θα περίμενε κανείς ότι μία πόλη σαν την Αθήνα θα έκανε «φασίνα» ώστε να υποδεχθεί τους επισκέπτες της καθαρή, λαμπερή, περιποιημένη, αξιοπρεπής.
Το γεγονός ότι δεν υπάρχει ελεύθερη επιφάνεια χωρίς γκράφιτι δεν φαίνεται να ενοχλεί ούτε τον κ. υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Π. Γερουλάνο ούτε την υπουργό Περιβάλλοντος κ. Τ. Μπιρμπίλη ούτε όμως και τον δήμαρχο Αθηναίων κ. Γ. Καμίνη. Τουλάχιστον δεν είδαμε κάτι στην πράξη, γιατί μπορεί το θέμα πράγματι να τους απασχολεί στις ατέρμονες περιγραφές των προβλημάτων στις οποίες έχουν συνηθίσει τους πολίτες. Σήμερα, η Αθήνα οφείλει να ιεραρχήσει τα «θέματά» της. Και αντί να μεγαλοπιάνεται με έργα-πυροτεχνήματα, ας δει πόσο κάνει «ένα συν ένα».
Δεν είναι απλή υπόθεση να είσαι πρωτεύουσα ενός ευρωπαϊκού κράτους. Είναι όμως απλό και υπακούει στους κανόνες της κοινής λογικής να γνωρίζεις ότι η ανοχή -αν όχι η ενθάρρυνση- των βανδαλισμών, της παρανομίας και της κατάργησης της έννοιας της δημόσιας περιουσίας δεν οδηγεί σε καλό. Η ζημιά είναι ήδη τεράστια. Εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες επιστρέφουν στην πατρίδα τους και μιλούν για την πιο απεριποίητη πόλη που είδαν ποτέ.
Εκτός όμως από τους τουρίστες είμαστε και εμείς, οι πολίτες. Απογοητευμένοι και θυμωμένοι με την αδυναμία στοιχειώδους αντιμετώπισης του προβλήματος. Δύο πολίτες, ο καθένας από άλλη πλευρά, μας μιλούν για το θέμα των γκράφιτι και τα ζητήματα που προκύπτουν.

Του Αντωνη Πιτσιου*
Στο άρ. 24 του Συντάγματος αναφέρεται πως «η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός». Παρά τη ρητή αυτή διατύπωση, η έγερση αγωγής έναντι του κράτους για αμέλεια καθαρισμού και συντήρησης μνημείων αποτελεί μάλλον αφέλεια για τη δικανική καθημερινότητα. Και η αντίφαση αυτή, παραδόξως, δεν προκαλεί κάποιου είδους οργή περί μη εφαρμογής νόμου, αλλά φαίνεται μάλλον αναμενόμενη.
Στην περίπτωσή μας, μία αγωγή αποζημίωσης έναντι του Δημοσίου, εξαιτίας πλημμελούς συντήρησης των μνημείων, συνιστά μια τόσο δυσθεώρητη αξίωση, όσο και αυτή της «ηθικής βλάβης».
Το γεγονός όμως ότι η ηθική βλάβη έχει αποτιμηθεί σε ζημία και εκτιμηθεί σε χρήμα αμέτρητες φορές -σε αντίθεση με την περίπτωσή μας- οφείλεται στην κατ’ επανάληψη έγερση του ζητήματος στα δικαστήρια και όχι σε κάποια ειδικότερη νομοθεσία. Ακόμα και παρά τη ρητή κατάληξη «...και δικαίωμα του καθενός», θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς -και είναι βάσιμο- ότι η ηθική βλάβη είναι τουλάχιστον προσωπική.
Για να φωτίσει κανείς το παράδοξο αυτό, δεν μπορεί παρά να τονίσει, ότι το Σύνταγμα δεν εξαντλείται στο κείμενό του και ότι φέρει έντονα ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά. Αν τα άρθρα του μπορούν να παρομοιαστούν με τις ικανότητες κάποιου, τότε οι δικαστικές αποφάσεις θα αντιστοιχούσαν στον χαρακτήρα του.
Αντίστοιχα αναμενόμενο είναι και το ενδεχόμενο απόκλισης αυτών των δύο, ούτως ώστε να είναι δυνατή η ανενέργεια κάποιων διατάξεων σε σχέση με άλλες, που μπορεί να έχουν ακόμη και μικρότερο γραμματικό έρεισμα στο κείμενο του νόμου.
Το εκάστοτε προβάδισμα σύμπνοιας μεταξύ νόμου και αποφάσεων -όπως αυτό της ηθικής βλάβης- οφείλεται, μεταξύ άλλων, και στον παράγοντα της ευκαιρίας. Στην ευκαιρία δηλαδή έγερσης και διαμόρφωσης των αξιών, οι οποίες φαίνεται να αλλάζουν και να εξελίσσονται με επετηριδιακούς όρους και όχι με φαντασιακούς. Το ίδιο δηλαδή που συμβαίνει και με κάποια από τα ταλέντα μας τα οποία, έπειτα από κάποια ηλικία, αρεσκόμαστε να τα αποκαλούμε «κρυφά», από οκνηρία να τους δώσουμε μια ευκαιρία να τα καλλιεργήσουμε.
* Ο κ. Αντώνης Πίτσιος είναι δικηγόρος.

Του Ηλια Ανδρεοπουλου*
Tο ερέθισμα να ξεκινήσω την όλη προσπάθεια, ήταν μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας στο ζενίθ της τουριστικής περιόδου στην Πλάκα. Φανταστείτε την εικόνα... η Πλάκα γεμάτη τουρίστες από όλο τον κόσμο -κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά- να περπατούν από σοκάκι σε σοκάκι και να βλέπουν παντού γκράφιτι βανδαλισμού.
Η εταιρεία μου Booka χημικά αντιπροσωπεύει, αποκλειστικά για την Ελλάδα και την Κύπρο, τα Οικολογικά-Βιοδιασπώμενα προϊόντα αντιγκράφιτι της σουηδικής Trion Tensid AB. Τα εν λόγω προϊόντα είναι ειδικά σχεδιασμένα, ώστε να προστατεύουν και να καθαρίζουν όλων των ειδών τις επιφάνειες (μάρμαρο, φυσική πέτρα, ξύλο, αλουμίνιο κ.λπ.) από γκράφιτι, χωρίς να τις καταστρέφουν.
Τα προϊόντα αντιγκράφιτι της Trion Tensid AB έχουν χρησιμοποιηθεί σε πλειάδα μνημείων στην Ευρώπη (ενδεικτικά αναφέρω το άγαλμα του Λόρδου Νέλσωνα στο Λονδίνο, το Εθνικό μνημείο του 19ου αι. της Marble Arch στο Λονδίνο, τον Ναό της Notre-Dame στο Παρίσι, την Εθνική Οπερα της Σουηδίας, το κτίριο του Σουηδικού Κοινοβουλίου, στο Παλάτι της Στοκχόλμης κ.λπ.). Το σημαντικότερο εξ αυτών των μνημείων που έχουν χρησιμοποιηθεί τα υλικά AGS, είναι ο προστατευόμενος από την UNESCO Νεολιθικός Οικισμός -χιλιάδων ετών- του Scara Brae στα νησιά Orkney της Β. Σκωτίας. Ξεκίνησα με επισκέψεις σε υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, αφήνοντας δείγματα και πληροφοριακό υλικό σε έντυπη μορφή και συνέχισα με αποστολή emails και φαξ, σε όλες τις εφορίες αρχαιοτήτων ανά την επικράτεια. Και οι αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου της Αθήνας συμπεριελήφθησαν στη διαδικασία «διασποράς» της πληροφορίας, σχετικά με τα προϊόντα αντιγκράφιτι. Συνάντησα εξαιρετικούς επιστήμονες με αγάπη για τη δουλειά τους, που όμως και αυτοί είναι εγκλωβισμένοι στην αρτηριοσκλήρωση του δημοσίου...
Για παράδειγμα θα σας αναφέρω ότι η μαρμάρινη βάση του αγάλματος του Κολοκοτρώνη στη Σταδίου έχει καθαρισθεί στο παρελθόν με τις εξής απαγορευτικές μεθόδους της υαλοβολής, αμμοβολής και μάλλον και με... γυαλόχαρτο! Το αποτέλεσμα είναι ορατό με γυμνό μάτι. Κάποια κομμάτια της πατίνας του μαρμάρου έχουν καταστραφεί. Βεβαίως και ο Δήμος Αθηναίων έχει την αντίστοιχη αρμόδια υπηρεσία με εξειδικευμένους επιστήμονες με αγάπη και μεράκι για τη δουλειά τους, όμως πάντα τους... προλαβαίνει κάποια άλλη υπηρεσία του δήμου, η οποία αντί να καθαρίζει... καταστρέφει ό,τι ακουμπάει.
Στην Πλάκα διαπίστωσα ότι τα περισσότερα από τα διατηρητέα κτίσματα, τα οποία έχουν υποστεί τον βανδαλισμό από γκράφιτι, ανήκουν στο ΥΠΠΟΤ. Εχω πάει στις αρμόδιες υπηρεσίες με δείγματα (τα οποία εδώ και καιρό τα εξετάζουν), τους έχω φέρει σε επαφή με το αντίστοιχο τμήμα που ήταν υπεύθυνο για το μνημείο του Scara Brae στη Σκωτία, έχω στείλει όλες τις πληροφορίες των σχετικών υλικών, έχω τονίσει ότι η όλη γκάμα προϊόντων είναι ασφαλής και οικονομική, έχω στείλει emails και τις προάλλες κατέθεσα και πληροφοριακό φάκελο στο Πρωτόκολλο της αρμόδιας υπηρεσίας επί της οδού Πειραιώς.
* Ο κ. Ηλίας Ανδρεόπουλος είναι ιδιοκτήτης της www.booka.gr, η οποία αντιπροσωπεύει τη σουηδική Trion Tensid AB, σε Ελλάδα και Κύπρο.

16.4.2011

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis