 Οταν απένειμε το βραβείο καλύτερου ανδρικού ρόλου στην τελετή της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου τον περασμένο Μάιο, διατύπωσε δημόσια την απορία της: «Tι γυρεύει ένας Υδραίος στη Λάρισα;». Παρ’ όλα αυτά, η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, μία από τις ιδιότητες της Χριστίνας Σακελλαρίδη, άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις εκείνη τη βραδιά. Ηταν άνετη, φιλική και όταν χάθηκε και η ίδια στην ερμηνεία του λογοπαίγνιου που επέλεξε, ξαναβρήκε το νήμα με χιούμορ. «Δίστασα πολύ να δεχθώ την πρόταση για τα κινηματογραφικά βραβεία. Δεν έχω σχέση με τον χώρο. Δεν με ξέρουν, δεν τους ξέρω», ομολογεί. Ακούει όμως με ευχαρίστηση τα θερμά σχόλια που απέσπασε με την παρουσία της και σπεύδει να συνδέσει το παρόν με το παρελθόν, με το μέρος της ζωής της που έχει αφήσει επάνω της το ισχυρότερο αποτύπωμα: «Παλιά, βέβαια, η οικογένειά μου, Ζωητού το πατρικό μου επώνυμο, είχε πολλές επαφές με καλλιτέχνες. Στο σπίτι μας έρχονταν οι μεγαλύτεροι ζωγράφοι της Αθήνας. Η μητέρα μου γεννήθηκε στην Πλάκα, η γιαγιά μου, επίσης. Είμαστε τρεις γενιές Πλακιώτες. Το θεωρώ μεγάλο πλεονέκτημα να γεννηθείς στην Πλάκα της εποχής εκείνης. Το πατρικό μου είναι Τριπόδων. Το πήρε η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Κώστα Καρρά. Ηθελα να πάμε να φάμε σε εκείνη την αυλή. Στο εστιατόριο που λειτουργεί για τα μέλη της. Αλλά ήταν κλειστό». Η «σιδηρά κυρία» που κάθεται απέναντί μου, μεσημέρι Σαββάτου με υψηλές θερμοκρασίες, στην πλατεία Κολωνακίου, διαθέτει τον αέρα, τους επεξεργασμένους αλλά ανεπιτήδευτους τρόπους και την εμφάνιση μιας καλοανατεθραμμένης αστής. Καθώς ξετυλίγει το νήμα της ζωής της, αφηγούμενη μια πλούσια επιχειρηματική διαδρομή, παράλληλα με τις καλές σπουδές και γνωριμίες με τις οποίες την προίκισε η παλιά αθηναϊκή καταγωγή της, η ΔΕΗ κάνει μία από τις συνηθισμένες, στις απεργιακές κινητοποιήσεις της, διακοπή ρεύματος. «Ο κ. Φωτόπουλος κατέβασε πάλι τους διακόπτες!.. Χρειάζεται νομίζω μια Θάτσερ για να βάλει τάξη... Μήπως θυμάστε πώς είχε χειριστεί τότε την απεργία με τους ανθρακωρύχους στην Αγγλία;» Το βιογραφικό της Χριστίνας Σακελλαρίδη είναι ένας μακρύς κατάλογος από δραστηριότητες στο διεθνές εμπόριο, θεσμικές θέσεις και διακρίσεις. Αναρωτιέται κανείς πώς, ενώ βρίσκεται τόσο κοντά στην εξουσία, δεν αναμείχθηκε με την πολιτική: «Δεν ασχολήθηκα με την πολιτική γιατί δεν μπαίνω σε καλούπια. Δεν μπορώ να κάνω κάτι που θέλει το κόμμα και να πειθαρχήσω, εφ’ όσον δεν το πιστεύω. Στο Εμπορικό Επιμελητήριο, για παράδειγμα, εκλέγεσαι με τις δυνάμεις σου. Στην πολιτική δεν παίζει ρόλο. Μπορείς να κάνεις πολιτικό και τον κηπουρό σου. Αν βγει καλός, βγήκε. Οσοι με ήξεραν καλά με συμβούλευσαν να μην αναμειχθώ. “Δεν κάνεις γι’ αυτό”, μου έλεγαν, “είναι ζούγκλα”. Ο Γιώργος Μαύρος, της Ενωσης Κέντρου Νέες Δυνάμεις, επέμεινε πάρα πολύ να με πείσει να ενταχθώ ενεργά στο κόμμα του μετά τη δικτατορία». «Δεν είναι ζούγκλα ο χώρος των εξαγωγών και του εμπορίου;», την ρωτώ. «Εντελώς διαφορετική», απαντάει. «Ξέρεις ποιος είναι ο αντίπαλός σου. Στην πολιτική, αυτός που είναι φίλος σου μπορεί να σε μαχαιρώσει. Στο εμπόριο, προσπαθώ να ψυχολογήσω: είναι κάποιος που θέλει να αναρριχηθεί στην πλάτη μου ή όχι;. Οσο μπορώ να κρίνω. Στην πολιτική δεν μπορεί να γίνει αυτό». Η Χριστίνα Σακελλαρίδη είναι «η πρώτη γυναίκα που μπήκε στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών. Πριν από, περίπου, 25 χρόνια. «Καμιά γυναίκα δεν είχε διαθέσει τον χρόνο της για να κατέβει υποψήφια σε ένα χώρο καθαρά ανδροκρατούμενο. Ημουν η μόνη. Εκλέχθηκα, πέτυχα. Ημουν και η πρώτη γυναίκα που έγινε πρόεδρος δημόσιου οργανισμού του ΟΠΕ (Οργανισμός Προώθησης Εξαγωγών), το 1981 επί Ράλλη». Πώς την αντιμετώπισε το ανδρικό κατεστημένο; «Με υπολόγιζαν πάντα. Με αντιμετώπισαν σοβαρά και με αβρότητα». Ο μόνος τομέας που πάει καλά, σύμφωνα με την κ. Σακελλαρίδη, είναι οι εξαγωγές. «Αυξήθηκαν κατά 10%. Ξέρω τι έχει ανάγκη ένας εξαγωγέας. Κι αυτό που έχει, πολλές φορές, δεν είναι να δώσεις τα κίνητρα αλλά και να κάνεις άρση των αντικινήτρων. Σημαντικότατο. Τώρα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον ΦΠΑ. Να πληρώνουμε ΦΠΑ, σύμφωνοι, αλλά να μας το επιστρέφουν. Γιατί αλλιώς δεν είμαστε ανταγωνιστικοί. Τα εμπορεύματά μας είναι πιο ακριβά από τα αντίστοιχα άλλων χωρών. Αν προσθέσετε και την έλλειψη ρευστότητας... Οι τράπεζες δεν έχουν χρήματα. Εχουν πάρει όλοι τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό». Πώς προέκυψαν τόσες πισίνες και τόσοι νεόπλουτοι; – Εχετε μιλήσει για «αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης». Πώς αλλάζει ένα μοντέλο όταν χτίζεται έτσι επί χρόνια; – Πάρα πολύ δύσκολα. Αλλά αρχίζει τώρα και αλλάζει. Είμαι αισιόδοξη. Μέχρι τώρα ποιο ήταν το μοντέλο μας; Της κατανάλωσης. Της εισαγωγής. Να φοράμε τα σινιέ γιατί έτσι ανεβαίνει το στάτους μας. Βλέπετε αυτό το πουκάμισο που φοράω; Είναι από το Ζάρα. Σιγά σιγά αρχίζουμε και μαθαίνουμε το value for money. Χρεώνουμε στη μεταπολίτευση τις κακές συνήθειες της ελληνικής κοινωνίας, ξεχνάμε όμως τους συνταγματάρχες που είχαν προηγηθεί... Το κακό ξεκίνησε από τότε και συνεχίστηκε λόγω της ανοχής της κοινωνίας. Πώς προέκυψαν τόσες πισίνες; Τόσοι νεόπλουτοι που επιδεικνύουν τον πλούτο τους με κάθε τρόπο; – Είχατε αντιληφθεί ότι έρχεται κρίση; – Βλέπαμε την κρίση να έρχεται από την Αμερική. Δεν φανταζόμασταν όμως ποτέ το βάθος της. Το εύρος το ξέραμε. Το βάθος της δεν φανταζόμασταν. – Θα βγούμε, πιστεύετε, από την κρίση; – Ναι. Το κόστος το υφιστάμεθα ήδη. Αλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο. – Τι σας ρωτούν τελευταία πιο συχνά; – Αν θα χρεοκοπήσουμε. – Και τι απαντάτε; – Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει! Και το έχει αποδείξει. – Ποια είναι η κυρίαρχη επιθυμία σας; – Η υγεία. Και να μην ακούω άσχημα σχόλια για τη χώρα μου. – Η πρώτη ερώτηση που ήθελα να σας κάνω μόλις σας συνάντησα είναι αν θεωρείτε τον ελληνικό κινηματογράφο εξαγώγιμο προϊόν... – Είναι. Φτάνει να μην είναι εσωστρεφής. Να είναι ανοιχτός στον κόσμο και ελκυστικός, θεματικά, για τους ξένους. Πώς μπόρεσε ο Γαβράς να γίνει διεθνής; Η κουβέντα συνεχίστηκε με πολλά και ποικίλα. Για τη «νέα επιχειρηματικότητα» και τη μεγάλη άνοδο της ψηφιακής τεχνολογίας την οποία προσπαθεί από τη θέση της ως προέδρου του ΠΣΕ να βοηθήσει και να στηρίξει, για την Αθήνα που έχει γίνει αγνώριστη, «παλιά την αγαπούσαμε, τη φροντίζαμε... τώρα...». «Οι άνθρωποι είναι αντίστοιχοι των πόλεων και οι πόλεις των ανθρώπων», συνοψίζει. «Περπατάτε καθόλου στο κέντρο;», ρωτάω. «Κυρίως τα Σαββατοκύριακα. Τις υπόλοιπες μέρες δεν έχω χρόνο. Είμαι τρισυπόστατη, βλέπετε. Πηγαίνω από το ένα γραφείο στο άλλο». Πριν χωρίσουμε, διανύουμε την ελάχιστη απόσταση από το μέρος όπου συναντηθήκαμε στο διαμέρισμά της, στη Νεοφύτου Δούκα. Θέλει να μου δείξει τους πίνακες και τους ζωγράφους που αγαπάει, αυτούς που είχε γνωρίσει, μικρό κορίτσι, στο πατρικό της στην Πλάκα. Δεν είχα ποτέ κεφάλαια, έχτισα την καριέρα μου με τη δουλειά μου «Αλλαζα σε όλη μου τη ζωή αντικείμενο», λέει η Χριστίνα Σακελλαρίδη ενώ βρισκόμαστε ήδη στη δεκαετία του ’80, έχοντας διανύσει διεξοδικά τα σχολικά της χρόνια (στο 1ο Γυμνάσιο Πλάκας και στο 6ο στην πλατεία Αγάμων), τις σπουδές στη Νομική Αθηνών και στη συνέχεια στη Faculte de Droit στο Παρίσι, την πρώτη της δουλειά, φοιτήτρια ούσα, δεκαετία του ’60 στον ΟΟΣΑ. «Ενας εξάδελφος της μητέρας μου πήγε στο Παρίσι ως αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας του ΟΟΣΑ. Μας έγραψε ότι στον ΟΟΣΑ κάθε χώρα μπορούσε να προσλάβει ένα δικό της υπάλληλο. Από την Ελλάδα δεν είχε πάει κανείς. Σκέφτηκα να δοκιμάσω την τύχη μου. Η εξέταση ήταν προφορική, δυστυχώς στα αγγλικά, μία γλώσσα που δεν ήξερα τότε στον ίδιο βαθμό με τα γαλλικά». Ομως, η κ. Σακελλαρίδη δεν παραιτήθηκε από την προσπάθεια. Για να βελτιώσει τα αγγλικά της πρότεινε «να φιλοξενεί τη Μέι Μπλαντ, τη γραμματέα της επιτροπής που την εξέτασε, κάθε μέρα για lunch ώστε να κάνει πρακτική!». Υστερα από ένα μήνα, ξανάδωσε και πέρασε. Υπέγραψε συμβόλαιο τεσσάρων χρόνων. Βρίσκω την κίνηση... προφητική για μια κοπέλα 19 ετών. Με προσγειώνει: «Είναι απλό. Δεν ήθελα να αποτύχω». Με την ίδια οργανωτική αρχή και εργατικότητα –συμπληρώνει καθημερινά 11 ώρες δουλειάς– πορεύθηκε και στον επιχειρηματικό τομέα. Η πρώτη της εισαγωγή ήταν ουίσκι, στη δεκαετία του ’60. «Ηταν, τότε, πολύ στη μόδα. Πήρα την αντιπροσωπεία για την Ελλάδα, αναλάμβανε να το διαθέτει ο σύζυγός μου (σ. σ. επιχειρηματίας Γιώργος Σακελλαρίδης). Πάντα κοιτούσα τι είναι in». Στη συνέχεια, ασχολήθηκε με τα χειροποίητα υφαντά. «Στήθηκα έξω από την Πρόνοια, που ήταν τότε απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Βρήκα μια μεγάλη σε ηλικία εργάτρια. Την πλησίασα και της εξήγησα τι θέλω. Είχαν αργαλειό η ίδια, η κόρη και η νύφη της. “Εγώ θα αγοράζω τα μαλλιά και ό, τι άλλο χρειάζεται, θα σου δίνω σχέδια και χρώματα”, της είπα. “Εσείς θα τα υφαίνετε, εγώ θα τα πουλάω”. Σας πληροφορώ ότι οι γυναίκες αυτές έκαναν περιουσία». Οι γνωριμίες που είχε αποκτήσει στο Παρίσι – «είχα πάντα καλές γνωριμίες», τονίζει– απέδωσαν. «Ετσι μπήκα στις εξαγωγές. Ούτε εγώ φανταζόμουν την επιτυχία. Εστησα την επιχείρηση με 1.500 δρχ. που ζήτησα από τον σύζυγό μου. Και πάλι ο όσιος Γιώργος με βοήθησε να μπω στην ελληνική αγορά. Από αυτό κέρδισα χρήματα». Επόμενο στάδιο, τα... ταγάρια: «Τα ταγάρια έχουν τη δική τους ιστορία... Οταν πρωτοπήγα στην Αμερική, στην Ντίσνεϊλαντ έβλεπα όλα τα παιδάκια να κουβαλούν κάτι με τα χέρια τους. Σκέφτηκα, λοιπόν: Aν τους προτείνω να κάνω μικρά ταγάρια με δικά τους σήματα, τον Μίκυ Μάους, τον Ντόναλντ Ντακ, τη Μίνι Μάους, θα είναι πρωτότυπο. Οι Αμερικανοί είναι ανοιχτοί σε καινούργιες ιδέες. Πράγματι. Ζήτησα στην Ντίσνεϊλαντ τον διευθυντή πωλήσεων, του είπα την ιδέα μου, ενθουσιάστηκε. Εκεί κέρδισα τα περισσότερα χρήματα που έχω κερδίσει στη ζωή μου». Τη δεκαετία του ’70, έφερε τα Marks & Spencer στην Ελλάδα. «Δεν ήταν εύκολο. Οι δασμοί ήταν 125% και οι ανταγωνιστές πολύ ισχυροί. Δεν συγκρινόμουν. Ο ένας ήταν ο Λαμπρόπουλος και ο άλλος τα Τσιμέντα Χαλκίδας. Εχω μια βασική αρχή: δεν λέω τίποτα που δεν μπορώ να κάνω. Πηγαίνω πάντα οργανωμένη, με στοιχεία και ντοσιέ. Συνάντησα τον διευθυντή αγορών της Marks & Spencer. Τους παρουσίασα έρευνα της ελληνικής αγοράς. Το αποφασιστικό επιχείρημά μου ήταν ότι οι άλλοι ανταγωνιστές έχουν κι άλλες μάρκες ρούχων να προωθήσουν, ενώ εγώ μόνο τα δικά τους. Τρεις μήνες αργότερα, μας φώναξε ο λόρδος Σιφ, ιδιοκτήτης των καταστημάτων στο Λονδίνο... Οταν ο άντρας μου τον ρώτησε γιατί με επέλεξαν, απάντησε: «She is a very tenacious lady»! Είναι πολύ επίμονη! Ζήτησαν 100.000 λίρες τζίρο εγγύηση και τους έκανα 1 εκατομμύριο! Δεν είχα ποτέ κεφάλαια. Εχτισα την καριέρα μου με τη δουλειά μου». Τέλη της δεκαετίας του ’80, κάνει στροφή 180 μοιρών και περνάει στον χρηματοοικονομικό τομέα, δημιουργώντας μια Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου. «Η δική μας κι άλλη μία ήταν οι πρώτες ιδιωτικές εταιρείες, αρχές του ’90». – Πού πιστεύετε ότι βασίστηκε η επιτυχία σας; – Ηξερα ότι έχω ρίζες και αρχές. Δεν κοίταξα τα χρήματα που κέρδισα να τα επενδύσω σε σαλέ στην Ελβετία... – Εμπιστεύεστε τη νέα γενιά των επιχειρηματιών; – Βλέπω 40άρηδες επιχειρηματίες πολύ σωστούς. Η δική μας γενιά ακολούθησε το αμερικανικό παράδειγμα. Οι Αμερικανοί έχουν πολλά καλά, αλλά είναι και αδίστακτοι. Το δικό τους πρότυπο επηρέασε πολύ την ελληνική κοινωνία: σε αποτιμούν με βάση τα αγαθά που συγκεντρώνεις. – Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο επιχειρηματία; – Να μη διστάζει εάν έχει μια καλή ιδέα, να μη φοβάται το περιβάλλον, να είναι σωστός, να έχει ένα στόχο, να ξέρει πού θέλει να φτάσει και να έχει επιμονή. Στον κλάδο των εξαγωγών ειδικά, μπορείς να βρεις μιαν άκρη χωρίς να έχεις πολλά λεφτά. Πρέπει να έχεις μεράκι. Η συνάντηση Η Χριστίνα Σακελλαρίδη προσέχει πολύ τη διατροφή της. Είναι επιλεκτική και λιτοδίαιτη. Φροντίζει τη σιλουέτα της, την εμφάνισή της. Ανανεώνει το μακιγιάζ της για τη φωτογράφιση, μετακινούμαστε στον εξωτερικό χώρο της «Βιβλιοθήκης» (στην πλατεία Κολωνακίου, στην Κανάρη), γιατί είναι πιο φωτεινά. Το γεύμα περιελάμβανε πεπόνι με προσούτο για εκείνη και λιγκουίνι με ντοματίνια και μοτσαρέλα για μένα. Ηπιαμε εμφιαλωμένο νερό. Σύνολο: 41,80 ευρώ. Oι σταθμοί της 1987
Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών. 1992
Πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων 1994
Πρόεδρος του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων 1998
Ευρωπαϊκή τιμητική διάκριση: Le Diplome d’ Honneur de l’ Ordre Europeen 2002
Βραβείο «Αυτοδημιούργητου επιχειρηματία» 2003
Βραβείο «Ευρώπη 2003», θεσμοθετημένο από τον πρόεδρο της Γαλλίας Ζακ Σιράκ και το Συμβούλιο της Ευρώπης 2006
Βραβείο Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου για τις υπηρεσίες της ως αντιπρόεδρος την περίοδο 1983 - 2004» 2009
Τιμάται με τα διάσημα του Ιππότη του Εθνικού Τάγματος Αξίας της Γαλλίας, με προεδρικό διάταγμα του Νικολά Σαρκοζί.
Της Μαρίας Κατσουνάκη 17.7.2011 | 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου