 |
| Θαυμαστή ανθεκτικότητα επέδειξε ο πληθυσμός του κόκκινου ελαφιού. Σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 700 ελάφια. |
Τα καλά νέα έρχονται από την Πάρνηθα τέσσερα χρόνια μετά τη φοβερή οικολογική καταστροφή που έκανε φτωχότερο όλο το Λεκανοπέδιο, υποβαθμίζοντας περαιτέρω τη ζωή των κατοίκων, κατά κυριολεξία τον αέρα που αναπνέουμε. Σήμερα, μεγάλες εκτάσεις στις οποίες κυριαρχούσε η μυρωδιά του καμένου έχουν πρασινίσει και ελάφια βολτάρουν αμέριμνα, πιστοποιώντας με το ένστικτό τους την αναγέννηση του βουνού. Ηταν 28 Ιουνίου 2007 όταν μια πυρκαγιά που ξεκίνησε από τα Αρβανιτοχώρια της Βοιωτίας «σκαρφάλωσε» με ταχύτητα στη βόρεια πλευρά της Πάρνηθας, κατακαίγοντας ένα μεγάλο τμήμα του πλέον ζείδωρου δρυμού της Αττικής. Επί τέσσερα χρόνια, η πολιτεία και απλοί πολίτες, εθελοντές, προσπαθούν να σβήσουν τα σημάδια της. Σήμερα, η εικόνα της Πάρνηθας γεννά την ελπίδα. Και όλοι πλέον εύχονται ότι τα λάθη που οδήγησαν στην καταστροφή δεν θα επαναληφθούν ποτέ.
Ο βροχερός χειμώνας βοήθησε όσους εργάζονται τα τελευταία χρόνια σκληρά για την επούλωση των πληγών στην Πάρνηθα. Ομως, εκτός από τον καιρό, η Πάρνηθα είναι μία από τις περιπτώσεις όπου η βοήθεια των ανθρώπων διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην αποκατάσταση της καταστροφής. «Μόνο στον πυρήνα του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας κάηκαν 22.000 στρέμματα δάσους, από τα οποία τα 18.000 ήταν κεφαλληνιακή ελάτη και τα υπόλοιπα χαλέπιος πεύκη», λέει στην «Κ» ο επικεφαλής του φορέα διαχείρισης της Πάρνηθας, κ. Κώστας Δημόπουλος. «Στα τέσσερα χρόνια που μεσολάβησαν έχουμε αναδασώσει περίπου 5.000 στρ. από τα 22.000 που κάηκαν, φυτεύοντας περίπου 300.000 δενδρύλλια. Επιπλέον 5.000-6.000 στρέμματα θα αναδασωθούν έως το 2015 βάσει προγράμματος. Αυτές είναι οι περιοχές που είχαν χώμα, έδαφος πρόσφορο για αναδάσωση». Σύμφωνα με τους δασολόγους, η προσπάθεια αναδάσωσης στην Πάρνηθα έχει πολύ μικρές απώλειες, που δεν ξεπερνούν το 20%-25% των φυτών. Αυτό εν μέρει οφείλεται στο ότι οι αναδασώσεις και οι σπορές γίνονται πλέον με «υλικό» που προέρχεται από το ίδιο το βουνό. «Την πρώτη χρονιά, κάναμε δενδροφυτεύσεις με έλατα από τη Βυτίνα. Το φυτώριο της Αγίας Τριάδας είχε καεί το 2007 και έπρεπε να ξαναφτιαχτεί από την αρχή», λέει ο κ. Δημόπουλος. «Σήμερα καλλιεργούνται εκεί 300.000 μικρά έλατα, τα οποία θα φυτευθούν σταδιακά μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, ενώ οι σπόροι συλλέγονται από τις περιοχές που δεν είχαν καεί».
Το υπόλοιπο τμήμα της Πάρνηθας είναι το πλέον δύσκολο να ανακάμψει μετά την καταστροφή. Πρόκειται για περιοχές βραχώδεις, στις οποίες τα δέντρα είχαν φυτρώσει κυριολεκτικά ανάμεσα στις πέτρες και οι οποίες στέκουν σήμερα γυμνές. «Πέρυσι, στις περιοχές αυτές κάναμε σπορές ελάτης, με σπόρους που είχαμε συλλέξει από το δάσος. Τον Απρίλιο είδαμε με μεγάλη μας έκπληξη ότι οι σπόροι “έπιασαν” και “πέταξαν” φυτά. Ενα μέρος των φυτών το σκεπάσαμε με μικρά σκίαστρα, καθώς τα έλατα τα ενοχλεί ο ήλιος. Και ελπίζουμε ότι θα αντέξουν το φετινό καλοκαίρι, ώστε του χρόνου να επεκτείνουμε τις σπορές».
Θαυμαστή ανθεκτικότητα επέδειξε και ο πληθυσμός του κόκκινου ελαφιού. Σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 700 ελάφια, καθώς η λαθροθηρία ελέγχθηκε αποτελεσματικά. «Υπάρχει, βέβαια, ένα πρόβλημα. Τα ελάφια τρώνε συχνά τα δενδρύλλια που έχουμε φυτέψει. Ομως αυτή είναι η φύση», λέει ο πρόεδρος του φορέα.
Πέρασαν τέσσερα χρόνια, λοιπόν. Τι έχουμε διδαχθεί από την καταστροφή εκείνων των ημερών; «Η φωτιά δεν ξεκίνησε από την Πάρνηθα, αλλά από τους πρόποδές της. Αυτό μας έμαθε πολλά. Από πέρυσι αλλάξαμε τον αντιπυρικό σχεδιασμό μας. Πλέον, οι πυροσβεστικές μονάδες και οι εθελοντές δεν βρίσκονται μόνο μέσα στον δρυμό, αλλά και περιφερειακά: στη Φυλή, στο Τατόι, στην Ιπποκράτειο Πολιτεία, ώστε να μπορέσουν να σταματήσουν έγκαιρα την επέκταση μιας πυρκαγιάς. Τοποθετήσαμε περισσότερες από 70 δεξαμενές νερού για οχήματα και ελικόπτερα, ενώ αυξήσαμε τις περιπολίες. Επιπλέον, μάθαμε πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή των εθελοντών. Παλαιότερα δεν επιτρεπόταν να συμμετέχουν εθελοντές στα προγράμματα αναδάσωσης. Φέτος, με τη βοήθεια του ΣΚΑΪ και της “Καθημερινής” εκπαιδεύσαμε για πρώτη φορά εθελοντές και τους αφήσαμε να βοηθήσουν. Η προστασία των δασών δεν είναι θέμα μόνο μιας κλειστής ομάδας, όπως οι δασικές υπηρεσίες ή η Πυροσβεστική. Πρέπει να είναι θέμα όλης της κοινωνίας». Κι επειδή η προσπάθεια συνεχίζεται και οι ανάγκες για υποστήριξη στις βάρδιες φύλαξης του δρυμού είναι μεγάλες, όσοι επιθυμούν μπορούν να απευθυνθούν στον φορέα διαχείρισης εθνικού δρυμού Πάρνηθας (τηλ. 210-24.45.226). Οσο πιο πολλοί, τόσο καλύτερα...
Η «Καθημερινή» και ο «ΣΚΑΪ» κινητοποιήθηκαν αμέσως μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2007 και σύστησαν το «Παρατηρητήριο Πάρνηθα», μια πρωτοβουλία που είχε στόχο να ενθαρρύνει τον εθελοντισμό, να βάλει ο καθένας το δικό του λιθαράκι για την αναγέννηση του βουνού και να αναδείξει τα σημεία που χρήζουν προσοχής. Το Παρατηρητήριο έχει συνεχή δράση από τότε. Τον Νοέμβριο του 2007 ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια αναδάσωσης με τη συμμετοχή εθελοντών. Χιλιάδες άνθρωποι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και, για πρώτη φορά, εκπαιδεύτηκαν πριν βρεθούν μέσα στον πυρήνα του εθνικού δρυμού. Από τον Νοέμβριο έως τις αρχές της άνοιξης φυτεύθηκαν χάρη στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία περισσότερα από 4.000 δενδρύλλια ελάτης. Η προσπάθεια θα συνεχιστεί και το επόμενο έτος.
Ο εθελοντισμός είναι ίσως η πιο ιδανική μορφή συμμετοχής στην προσπάθεια επούλωσης των πληγών μιας πυρκαγιάς. Σημαντικές υπηρεσίες, όμως, προσφέρουν και όσοι φέρονται υπεύθυνα κατά την παραμονή τους στο δάσος. Οι επιστήμονες έχουν εστιάσει φέτος την προσοχή τους στο Τατόι, καθώς το υπέροχο, πλούσιο δάσος των τέως βασιλικών κτημάτων κάηκε τελευταία φορά στις αρχές της δεκαετίας του ’70. «Το δάσος δεν είναι... μουσειακό κομμάτι. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός, τον οποίο πρέπει να απολαμβάνουμε, αλλά έχουμε υποχρέωση να προσέχουμε όλοι», σημειώνει ο πρόεδρος του φορέα διαχείρισης της Πάρνηθας, κ. Κώστας Δημόπουλος.
Του Γιώργου Λιάλιου
Πηγή Καθημερινή
3.7.2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου