Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2009

Στο προσκήνιο η υπόθεση της βίλας Ιόλα ( Αγ. Παρασκευή)


Στο προσκήνιο η υπόθεση της βίλας Ιόλα

ΠΟΛΗ. Στις 4 Νοεμβρίου θα παιχθεί το νέο επεισόδιο στο σίριαλ της αξιοποίησης της βίλας Ιόλα στην Αγία Παρασκευή. Στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι προηγούμενες ηγεσίες του υπουργείου Πολιτισμού δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις υποσχέσεις τους περί εξαγοράς της περίφημης βίλας και του περιβάλλοντος χώρου, συνολικής έκτασης 6,5 στρεμμάτων, από το ελληνικό Δημόσιο. Και τώρα οι ιδιοκτήτες του ακινήτου, απηυδησμένοι από τις ανακολουθίες της διοίκησης, απαιτούν την επαναφορά του προηγούμενου ρυμοτομικού σχεδίου που θα τους επιτρέπει την αξιοποίηση της περιουσίας τους. Το ρυμοτομικό σχέδιο της περιοχής τροποποιήθηκε εν αναμονή της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης του οικοπέδου που αποφασίστηκε από τα υπουργεία Eθνικής Οικονομίας, Oικονομικών, ΠEXΩΔE και Πολιτισμού για τις ανάγκες της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Ελληνικό κράτος και ιδιοκτήτης (ο αρχιτέκτονας Σπύρος Γεωργίου) είχαν τότε καταλήξει στο τίμημα της αγοράς, 9,042 εκατ. ευρώ. Tο ποσό, κατατμημένο σε δύο δόσεις των 2,5 και 6,5 εκατ. ευρώ, εγγράφηκε μεν στους κρατικούς προϋπολογισμούς του 2003 και του 2004, αλλά δεν εκταμιεύθηκαν ποτέ. H διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης ανακλήθηκε το 2005, ενώ και όλες οι προσπάθειες που ακολούθησαν έπεσαν στο κενό. Ο τότε υφυπουργός Πολιτισμού Πέτρος Tατούλης, για παράδειγμα, πρότεινε την ανταλλαγή οικοπέδων μέσω της Kτηματικής Eταιρείας Δημοσίου. Καμία από τις προτάσεις δεν ικανοποίησε τον κ. Γεωργίου, με αποτέλεσμα η εκκρεμότητα να παραμένει.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επανήλθε τόσο επί υπουργίας Γιώργου Βουλγαράκη όσο και κατά τη διάρκεια της θητείας του Μιχάλη Λιάπη. Η «παλιά» ιδέα της εξαγοράς από το Δημόσιο έπεσε ξανά στο τραπέζι, ο ιδιοκτήτης συμφώνησε να μην ανεβάσει τις αξιώσεις του, αλλά για άλλη μια φορά το υπουργείο Πολιτισμού δεν προχώρησε από τα λόγια στην πράξη.

Κρίσιμο σταυροδρόμι
Είναι σαφές ότι σήμερα βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Σε συνθήκες δημοσιονομικής κρίσης είναι εξαιρετικά απίθανο το υπουργείο Πολιτισμού να προχωρήσει στην εξαγορά της βίλας και του περιβάλλοντος χώρου όταν δεν το έπραξε σε καλύτερες εποχές. Η κυβερνητική αλλάγή δημιουργεί ελπίδες για την εκδήλωση μιας νέας πρωτοβουλίας σε όσους πολίτες της Αγίας Παρασκευής ονειρεύονται στην όμορφη αυτή όαση πρασίνου ένα χώρο πολιτισμού με πολλαπλά περιβαλλοντολογικά οφέλη. Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ είχαν φέρει το θέμα στη Βουλή όταν το κόμμα βρισκόταν στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και τώρα;
Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Αν ο ιδιοκτήτης δικαιωθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας θα μπορέσει να προχωρήσει στην αξιοποίηση του ακινήτου του. Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, από την στιγμή που τον δεσμεύει ο διπλός χαρακτηρισμός, κατ’ αρχήν της βίλας Ιόλα ως διατηρητέας από το 1998 και της έκτασης ως Κέντρο Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων.
Θεωρητικά θα μπορούσε να υπάρξει και οικοδομική δραστηριότητα, αλλά αφού πρώτα προηγηθεί συνεννόηση με τις υπηρεσίες Νεοτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού.
Η επιβλητική βίλα του συλλέκτη Αλέξανδρου Ιόλα (1908-1987) στην Αγία Παρασκευή είναι κομμάτι της προσωπικής του μυθολογίας. Σχεδιάστηκε από τον Δημήτρη Πικιώνη σε συνεργασία με τον Γιάννη Τσαρούχη. Το σπίτι χτίστηκε με προδιαγραφές μουσείου και στα πολυτελή του δωμάτια φιλοξένησε έργα τέχνης μεγάλης αξίας των Πικάσο, Mαξ Eρνστ, Nτε Kίρικο, Aντι Γουόρχολ κ.ά. Το 1984 δωρίζει 47 έργα της συλλογής του στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Μετά τον θάνατό του η βίλα των 1.200 τ.μ. λεηλατείται. Το 1994 ο Δήμος Αγίας Παρασκευής αρχίζει τη διεκδίκηση του χώρου. Η εμπλοκή του υπουργείου Πολιτισμού δημιουργεί ελπίδες. Παραμένουν ανεπιβεβαίωτες 15 χρόνια μετά.

Του Δημητρη Pηγοπουλου

Πηγή Καθημερινή
30.10.09

Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2009

Τα παιδιά του Εμφυλίου (Παιδομάζωμα)


Θέμα ταμπού στην ελληνική ιστοριογραφία, αφού η ανάμνηση και μόνο της τραυματικής εκείνης εμπειρίας προκαλεί βαθιά οδύνη, έχει ελάχιστα θιγεί συγκριτικά με άλλες όψεις της περιόδου του πολέμου τόσο από κύκλους ακαδημαϊκούς όσο και δημοσιογραφικούς. Πρόσφατα μόλις ξεκίνησε ένας διάλογος για τη δημόσια Ιστορία, την ιστορία εκείνη που ξεφεύγει από τα όρια της διδασκαλίας της μέσα σε ακαδημαϊκές αίθουσες και τολμά να διαλέγεται κρίσιμα πολιτικά και εθνικά ζητήματα, μύθους και ταμπού που συχνά θεωρούνται αναγκαίοι για την επούλωση πληγών, με στόχο την εσωτερική συνοχή της κοινωνίας. Κύλησε όμως πολύς χρόνος έκτοτε. Πολλά πράγματα άλλαξαν. Επήλθε εθνική συμφιλίωση. Με την πτώση της χούντας της 21ης Απριλίου θεωρητικά και πρακτικά έληξε η μακρά περίοδος της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Αλλά και στην Ευρώπη, όλα άλλαξαν μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Εκατομμύρια απόρρητοι φάκελοι των κρατικών υπηρεσιών των πρώην κομμουνιστικών κρατών βγήκαν στο φως, αλλάζοντας την εικόνα που είχαμε για το παρελθόν. Αποδείχτηκε, δηλαδή, ότι το παρελθόν δεν παραμένει αμετάβλητο, αλλά μπορεί και αυτό να αλλάζει με τα νέα ερωτήματα που θέτει, ή ερμηνείες που αναζητεί, η ίδια η κοινωνία. Η ζοφερή εκείνη περίοδος της Ιστορίας μας γράφτηκε με υπερβολές ή λάθη και από τις δύο πλευρές· και αυτό είναι κατανοητό ως ένα βαθμό, εφόσον αποσκοπούσε στην κατασκευή ενός λιγότερο προβληματικού εθνικού παρελθόντος. Ζητούμενο, πάντως, παραμένει η ψυχρή ανάγνωση των γεγονότων μέσα από τις ίδιες τις πηγές. Στο άρθρο αυτό, η ανάγνωση θα επιχειρηθεί μονομερώς, μέσα από τα επίσημα έγγραφα των διπλωματικών και προξενικών μας αρχών στο εξωτερικό. Είναι όμως σε κάθε περίπτωση, και παρά τη μονομέρειά της, η συγκεκριμένη έρευνα μια καλή αρχή.

Ούτε έναν, ούτε δύο ή δέκα, αλλά 85 φακέλους μόνο της Κεντρικής Υπηρεσίας- περιόδου 1948- 1952- εντόπισε με τη χρήση της λέξης-«κλειδί» «παιδομάζωμα» το πρόγραμμα ηλεκτρονικής διαχείρισης αρχείων που εφαρμόζει το ΥΠΕΞ. Δύσκολο να μεταφερθεί στον περιορισμένο χώρο ενός άρθρου ακόμα και η περιγραφή της ιστορικής πληροφόρησης των πολύτιμων σε περιεχόμενο ιστορικών φακέλων. Κάθε άνοιγμα ενός νέου φακέλου και μία έκπληξη: γράμματα με ακανόνιστο παιδικό χαρακτήρα ή ορθογραφικά λάθη παιδιών (αετόπουλα) που ζητούσαν από τον « πατέρα » Μάρκο (Βαφειάδη) να γυρίσουν στην Ελλάδα όταν ελευθερωθεί, σπαρακτικές αιτήσεις γονέων οι οποίοι αναζητούσαν τα παιδιά τους που είχαν μεταφερθεί «για ασφάλεια» έξω από τις ζώνες των εμφυλιακών συρράξεων. Διπλωματικές ενέργειες της χώρας, με προεξάρχοντες τους πρεσβευτές Κύρου και Δενδραμή, προς τον ΟΗΕ, αλλά και προς τις κυβερνήσεις των Συμμάχων για διαμεσο λάβησή τους στον Στάλιν, προκειμένου να δοθεί τέλος στη νέα μορφή που έπαιρνε η εθνική αιμορραγία της χώρας. Εντυπα, φωτογραφικό υλικό, ανταποκρίσεις από όλο τον κόσμο για την ημέρα πένθους της Ελλάδας, την 29η Δεκεμβρίου του 1949, που υπομνήστηκε ευλαβικά σε όλες τις πρωτεύουσες του γνωστού τότε ως «ελεύθερου κόσμου», κτλ.

Σύμφωνα με έκθεση του προέδρου του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού προς τη Βαλκανική Επιτροπή που ερευνούσε τις συνοριακές τριβές της Ελλάδας με τους βόρειους γείτονές της, «...η εν ευρεία κλίμακι εκτέλεσις του αδικήματος της φυλοκτονίας ήρχισεν από των τελευταίων μηνών του 1947 και καθ΄ όλον το 1948 », αφορούσε δε « μικρούς Ελληνόπαιδας από ηλικίας 5 ετών και άνω ». Ο συνολικός αριθμός των παιδιών, σύμφωνα με στοιχεία της Ligue des Societes de la Croix Rouge, την 1η Δεκεμβρίου του 1948 ανήρχετο σε 24.696 και ήταν κατανεμημένος ως εξής: 2.000 σε στρατόπεδα της Αλβανίας, 2.650 στη Βουλγαρία, 3.000 στην Ουγγαρία, 3.801 στη Ρουμανία, 2.235 στην Τσεχοσλοβακία και 11.000 στη Γιουγκοσλαβία.

Στις 27 Νοεμβρίου του 1948, κατόπιν ενεργειών της ελληνικής κυβέρνησης, η Γ΄ Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ που συνεδρίασε στο Παρίσι αποφάσισε « όπως συστήση τον επαναπατρισμόν των εκτός των εστιών αυτών ευρισκομένων Ελληνοπαίδων εφ΄ όσον ήθελον ζητήση τούτο τα παιδία ταύτα, οι γονείς των, ή τούτων μη υπαρχόντων,οι πλησιέστεροι συγγενείς

«Τα ελληνόπουλα στις Λαϊκές Δημοκρατίες». Εκδοση της Επιτροπής Βοηθείας Ελληνοπαίδων, που εξεδόθη, το 1948 στο Παρίσι, με πλούσιο φωτογραφικό περιεχόμενο (ΑΠ 1227, πρεσβευτής Α. Κύρου από Ηνωμένα Εθνη, 12 Νοεμβρίου 1948)
των ». Η επιμέλεια για την επίτευξη του συγκεκριμένου σκοπού και της αποκαταστάσεως της επαφής μεταξύ της Ελλάδας και των «δορυφόρων κρατών της» ανετέθη από τον ΟΗΕ στον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό (ΙCRC) και στην προαναφερθείσα Ενωση (Ligue) των Εθνικών Ερυθρών Σταυρών. Πράγματι, αντιπρόσωποι των δύο αυτών διεθνών οργανώσεων επισκέφθηκαν την Ελλάδα, αλλά δεν έγιναν αρχικά δεκτοί από κανένα κομμουνιστικό κράτος. Μόνο η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Τσεχοσλοβακία φάνηκαν πρόθυμες, μετά μικρή παρέλευση χρόνου, να επιτρέψουν την είσοδο στο έδαφός τους στους ξένους εκπροσώπους, αλλά και αυτών η θέληση ερμηνεύτηκε ως « πολιτικός ελιγμός, αποβλέπων εις την επ΄ αόριστον παρέλκυσιν του τόσου τραγικού δια την Ελλάδα,τα παιδιά και τους γονείς τους ζητήματος ». Στο μεταξύ, μία μετά την άλλη έφθαναν οι εκθέσεις των πρεσβειών μας για τον τρόπο διαβίωσης των παιδιών στα στρατόπεδα- όπως περιήρχοντο από αυτόπτες μάρτυρες που τύχαινε να έχουν για κάποιο λόγο επαφή με τα παιδιά αυτά. Ολες οι εκθέσεις πάντως έκαναν λίγο ως πολύ λόγο για καλές σχετικά συνθήκες υγιεινής και διαίτησης των παιδιών, που τελούσαν πάντοτε υπό ιατρική επίβλεψη και παρακολουθούσαν κανονικά τα μαθήματά τους σε τάξεις της ηλικίας τους, ή οι μεγαλύτεροι σε επαγγελματικές τεχνικές σχολές. «Τα παιδιά μας ζουν ευτυχισμένα στις Λαϊκές Δημοκρατίες» ήταν ο τίτλος τετρασέλιδης ανακοίνωσης του υπουργού Παιδείας της Κυβέρνησης του Βουνού, καθηγητή-ιατρού Πέτρου Κόκκαλη (ΑΠ 1/4/56/511/217), όπως παρουσιάζεται σε οικείο φάκελο του έτους 1949. Καλύτερες, πάντως, ήσαν οι συνθήκες στα στρατόπεδα της Ουγγαρίας. Σε σημείωμα του διοικητικού υπαλλήλου Γ. Βενετσιάνου από τη Βουδαπέστη, που διαβίβαζε ο επιτετραμμένος Α. Ι. Παππάς από την Πράγα (ΑΠ 426, 15 Μαρτίου του 1949) και περιέγραφε τις πράγματι καλές συνθήκες διαβιώσεως των εκεί συγκεντρωθέντων Ελληνοπαίδων αναφέρει σχετικά: «...τελευταίως εβελτιώθη ο ιματισμός των παρασχεθέντος εις έκαστον παιδίον ενός επανωφορίου και μιας καινουργής ενδυμασίας. Ωστόσο δεν εξέλιπεν από τα ατυχή ταύτα παιδία η ζωηρά νοσταλγία της πατρίδος και ο πόθος επιστροφής εις αυτήν, εκδηλούμενος εκάστοτε διαφοροτρόπως όπως π.χ. απόκρυψις της χορηγηθείσης καινουργής ενδυμασίας, ίνα μη καταστραφή εδώ και την μεταφέρουν καινουργή όταν επιστρέψουν στην Ελλάδα...».

Θα ακολουθήσουν δύο ακόμα αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, το 1949 και το 1950. Ωστόσο, οι αιτήσεις γονέων ή συγγενών προς τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό θα φθάσουν μόλις τις 6.000, « αριθμός δυσαναλόγως μικρός σχετικώς με τον συνολικόν αριθμόν απαχθέντων παιδιών » (πρεσβευτής Φ. Φίλων από Βέρνη, ΑΠ 43621, 12 Αυγ. του 1949). Ανάμεσα σε αυτές και 15 μουσουλμάνων από την περιοχή Διδυμοτείχου. Ως αιτία σε άλλο σημείωμα αναφερόταν ο αναλφαβητισμός και οι κακές καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στη χώρα και εμπόδιζαν την ενημέρωση των πολιτών.

Πλην του ΟΗΕ, το θέμα θα λάβει, όπως αναμενόταν άλλωστε, εξαιρετικές διαστάσεις στον Τύπο, θα προκαλέσει το ενδιαφέρον του Πάπα, ο οποίος θ΄ αποστείλει σχετική επιστολή-έκκληση στον αμερικανό ΥΠΕΞ Ατσεσον και θ΄ αποτελέσει αντικείμενο οξύτατης συζήτησης στο βρετανικό Κοινοβούλιο. Ψηφίσματα θα εκδοθούν από πλήθος οργανώσεων εντός και εκτός Ελλάδος και η 29η Δεκεμβρίου του 1949 θα τιμηθεί ως ημέρα πένθους για την Ελλάδα διεθνώς. Η φράση του ηγέτη της νίκης των Συμμάχων Γουίνστον Τσόρτσιλ « πολέμησαν γενναία, πολέμησαν ωραίοι ως Ελληνες » αφορούσε όλους εκείνους τους ήρωες που αγωνίστηκαν για μια ανεξάρτητη και ελεύθερη πατρίδα. Η τραγωδία που ακολούθησε ήταν ό,τι πιο άδικο άξιζε όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για τον τόπο μας.

Της Φωτεινής Τομαή

Η κυρία Φωτεινή Τομαή είναι προϊσταμένη της Υπηρεσίας Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του υπουργείου Εξωτερικών.

Πηγή Το Βήμα
25.10.09 

*Στη φωτό Ελληνόπουλα στον καταυλισμό Charita Κatholica, κοντά στην πόλη Κάρλοβι Βάρι της Τσεχοσλοβακίας. (ΑΠ 1893, 1η Δεκεμβρίου 1948)  

Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2009

Γιατί σκοτώνετε τα όνειρά μας; (Εκπαίδευση)

Σε επιστολή τους προς την  εφμ Καθημερινή δευτεροετείς και τροτοετείς φοιτητές του Τμήματος Ελληνικής γλώσσας Λογοτεχνίας και Ελληνικού Πολιτισμού που φοιτούν στο Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου Αλβανίας στέλνουν επιστολή διαμαρτυρίας για την διακοπή χρηματοδότησης του συγκεκριμένου τμήματος σπουδών.


Κύριε διευθυντά
Είμαστε φοιτητές του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας και Ελληνικού Πολιτισμού, το οποίο ιδρύθηκε μετά τη συμφωνία που υπογράφtηκε στις 09/10/2007 μεταξύ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου.
Η συμφωνία αυτή ήταν πενταετούς διάρκειας και είχε ως στόχο την αναβάθμιση του Τμήματος και την αναγνώριση του πτυχίου από το ελληνικό κράτος. Αυτό θα επιτυγχανόταν μέσω του διδακτικού προσωπικού (Μέλη ΔΕΠ) του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η συμφωνία αυτή διήρκεσε τρία εξάμηνα κανονικά και στο τέταρτο εξάμηνο δημιουργήθηκαν οι πρώτες αντιπαραθέσεις, όπως η διακοπή της χρηματοδότησης του ιδρύματος Λάτση, υπουργείου Παιδείας και υπουργείου Εξωτερικών. Με την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους το πρόβλημα πήρε μεγάλες διαστάσεις, με αποτέλεσμα οι καθηγητές να μην έρχονται και το μάθημα να μη διεξάγεται.
Επειτα από πολλαπλές επιστολές και συναντήσεις με τις αρμόδιες αρχές, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το ελληνικό κράτος δεν ενδιαφέρεται για το Τμήμα αυτό, το οποίο ιδρύθηκε με μεγάλη διάθεση και χαρά από τις δύο πλευρές. Απευθυνόμαστε σε σας για τη γνωστοποίηση αυτού του προβλήματος. Δεν μπορεί ένας τόσο σοβαρός θεσμός όπως είναι το ελληνικό κράτος να αθετεί επίσημες συμφωνίες που το ίδιο υλοποίησε και να παίζει με τα όνειρα και το μέλλον μας.
Εμπιστευτήκαμε τις υποσχέσεις που μας έδωσαν και μείναμε στον τόπο μας με την προϋπόθεση ενός τμήματος με ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Απαιτούμε την άμεση λύση του προβλήματος αυτού, έχοντας υπόψη ότι είμαστε δευτεροετείς και τριτοετείς φοιτητές και βρισκόμαστε σε αδιέξοδο γιατί χάνουμε δύο και τρία έτη σπουδών.

Φοιτητές Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας και Ελληνικού Πολιτισμού, Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου Αλβανίας

Πηγή Καθημερινή
24.10.09

Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2009

Σταδιακή κατάργηση μεταχρονολογημένων επιταγών προτείνει ο πρόεδρος του «Τειρεσία»

Οριστική επίλυση του προβλήματος των μεταχρονολογημένων επιταγών, μέσα από τη σταδιακή κατάργησή τους ως μέσου πίστωσης, προτείνει ο πρόεδρος της «Τειρεσίας» Α. Ε κ. Γιάννης Μούργελας, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για φαινόμενο, «παράταιρο με τις σημερινές συνθήκες των αγορών και των συναλλαγών». Ο πρόεδρος της «Τειρεσίας», αν και αναγνωρίζει ότι η τρέχουσα οικονομική συγκυρία δεν είναι η ιδανικότερη περίοδος για ένα τέτοιο μέτρο, ξεκαθαρίζει ότι αυτό «θα μπορούσε να γίνει σταδιακά σε βάθος τριετίας ή ακόμα και 4ετίας, διαφυλάσσοντας την ομαλή έξοδο της αγοράς από το ιδιότυπο αυτό καθεστώς».

Η ύπαρξη του φαινομένου συνδέεται άλλωστε με το μακρινό παρελθόν, όταν ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας και ειδικά το εμπόριο ήταν αποκλεισμένοι από το τραπεζικό σύστημα, κάτι που σήμερα δεν συμβαίνει, ενώ τέτοιου είδους προσαρμογές έχουν υιοθετηθεί πρόσφατα και σε άλλες χώρες. Ο κ. Μούργελας παραπέμπει στο παράδειγμα της Γαλλίας, όπου μόλις τον περασμένο Απρίλιο νομοθετήθηκε ο σταδιακός περιορισμός του χρόνου πίστωσης για την εξόφληση οποιασδήποτε οφειλής, π. χ. από τιμολόγιο, από τις 70 ημέρες στις 45, και τονίζει ότι «η έννοια της μεταχρονολογημένης επιταγής δεν υπάρχει στην Ευρώπη».

Η εκτίναξη των ακάλυπτων επιταγών στα 2,4 δισ. ευρώ, αν και αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα, δεν συνιστά όπως επισημαίνει, «τεράστιο μέγεθος, στο βαθμό που τα στοιχεία δείχνουν ότι το ποσοστό των επιταγών που σφραγίστηκαν αυξήθηκε από 0,5% που ήταν πριν από την κρίση στο 1%, περίπου, του συνολικού ποσού όλων των επιταγών που κυκλοφορούν στο σύστημα». Από τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος και τα στοιχεία της ΔΙΑΣ προκύπτει ότι το συνολικό ποσό των επιταγών που πέρασαν από το σύστημα ανήλθε το 2008 στα 355 δισ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας ότι η μεταχρονολόγηση αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα για την αγορά, η οποία έχει αντικαταστήσει ένα εργαλείο πληρωμής σε μέσο πίστωσης.

Ο κ. Μούργελας εξηγεί ότι η χρήση των ακάλυπτων επιταγών που καταχωρίζονται στο σύστημα ως κριτήριο για την εκτίμηση του πιστωτικού κινδύνου είναι υπόθεση των τραπεζών και όχι της «Τειρεσίας», και διευκρινίζει ότι «οι όποιες συνέπειες σφράγισης μιας επιταγής δεν επιβάλλονται από τον φορέα. Οι αστικές και ποινικές ευθύνες επιβάλλονται από το νόμο, που αποτελεί μεταφορά σχετικής διεθνούς συνθήκης στο ελληνικό θεσμικό πλαίσιο, ενώ η στέρηση βιβλιαρίου επιταγών επιβάλλεται από την Τράπεζα της Ελλάδος και είναι μέτρο που στοχεύει στον περιορισμό των ακάλυπτων επιταγών και των εξ αυτών δυσμενών επιπτώσεων στις συναλλαγές».

Το γεγονός, ωστόσο, ότι «η σφράγιση μιας επιταγής έχει καταλυτικές συνέπειες στη διαμόρφωση του πιστωτικού κινδύνου, έχει τεράστια σημασία και ως εκ τούτου οι προτάσεις που ακούγονται για τη μη καταχώριση στο αρχείο μας των σφραγισμένων επιταγών, θα έχουν δυσανάλογα δυσμενείς επιπτώσεις μακροπρόθεσμα». Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μούργελας υπεραμύνεται της δυνατότητας να υπάρχει μια αξιόπιστη καταγραφή, μέσα από το αρχείο της «Τειρεσίας», αφού όπως εξηγεί, η χαλάρωση των κριτηρίων «θα εμποδίσει αφενός την ορθή αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου και αφετέρου θα οδηγήσει σε μια ακόμη αδικία εις βάρος όλων εκείνων που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει».

Μετά και τα στοιχεία του εννεαμήνου, που δείχνουν την εκ νέου εκτίναξη των ακάλυπτων επιταγών στα 2,4 δισ. ευρώ, οι εκτιμήσεις της αγοράς ανεβάζουν το ύψος τους μέχρι το τέλος του χρόνου σε επίπεδα άνω των 3 δισ. ευρώ. Η ερμηνεία για την άνοδο που καταγράφηκε το Σεπτέμβριο, δεν είναι εύκολη, στο βαθμό που «ο μηχανισμός των μεταχρονολογημένων επιταγών έχει τους δικούς του κανόνες. Σε περίοδο επιβράδυνσης της οικονομίας δεν επιμηκύνεται μόνον ο χρόνος της μεταχρονολόγησης κατά την έκδοση, αλλά εμφανίζεται εντονότερα και το φαινόμενο της αντικατάστασης επιταγών κατά τη λήξη τους με νέες, επίσης μεταχρονολογημένες. Πιθανολογώ, λοιπόν, ότι στις επιταγές που τώρα σφραγίζονται περιλαμβάνονται και αρκετές επιταγές αυτής της κατηγορίας, αφού δεύτερη, και πολύ περισσότερο τρίτη αντικατάσταση πρέπει να είναι αρκετά δύσκολη».

Υποτροπή

Τα στοιχεία δείχνουν ότι:

- Ενας στους δύο εκδότες ακάλυπτων επιταγών θα εκδώσει και άλλη.

- Ο εκδότης ακάλυπτης επιταγής, την οποία μετά τη σφράγισή της εξόφλησε, έχει πάνω από 28% πιθανότητες να εκδώσει νέα ακάλυπτη στα επόμενα 4 έτη.

- Πάνω από το 47% των εκδοτών ακάλυπτων επιταγών έχει από 2 έως 10 σφραγισμένες επιταγές.

- Πάνω από το 86% του συνόλου αυτών που έχουν εκδώσει ακάλυπτες επιταγές, οφείλει από αυτές πάνω από 5.000 ευρώ.

- Το ποσό των επιταγών που σφραγίζονται είναι κατά μέσον όρο 10.000 ευρώ.

Της Ευγενιας Tζωρτζη

Πηγή Καθημερινή

18.10.09

Η αυτοτελής αξία του Πολιτισμού


Αν προσπαθήσαμε την προηγούμενη Κυριακή να ερευνήσουμε κάπως την έμμονη, από τη δεκαετία του ’50 και παλαιότερα, και παράξοδη σύζευξη του Πολιτισμού με τον Τουρισμό, ήταν για να θέσουμε το ερώτημα αν ο Πολιτισμός είναι άξιος και επαρκής για να αποτελέσει αυτοτελές αντικείμενο κρατικής φροντίδας. Πρόθεσή μας να ανοίξει κάποια συζήτηση, που εκκρεμεί από δεκαετίες, αλλά ποτέ δεν αποτολμάται. Δυστυχώς, αποτύχαμε, ας είναι...

Αν ρωτήσετε δέκα ή είκοσι συμπολίτες μας «ποιος Πολιτισμός θα μπορούσε να περιπέσει στις φροντίδες του υπουργείου Πολιτισμού» θα είχατε δέκα και είκοσι διαφορετικές απαντήσεις, όπου είμαι βέβαιος ότι θα συναντούσατε και άλλες παράδοξες συζεύξεις εκτός αυτής με τον τουρισμό. Και δεν θα έχουν άδικο, γιατί ο Πολιτισμός κάπου τέλος πάντων πρέπει να φανεί χρήσιμος στη χώρα και να υπηρετήσει όχι μόνο τα δικά τους γενικά συμφέροντα, αλλά και τα δικά μας, τα ατομικά. Γι’ αυτό όταν κάποιος δρόμος, όπως τελευταία η Διονυσίου Αρεοπαγίτου, συγκεντρώνει έντονο ενδιαφέρον ή έστω απλή περιέργεια για τον Πολιτισμό, αυτομάτως μεταβάλλεται σε ζωηρό εμπορικό κέντρο με πλήθος επισκεπτών και θαμώνων, τουριστών και άλλων. Αυτή η άμεση συνάφεια με το εμπόριο και την οικονομική δραστηριότητα έχει άμεσες παρενέργειες στον Πολιτισμό, αλλά ας μη δώσουμε ιδιαίτερη σημασία, απλώς υπάρχουν και είναι αληθινές. Αλλωστε δεν είναι αυτές που θα μας πουν, κατ’ αντιδιαστολή έστω, ποιο για την κρατική πολιτική είναι το αυτοτελές αντικείμενο του Πολιτισμού και αν είναι άξιο να συγκεντρώσει την κρατική φροντίδα και με ποιες επιδιώξεις.

Είναι προτιμότερο να θεωρήσουμε ότι ο βασικός κορμός του κρατικού ενδιαφέροντος για τον πολιτισμό διαμορφώθηκε πριν από το κράτος, πριν από μας και ίσως παρά τη θέλησή μας, τις έξεις και τις συνήθειες της ζωής μας. Τον βρήκαμε, δεν τον επιλέξαμε και άρα είναι δεδομένος χωρίς άλλη αιτιολόγηση. Είναι οι Αρχαιότητες, τα αρχαία κατάλοιπα, κατάσπαρτα σε όλη τη χώρα, αψευδείς μάρτυρες μιας πλούσιας ζωής, επίμονα στον ίδιο τόπο, επί αιώνες.

Αν έπρεπε να υιοθετήσουμε μοντέρνους όρους θα λέγαμε με βεβαιότητα ότι οι Αρχαιότητες (ας τις ονομάσουμε έτσι γενικά και για συντομία) είναι ο μεγάλος πυλώνας απ’ όπου αναγκαστικά περνάει η κρατική μέριμνα για τον Πολιτισμό. Είναι η αποκάλυψη, η συντήρηση, η μελέτη και η ανάδειξη ώστε να μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να «διαβάζει» τις Αρχαιότητες. Ασφαλώς και θα ερεθίσει τα ενδιαφέροντα των τουριστών, συχνά ποικίλα, παράταιρα ή ξένα, και ενδεχομένως θα αδειάσει το βαλάντιό τους σε απολαύσεις όχι αμιγώς πολιτισμικές, αλλά αυτό δεν μας ενοχλεί. Το ερώτημα είναι αν αυτός είναι ο σκοπός της δαπανηρής κρατικής μέριμνας για τις Αρχαιότητες. Ας περιοριστούμε σε αυτές γιατί είναι τόσο εμφανείς, εντυπωσιακές και της... μόδας.

Μερικοί ή πολλοί υποστηρίζουν ότι οι Αρχαιότητες είναι κατά κάποιο τρόπο το αδιάψευστο DNA της «φυλής» μας που διατρέχει και διαγράφει την τρισχιλιετή και πλέον επίμονη και μόνιμη παρουσία μας σε αυτή τη γωνιά της Ευρώπης. Η κρατική μέριμνα για τις Αρχαιότητες, πριν ακόμη ανακαλυφθεί το DNA επίμονα προσπαθούσε να το ανακαλύψει η ιδια. Οπως ξέρετε αυτή η εμπλοκή του... DNA στη νεότερη ζωή μας προκάλεσε προβλήματα και βαριές ψυχώσεις, γιατί μας κάνει κατά καιρούς να πιστεύουμε ότι ο γενετικός κώδικας και αν ακόμη υπάρχει, μας κάνει ικανούς και άξιους να συνεχίσουμε τη ζωή και τη δόξα των αρχαίων προγόνων μας, πράγμα μάλλον ονειρικό και ανέφικτο.

Ενα όμως φαίνεται ότι είναι βέβαιο: αν στον κορμό των Αρχαιοτήτων προσθέσουμε τα βυζαντινά και τα νεότερα κατάλοιπα, τότε έχουμε ένα λαό, που παρά τις επιδρομές και τις προσμείξεις, επιμένει επί αιώνες να είναι γαντζωμένος στον ίδιο βράχο, δίπλα στη θάλασσα, να μιλάει περίπου την ίδια γλώσσα και να ανοίγει την ψυχή του στον κόσμο με τον ίδιο τρόπο. Οσες αμφισβητήσεις και αν έχουν διατυπωθεί για την οργανική συνέχεια αυτών των περιόδων ιστορικής παρουσίας, είναι αρκετή η ταύτιση ενός λαού σε χρόνο και τόπο με τον Πολιτισμό του ως αφετηρία αυτογνωσίας και ως ιδιαίτερη παρουσία στον σύγχρονο κόσμο. Το πρόβλημά μας δεν είναι αν είμαστε κληρονόμοι εξ αίματος, αλλά αν στο σύγχρονο κόσμο είμαστε, με τρόπο δημιουργικό, συνεχιστές.

Η διαχείριση του Πολιτισμού, στο σύνολό του, μόνο ως διαχείριση παιδείας είναι νοητή και άξια ιδιαίτερης κρατικής μέριμνας και μόνο σαν τέτοια βρίσκει τον «ωφέλιμο σκοπό της». Πάρτε για παράδειγμα το νέο Μουσείο της Ακρόπολης και ας παραδεχθούμε ότι είναι σε όλα τέλειο χωρίς κανένα ψεγάδι. Παραμένει όμως ένα απλό και στατικό εκθετήριο εκθεμάτων, μια λαμπερή βιτρίνα, με χιλιάδες επισκέπτες, τουρίστες και άλλους συγκεντρώνοντας μέσα του παράταιρα στοιχεία σύγχρονης ζωής, όπως είναι η καθημερινή απόλαυση να παίρνεις τον καφέ σου ή το γεύμα σου με τον Παρθενώνα απέναντι και τόσο κοντά (κοντά;). Γιατί όχι, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Το νέο Μουσείο μπαίνει στις καθημερινές μας συνήθειες, αλλά δεν μπαίνει στη ζωή μας και στις φιλοδοξίες μας. Πιο εύγλωττα είναι τα παραδείγματα των δύο Φεστιβάλ. Των Αθηνών και της Επιδαύρου. Ας πούμε ότι ξεκίνησαν με άριστες προθέσεις προβολής της χώρας και του Πολιτισμού της. Σε μισό αιώνα κατάφεραν να είναι η πιο πιστή εικόνα της σύγχυσης και της παρακμής που κουβαλάμε μέσα μας.

Από αυτή την άποψη μάς φαίνεται παράδοξη και αγοραία η σύζευξη του Πολιτισμού με τον Τουρισμό και η συστέγασή τους στο ίδιο υπουργείο...

Οχι ότι και οι τουρίστες δεν είναι πελατεία μας!

Γράφει ο Aντωνης Καρκαγιαννης

ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

18.10.09

Ο Ρίτσος στην Καταλωνία (ή περί πολιτισμού ο λόγος)

(Από αριστερά) Μίκης Θεοδωράκης, Γιάννης Ρίτσος, Οδυσσέας Ελύτης
Σε μια σπάνια συνάντηση κορυφής


Στις 7 και 8 Οκτωβρίου διοργανώθηκε από το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης και το Καταλανικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών της Βασιλικής Ακαδημίας Γραμμάτων διημερίδα για τον Γιάννη Ρίτσο με την ευκαιρία των 100 χρόνων από τη γέννησή του. Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στη μνήμη του Αlexis (Ζορμπά!) Sola, ενός ρομαντικού καταλανού φιλέλληνα, εξαίρετου μελετητή και θερμού υποστηρικτή της νεότερης λογοτεχνίας μας. Την ευθύνη της διοργάνωσης είχαν ο βυζαντινολόγος και νεοελληνιστής Εrnest Μarcos και η Ηelena Βaddel, μεταφράστρια των Γραπτών του Εμπειρίκου στα καταλανικά (η έκδοση αναμένεται τα Χριστούγεννα). Ανάμεσα σ΄ εκείνους που συμμετείχαν στο εορταστικό διήμερο ήταν δύο νέοι μεταφραστές του Ρίτσου στα καταλανικά, ο Francesc Μorfulleda και ο John Casas, και ο γνωστός εκδότης, μεταφραστής και κουμπάρος(!) του ποιητή, Νicola Crocetti.

Αυτού του είδους οι επιστημονικές εκδηλώσεις για να τιμηθεί ο Ρίτσος- ή όποιος άλλος ποιητής μας- εκτός Ελλάδος (η εκδήλωση της Βαρκελώνης δεν είναι η μοναδική) είναι και πρέπει να είναι, αν μη τι άλλο, διδακτικές για μας τους εντόπιους. Για πολλούς και διάφορους λόγους. Προετοιμάζονται σε βάθος επί μήνες, με ελάχιστη οικονομική βοήθεια, με γενναία εθελοντική εργασία, χωρίς την παραμικρή αίσθηση επίδειξης ή πολυλολογίας. Σκοπεύουν να παρουσιάσουν τον ποιητή σε ένα κοινό όχι ιδιαιτέρως ενημερωμένο, για τούτο οι εισηγήσεις, παρά τη σοβαρότητά τους, έχουν και πρακτικό χαρακτήρα. Το κοινό αποχωρεί (ύστερα από θυελλώδεις κάποτε συζητήσεις) έχοντας μάθει τα βασικά και απαραίτητα για τον Ρίτσο και ως έναν βαθμό πράγματα που αφορούν τη νεοελληνική ποίηση και ζωή. Αλλωστε το ίδιο το αρχοντικό και εντυπωσιακό πανεπιστημιακό περιβάλλον και εν πολλοίς το παμπάλαιο αλλά και γόνιμο τελετουργικό δεν αφήνουν περιθώρια για προχειρότητες και αυτοσχεδιασμούς. Αυτό είναι το πρώτο μάθημα εκείνων προς εμάς.

Το δεύτερο μάθημα που μας έδωσε το διήμερο της Βαρκελώνης (γνωστό ίσως αλλά ας το επαναλάβουμε) είναι πως ο πολιτισμός δεν αποτελεί περιττή πολυτέλεια- είναι απαραίτητη και ζωτικής φύσεως πολυτέλεια. Τονίζω τη λέξη «πολυτέλεια» γιατί μόνο αν συλλάβουμε την καθημερινότητά μας ως «πολυτελή» μπορούμε και να την υπερασπισθούμε και να την κάνουμε ουσιαστικότερη. Ο φτηνός «πολιτισμός» που μας έχει επιβληθεί, η φτηνιάρικη «παιδεία» που μας προσφέρεται, μας κοστίζει τελικά πάρα πολύ (υλικά και ψυχικά) και αυτό το δυσθεώρητο έλλειμμα ουδέποτε θα καλυφθεί. Μιλώντας για πολυτελή πολιτισμό δεν αναφέρομαι μόνο στη γόησσα-πόλη της Καταλωνίας. Αναφέρομαι κυρίως στον απλό τρόπο με τον οποίο λειτουργεί εκεί κάθε τέχνη, εν προκειμένω αναφέρομαι στον τρόπο με τον οποίο συζητείται ο Ρίτσος, στην πρόσληψή του (όπως ανάλογα του Καβάφη) και στη χρήση του από νεότερους ποιητές και διανοουμένους. Ο Ρίτσος είναι ένα άλλο παράδειγμα ποιητή και αγωνιστή που προσλαμβάνεται ως εκφραστής ενός φιλελευθερισμού και εν ταυτώ δημιουργικού αναρχισμού, ως «αδελφός» μεσογειακός ποιητής. Τα δύο κύρια στοιχεία της ιδεολογίας και πολιτικής του αξέχαστου Αlexis Sola, ο φιλελληνισμός και ο καταλανισμός, επιβεβαιώνονται και στην περίπτωση της πρόσληψης του Ρίτσου.

Τρίτο και τελευταίο μάθημα για όλους μας. Χρόνια τώρα, από τη μεταπολίτευση και δώθε, και το υπουργείο Πολιτισμού και το της Παιδείας δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να μπαλώνουν τον ίδιο καταξεσκισμένο μανδύα. Δεν είναι ώρα να μιλήσουμε γι΄ αυτά, μπορούμε όμως να ερωτήσουμε αν και κατά πόσο το ελληνικό κράτος έχει βοηθήσει τα τελευταία 20 χρόνια τις εστίες του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό. Χρόνια τώρα χάνονται στο εξωτερικό, η μία μετά την άλλη, οι έδρες ελληνικής (αρχαίας και νέας) γλώσσας και φιλολογίας, τη στιγμή μάλιστα που οι άσπονδοι φίλοι και γείτονές μας, Ανατολικοί και Βόρειοι, ξοδιάζουν μεγάλα ποσά είτε για να συντηρήσουν τις έδρες του πολιτισμού τους στο εξωτερικό είτε για να ιδρύσουν νέες. Απαραίτητη είναι η εθνική ελληνική διπλωματία, και η διπλωματία του τουρισμού, και η διπλωματία του ποδοσφαίρου... Αλλά η διπλωματία του πολιτισμού είναι εκείνη που μπορεί να μας βοηθήσει, ακόμη και στο δύσκολο μέλλον, να «υπάρχουμε» στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο. Ενας Κινέζος, ένας Ισπανός ή ένας Αιγύπτιος που επιχορηγούμενος μαθαίνει ελληνικά στην Ελλάδα μάς βοηθά περισσότερο από έναν οποιονδήποτε διπλωματικό υπάλληλο. Μια έδρα, μια εστία ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό είναι το ανώτερο λόμπι που μπορούμε να έχουμε.

Ελπίζουμε ότι όσοι έχουν αναλάβει πρόσφατα τα θέματα και της Παιδείας και του πολιτισμού τα γνωρίζουν αυτά. Ελπίζουμε ότι δεν θα δούμε πάλι να επαναλαμβάνεται το αιώνιο ημερήσιο μπάλωμα του ίδιου μανδύα που κουρελιάζεται κάθε νύχτα. Ελπίζουμε ότι δεν θα αφεθούν ξανά στη μοίρα τους οι ποιητές μας (για να μείνουμε εδώ) ούτε στην Καταλωνία ούτε όπου γης.

Του Γιώργη Γιατρομανωλάκη

Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας.

Πηγή Το Βήμα
18.10.09

Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2009

Αναμνήσεις που ζητούν ακροατές (τρίτη ηλικία)


Ολο και περισσότεροι ηλικιωμένοι άνθρωποι ζουν πλέον μόνοι, αλλά η ζωή συχνά είναι πιο δυνατή από τη μοναξιά

Πώς είναι να ζεις και να μην έχεις κάποιον να μοιράζεσαι τις αναμνήσεις σου; Οχι απλώς να αναπολείς και να βρίσκεις ευγενικούς και υπομονετικούς ακροατές, αλλά να διηγείσαι και να έχεις απέναντι έναν συνομιλητή που να ξέρει πολύ καλά τι του λες. Αυτό το τόσο απλό το έλεγε η «Μις Μαρπλ», σε εκείνη την υπέροχη σειρά (που πρόσφερε πρόσφατα η «Κ»). Ελεγε η Τζόαν Χίκσον, εξαίρετη Μις Μαρπλ της περιόδου 1984-92: «Ξέρω τι εννοείτε όταν λέτε ότι δεν υπάρχει κανείς να καταλάβει τις αναμνήσεις σας». Και έφερε, μετά, το πορσελάνινο φλιτζάνι τσαγιού στα χείλη. Ισως αυτή η τόσο βρετανική σκηνή σε μία επαρχία της Αγγλίας του 1948 να μην είναι συνηθισμένη σκηνή στη σύγχρονη κοινωνία μας, αλλά η βάση παραμένει η ίδια.

Παράλληλοι κύκλοι

Το σκεφτόμουν τις προάλλες, όταν ένας φίλος μού διηγήθηκε την ιστορία μιας παλιάς Αθηναίας, που έζησε χήρα από τα 66 ώς τα 93 της χρόνια. Στην αρχή, είχε τα παιδιά της, μετά «παραμεγάλωσαν» κι αυτά, είχε τους φίλους, μετά κι εκείνοι σκόρπισαν, κλείστηκαν στο σπίτι, χάθηκαν. Ανήκε σε μια γενιά που έγραφε γράμματα και καθώς είχε πολύ καλή πνευματική διαύγεια, άρχισε να γράφει στην κόρη μιας φίλης της, που ζούσε πλέον στο εξωτερικό.

Ηταν σαν μία σειρά μονολόγων, αναμνήσεις που έπρεπε να βρουν ακροατήριο. Η εκτόνωση αυτή, φυσική και πηγαία ανάγκη για κάθε άνθρωπο, ήταν για χρόνια ένα αντίβαρο σε αυτό που όριζε και πλάκωνε κάθε της μέρα, στο μικρό αθηναϊκό της διαμέρισμα. Τη μοναξιά.

Κι αν από μοναξιά υποφέρουν αναμφισβήτητα συνάνθρωποί μας, όλων των ηλικιών, η περιχαράκωση των μεγαλύτερων σε ηλικία είναι πιο επώδυνη, ίσως γιατί οι «υπόλοιποι» τη θεωρούν φυσιολογική. Είναι, όμως, ή θα έπρεπε να είναι; Πριν από ένα μήνα, οι φωτογραφίες του επισήμως γηραιότερου άνδρα στις ΗΠΑ, του κυρίου Walter Breuning, μεταδόθηκαν από τα διεθνή πρακτορεία. Θαυμάσια και αξιοπρεπώς κοστουμαρισμένος, ο κύριος Breuning έσβησε κεράκια στη γιορτή των 113ων γενεθλίων του. Του είχαν οργανώσει ένα πάρτι, του έδωσαν δώρα και κάρτες. Ο κύριος Breuning γεννήθηκε το 1896. Η Αθηναία κυρία, που έγραφε τις αναμνήσεις της σε γράμματα, γεννήθηκε το 1907. Ο πρώτος, πολέμησε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η δεύτερη ήταν 33 ετών στις 28 Οκτωβρίου 1940. Ηδη 11 χρόνια παντρεμένη. Αν και έζησαν σε εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, στη Μινεσότα και στην Αττική, πέρασαν τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής τους μόνοι. Με αναμνήσεις.

Αγνωστοι φίλοι

Οταν οδηγώ σε λεωφόρους της Αθήνας, σκέφτομαι καμιά φορά τα χιλιάδες διαμερίσματα μέσα στα στενά, πάνω και πίσω από μεγάλους δρόμους, τα σπίτια - κυψέλες, φωτεινά ή μισοσκότεινα, εσωτερικά σε ακάλυπτους ή μεγάλα, σε ορόφους ψηλούς. Αυλές σε ξεχασμένα σπίτια ή δωμάτια σε αστικά διαμερίσματα. Και μέσα σε αυτήν τη σκακιέρα της πόλης, υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες κύριοι Walter και κυρίες, σαν εκείνη της ιστορίας, ασχέτως αν, αντί να γράφουν γράμματα σε χαρτί - τσιγαρόχαρτο, είναι βυθισμένες σε πολυθρόνες με ένα τηλεκοντρόλ στο χέρι. Σε αυτούς τους αγνώστους μου, γνέφω νοερά.

Ωστόσο, αυτό που για πολλούς είναι κοινωνικό πρόβλημα (μοναξιά), νέα πραγματικότητα (όλο και περισσότεροι ηλικιωμένοι άνθρωποι μόνοι) ή, έστω, νόμος της Φύσεως (κύκλοι ζωής), για κάποιους είναι ένας ανεξερεύνητος πλούτος. Οσοι έζησαν γιαγιάδες και παππούδες, γνωρίζουν. Οι κιβωτοί των αναμνήσεων, ακόμη κι αν παραμένουν σφραγισμένες, είναι ένα αποθεματικό της κοινωνίας.

Θα ήθελα πολύ να μου έλεγε ο κύριος Walter πώς ήταν στο σχολείο το 1906, σε εκείνη τη μικρή πόλη της Μινεσότα όπου ζούσε και τι φαγητό επιθυμούσε να είχε μαγειρέψει η μητέρα του όταν θα γύριζε σπίτι σκασμένος από τα μαθήματα και με γδαρμένα γόνατα. Θα ήθελα να είχα ρωτήσει τη φίλη μας την Αθηναία, που παντρεύτηκε το 1929 σε μία συνοικιακή εκκλησία της πρωτεύουσας, πώς ήταν το οικογενειακό τραπέζι μετά και να σκεφτώ τα σημερινά γλέντια και τα χιλιάδες ευρώ για μια βραδιά.

Μα πάνω απ’ όλα, θα ήθελα να μπω στο μυαλό τους, μία συνηθισμένη βραδιά από αυτές που περνούν μόνοι με τις αναμνήσεις τους, ακόμη κι αν το βλέμμα είναι καρφωμένο στην οθόνη της τηλεόρασης. Γιατί, ίσως να ένιωθα ότι είχαν τη γεύση μιας πληρότητας, αυτής που σου δίνει η ζωή όταν δεν έχει άγνωστους κώδικες, αλλά προσφέρει πάντα απολαύσεις. Αυτές δεν τελειώνουν ποτέ και συχνά, οι μικρότερες από αυτές έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη.

Γιοχάνες Χέεστερς, τραγουδιστής ετών 106, το άστρο του δεν λέει να δύσει...

Είναι φαινόμενο ο Γιοχάνες Χέεστερς. Σε όλον τον γερμανόφωνο κόσμο είναι γνωστός από τη δεκαετία του 1930 ώς τώρα και, αν και Ολλανδός, η καριέρα του συνδέεται με τη Γερμανία. Ιδιαίτερα αμφιλεγόμενος διότι τραγούδησε για τον Χίτλερ, πράγμα που οι τόσο αντιναζί συμπατριώτες του δεν του συγχώρησαν ποτέ, ο Χέεστερς είναι ένα θαύμα μακροζωίας. Αν και τώρα είναι σχεδόν τυφλός, έδωσε πριν από ενάμιση χρόνο (Φεβρουάριος 2008) το πρώτο κοντσέρτο του στην Ολλανδία έπειτα από 40 χρόνια. Ο χρόνος δίνει και χώρο για άφεση αμαρτιών...

Αλλά, ο Χέεστερς, του οποίου η δεύτερη σύζυγος είναι κατά 46 χρόνια νεότερή του, έχει εμπνεύσει με την πίστη του στη ζωή και τη διάθεσή του να είναι πάντα ενεργός όσο η υγεία του επιτρέπει. Η επάνοδός του στην επικαιρότητα, αφού είχε συμπληρώσει τα 100 του χρόνια, έκανε πολλούς να θυμηθούν και πάλι τα χρόνια της γερμανικής UFA και το ελαφρύ μουσικό θέατρο που ήταν τόσο δημοφιλές στην κεντρική Ευρώπη ώς το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Χέεστερς, με την πλουσιότατη δισκογραφία, κατέχει ακόμη το ρεκόρ ως ο μεγαλύτερος σε ηλικία καλλιτέχνης σε όλον τον κόσμο, με εμφανίσεις τόσο στη σκηνή όσο και στην τηλεόραση. Δεν είναι γνωστό αν θα ξανατραγουδήσει ζωντανά (φέτος είναι 106 ετών) αλλά η φυσική του αντοχή είναι εντυπωσιακή. Οπως είχε πει ο ίδιος σε ερώτηση που του ετέθη το 2006, «το μυστικό μου για μια μακρά, υγιεινή ζωή είναι η αδιάλειπτη εργασία. Μου δίνει πληρότητα και ευτυχία. Μου δίνει ένα λόγο να κρατιέμαι στη ζωή».

Του Nικου Βατοπουλου

Πηγή Καθημερινή

17.10.09

Site : www. johannes-heesters. de

Η "αποστρατεία" των πολιτικών συνοδεύεται με πολλά προνόμια

Και πρώην να είσαι, ποτέ δεν χάνεσαι, έχοντας καταλάβει ύπατα πολιτικά, πολιτειακά και κοινοβουλευτικά αξιώματα. Τέτοιες μέρες ύστερα από εκλογές, και μάλιστα από κυβερνητική αλλαγή, ένας από τους πονοκεφάλους του νέου πρόεδρου της Βουλής είναι, πώς θα βολέψει ηττημένους ή παραιτημένους σε γραφεία ευρύχωρα, ευπρόσιτα και αντιπροσωπευτικά της αίγλης ενός πρώην πρωθυπουργού, ενός τέως προέδρου Βουλής, ή ενός πρώην προέδρου κοινοβουλευτικής ομάδας μέσα στο μέγαρο του Κοινοβουλίου.

Ηδη βρέθηκε πάντως γραφείο για τον τ. πρόεδρο της Βουλής Δημήτρη Σιούφα και μάλιστα πολύ προνομιούχο στον πρώτο όροφο, εκεί όπου στεγάζονταν οι διπλωματικές υπηρεσίες, ενώ ο κ. Κ. Καραμανλής στεγάζεται στο παλιό γραφείο του Γιώργου Παπανδρέου, το οποίο καταλαμβάνει ο εκάστοτε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο ισόγειο. Θα πρέπει να βρεθεί και γι’ αυτόν νέο γραφείο, όταν εκλεγεί ο νέος αρχηγός της Ν.Δ.

Η μπλε Μερτσέντες

Γραφείο στη Βουλή, μετακλητό προσωπικό που μπορεί να εναλλάσσεται, προστασία από τη Φρουρά της Βουλής, κρατικό αυτοκίνητο με οδηγό και πάει λέγοντας, είναι τα προνόμια. Μάλιστα αποτελεί ιστορικό ανέκδοτο, που θυμούνται παλαιότεροι βουλευτές, η μπλε Μερτσέντες του συγχωρεμένου Ευάγγελου Γιαννόπουλου, που ήθελε διακαώς ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, μετά την ήττα του 1993 και τελικά του την εξασφάλισε ο Αλέκος Παπαδόπουλος ως υπουργός Προεδρίας.

Ενα προεδρικό διάταγμα του 1991 (π.δ. 381) και πάλι επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη ήταν που άνοιξε τον ασκό των παροχών νέας γενιάς. Με αυτό προβλεπόταν για πρώτη φορά (άρ. 8), «η εξυπηρέτηση των διατελεσάντων Προέδρων Δημοκρατίας». Συγκεκριμένα εξασφαλίζονταν για κάθε πρώην Πρόεδρο δύο μετακλητοί υπάλληλοι, μέχρι τέσσερις οδηγοί αυτοκινήτων και ένας ως βοηθητικό προσωπικό. Το προσωπικό αυτό, κατά το 351/91, ήταν της επιλογής των αποχωρησάντων Προέδρων, με αντίστοιχη κάλυψη των θέσεων στο Προεδρικό Μέγαρο, εφόσον προέρχονταν από αυτό. Οι ρυθμίσεις καλύπτουν έκτοτε -εφόσον το επιθυμούν- τις ανάγκες των γραφείων των κ. Χρ. Σαρτζετάκη και Κ. Στεφανόπουλου.

Η πρώτη μεταφορά των αντίστοιχων προνομίων στον Κανονισμό της Βουλής (στο υπηρεσιακό του τμήμα) έγινε επί Απόστολου Κακλαμάνη με τη μεγάλη αλλαγή τον Απρίλιο του 1997. Τότε κατά τρόπο ανεξήγητο τη μερίδα του λέοντος εξασφάλιζαν έναντι των διατελεσάντων πρωθυπουργών, οι πρώην πρόεδροι της Βουλής, δηλαδή ο ίδιος, αφού ο Γιάννης Αλευράς είχε «φύγει» από το 1995 και ο Αθανάσιος Τσαλδάρης απεδήμησε δύο χρόνια αργότερα. Κάποιες κακές γλώσσες είπαν τότε ο κ. Κακλαμάνης πάντα είχε κατά νου τον μεγάλο εχθρό από την εποχή της «αποστασίας», τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Αλλωστε η ρύθμιση δεν έπιανε τον Γιάννη Γρίβα, υπηρεσιακό απλώς πρωθυπουργό, ούτε τον Τζαννή Τζαννετάκη, που είχε πάρει μεν ψήφο εμπιστοσύνης, αλλά δεν ήταν αρχηγός της Ν.Δ.

Πάντως στο τότε άρθρο 30 του Κανονισμού της Βουλής προβλέπονταν για τα γραφεία των πρώην προέδρων της Βουλής έξι συνολικώς μετακλητοί υπάλληλοι, ενώ για τον «πρώην πρωθυπουργό, που διετέλεσε βουλευτής και αρχηγός κόμματος και έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης» γραφείο, αλλά μόλις δύο θέσεις μετακλητών και μία θέση υπαλλήλου επεξεργασίας κειμένου. Με την πάροδο των χρόνων προστέθηκε ένας επιπλέον βοηθητικός στο υπαλληλικό δυναμικό για τους πρώην προέδρους της Βουλής, αλλά και ένας για τους πρώην πρωθυπουργούς. Την «αδικία» αυτή αποκατέστησε μόλις τον περασμένο Μάιο ο κ. Δημήτρης Σιούφας με αλλαγή στον Κανονισμό (ΦΕΚ 66Α/ 2009) ανεβάζοντας από δύο σε τέσσερις τους μετακλητούς στα γραφεία των πρώην πρωθυπουργών. Με τη ρύθμιση του ’97 προβλεπόταν ακόμη «αναγκαίος χώρος στο βουλευτήριο και αναγκαίο προσωπικό από οδηγούς οχημάτων και από τη Φρουρά της Βουλής» για τους διατελέσαντες προέδρους της Βουλής (χωρίς να προσδιορίζεται αριθμός), ενώ για τους πρώην πρωθυπουργούς δίδονταν γραφείο και τέσσερις αστυνομικοί από τη Φρουρά της Βουλής.

Πρόνοια υπήρξε το 1997 και για τους πρώην αντιπροέδρους κοινοβουλευτικών κυβερνήσεων με έναν μετακλητό υπάλληλο και για τον πρώην πρόεδρο κοινοβουλευτικής ομάδας με έναν επίσης μετακλητό υπάλληλο. Και για τις δύο αυτές κατηγορίες διατίθενται με τον Κανονισμό του 1997 δύο αστυνομικοί της Φρουράς. Τότε ήταν ένα δώρο στον Γιάννη Χαραλαμπόπουλο (αφού ο έτερος αντιπρόεδρος στην κυβέρνηση του Ανδρέα, Μένιος Κουτσόγιωργας είχε πεθάνει). Του ευεργετήματος πάντως έτυχε ο Τζαννής Τζαννετάκης, που ήταν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης 1990-93 και μέχρι πρόσφατα διατηρούσε γραφείο στο μέγαρο της Βουλής στην οδό Αμαλίας.

Οσον αφορά τους πρώην προέδρους κοινοβουλευτικής ομάδας η ρύθμιση αφορά τους κ.κ. Μιλτ. Εβερτ, Αντ. Σαμαρά, Νικ. Κωνσταντόπουλο, Μαρία Δαμανάκη και Δ. Τσοβόλα. Μπορεί να μην έκαναν όλοι χρήση γραφείου, έκαναν όμως των μετακλητών υπαλλήλων, αλλά και του δικαιώματος, προβλεπόμενο από τον Κανονισμό, να λαμβάνουν τον λόγο στη Βουλή εκτός σειράς (η κ. Δαμανάκη). Ο κ. Εβερτ διατηρεί πάντως γραφείο, στον δεύτερο όροφο, όπου είναι τα γραφεία της Ν.Δ. όπως και οι κ. Απ. Κακλαμάνης και Κων. Μητσοτάκης εκ δεξιών και εξ ευωνύμων της αίθουσας των κοινοβουλευτικών συντακτών, η κ. Αννα Μπενάκη - Ψαρούδα, σε άκρως προνομιακή θέση, δίπλα στο εντευκτήριο των βουλευτών, ενώ ολιγαρκέστερος είναι ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κ. Σημίτης που έχει πάρει το γραφείο που στέγαζε επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου τον Αντώνη Λιβάνη. Είναι πάντως ένα πρόβλημα αν οι εξωκοινοβουλευτικοί πρώην αξιωματούχοι διατηρήσουν τα προνόμιά τους εντός του κυρίου κτιρίου του Κοινοβουλίου, γιατί ήδη οι διαθέσιμοι χώροι σε προνομιούχες αίθουσες εξαντλούνται. Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τα κρατικά αυτοκίνητα. Είχαν δοθεί στους αείμνηστους Γιάννη Αλευρά και Θανάση Τσαλδάρη και τα διετήρησαν και οι χήρες τους.

Η φρουρά

Οσον αφορά τη φρουρά από πλευράς ΕΛ.ΑΣ., οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. προσπάθησαν να μειώσουν τις προσωπικές ασφάλειες, αλλά το αποτέλεσμα ήταν πενιχρό. Το προεδρικό διάταγμα 52 (ΦΕΚ 83Α) του Μαΐου 2008 προβλέπει ότι «για την ασφάλεια των πρώην πρωθυπουργών, είτε κατέχουν την ιδιότητα του βουλευτή, είτε όχι, διατίθεται ανάλογος αριθμός αστυνομικών, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει αυτόν των εν ενεργεία υπουργών», δηλαδή μέχρι οκτώ αστυνομικούς, ένα συνοδευτικό αυτοκίνητο και μία μοτοσικλέτα.

Του Φώτη Καλλιαγκόπουλου

Πηγή Καθημερινή

17.10.09

Ξενιτεμένα έργα αναζητούν ελληνικά χέρια

Ηταν πριν από λίγους μήνες όταν ο Κωνσταντίνος Φράγκος του οίκου Sotheby΄s επισκέφθηκε τη Γερμανία για να εξερευνήσει ιδιωτική συλλογή έργων ξένων ζωγράφων προερχόμενη από γνωστή οικογένεια του Μονάχου η οποία είχε ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για να τα πουλήσει. Καθώς περιδιάβαζε τους πίνακεςένα άνθος της παγκόσμιας τέχνηςη ματιά του έπεσε πάνω σε μια θαλασσογραφία που στεκόταν παράμερα και την οποία η ξεναγός του δεν είχε μπει καν στον κόπο να του δείξει. «Ποιανού ζωγράφου είναι αυτός ο πίνακας;» ρώτησε τη συλλέκτρια. «Δεν είναι τίποτε σπουδαίο» του απάντησε εκείνη. Το ένστικτό του όμως τον ώθησε να πλησιάσει. Και είδε ένα από τα μεγάλης αξίας έργα του Κωνσταντίνου Βολανάκη.

Μόλις είχε βρει τον «πρωταγωνιστή» του νέου Greek Sale του Sotheby΄s που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη άνοιξη.

Η ίδια ιστορία, σε διαφορετικές εκδοχές, έχει επαναληφθεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια. Σε συλλογές ξένων ιδιωτών (αρκετοί από τους οποίους δεν έχουν καν ελληνική καταγωγή) ο senior director και επικεφαλής του Τμήματος Ελληνικής Τέχνης του οίκου Sotheby΄s έχει ανακαλύψει αρκετούς θησαυρούς της ελληνικής τέχνης από τον 19ο και τον 20ό αιώνα. Αυτά τα ελληνικά έργα του εξωτερικού που «αποζητούν» να επιστρέψουν στην Ελλάδα συγκαταλέγονται σε εκείνα που τον εντυπωσίασαν περισσότερο κατά την προετοιμασία του φθινοπωρινού Greek Sale το οποίο θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 9 Νοεμβρίου στο Λονδίνο.

Σε ένα σημαντικό ποσοστό τα 173 έργα που θα δημοπρατηθούν και τα οποία αναμένεται να συγκεντρώσουν το ποσό των 4,25 εκατ. ευρώ προέρχονται από χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ελβετία, ακόμη και η Αυστραλία. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του πίνακα «Κατά μήκος της ακτής» του Κωνσταντίνου Βολανάκη (με τιμή εκτίμησης 30.000-50.000 ευρώ). Ο κ. Φράγκος έλαβε μέσω email φωτογραφία του έργου. Αποστολέας ήταν ένας Ελληνοαυστραλός ο οποίος ήθελε να πληροφορηθεί την αξία του. Ο ίδιος του έκανε μια πρόχειρη εκτίμηση και τον προέτρεψε να ταξιδέψει στο Λονδίνο για να την πιστοποιήσει, όπερ και εγένετο. Ο πίνακας αυτός, ο 14ος κατά σειρά που θα δημοπρατηθεί, είναι και ο μοναδικός του Βολανάκη που περιλαμβάνεται στο Greek Sale.

Από τις ΗΠΑ εξάλλου προέρχεται το ακριβότερο έργο του Greek Sale, το «Διαβάζοντας τη μοίρα» του Νικολάου Γύζη (τιμή εκτίμησης 230.000-350.000 ευρώ), φιλοτεχνημένο στο Μόναχο περί το 1880. Ο πίνακας αγοράστηκε από αμερικανό συλλέκτη και κατά τη δεκαετία του 1930 ή του 1940- σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ. Φράγκου- πέρασε στην κατοχή της οικογενείας, η οποία σήμερα το διαθέτει στον Sotheby΄s. «Πρόκειται για ένα έργο το οποίο, σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε, δεν έχει έρθει ποτέ στην Ελλάδα» αναφέρει ο εκπρόσωπος του οίκου. Πιθανόν το γεγονός ότι ο ένας άλλος πίνακας του ίδιου καλλιτέχνη και με το ίδιο θέμα, φιλοτεχνημένος το 1885, βρίσκεται στην κατοχή της Εθνικής Πινακοθήκης- Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου να αποτελέσει έναυσμα για να βρεθεί κοντά στο «αδελφάκι» του. «Είναι ένα ενδιαφέρον ζήτημα το αν το έργο αυτό θα έρθει στην Ελλάδα και ποιος θα μπορέσει να το φέρει.Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ελληνικό κοινό αξίζει την ευκαιρία να χαρεί από κοντά ένα τόσο σπουδαίο έργο» μας λέει ο κ. Φράγκος.

Α πό αμερικανό συλλέκτη προέρχονται επίσης τέσσερα από τα εννέα έργα του Γιάννη Σπυρόπουλου που προσφέρονται στη δημοπρασία, ενώ συλλέκτρια ανατολικοευρωπαϊκής καταγωγής και με έδρα το Παρίσι προσφέρει το έργο «Νεαρή γυναίκα πλένεται πλάι στο ποτάμι»του Νικολάου Γύζη (τιμή εκτίμησης: 169.000-225.000 ευρώ). Από γάλλο συλλέκτη προέρχεται το έργο «Μπλε σύνθεση» του Θάνου Τσίγκου (τιμή εκτίμησης: 5.700-7.900 ευρώ), ενώ σε ελληνικής καταγωγής Λονδρέζο ανήκει ο «Προμηθέας» του Γιάννη Τσαρούχη (τιμή εκτίμησης: 4.500-6.800 ευρώ). Τέλος, ορισμένα από τα έργα του Αλέκου Φασιανού που περιλαμβάνονται στη δημοπρασία- ο καλλιτέχνης συμμετέχει στο Greek Sale με τον εντυπωσιακό αριθμό των 13 έργων- προέρχονται από τις ΗΠΑ και την Ελβετία.

«Μαζεμένες» τιμές ενάντια στην κρίση
Ο μικρότερος αριθμός των προσφερομένων έργων αλλά και οι πιο συντηρητικές τιμές εκτίμησης σε σύγκριση με παλαιότερες δημοπρασίες είναι δύο από τα «τεχνάσματα» με τα οποία το εφετινό Greek Sale επιχειρεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης (και) στην αγορά έργων τέχνης. Με αυτά τα δεδομένα, ωστόσο, αλλά και βάσει του ενδιαφέροντος που έχει ήδη εκδηλωθεί, κυρίως από έλληνες ιδιώτες, οι υπεύθυνοι του οίκου αισιοδοξούν ότι το συνολικό ποσό της δημοπρασίας δεν θα είναι χαμηλότερο της τιμής εκτίμησής του. «Θα εκπλαγώ αν δεν πουληθούν τα φαβορί του Sale» λέει ο κ. Φράγκος «αλλά από μια δημοπρασία όλα μπορεί να τα περιμένει κανείς. Στο κάτω κάτω πρόκειται για μια ζωντανή διαδικασία».

Ο πίνακας1 είναι του Νικολάου Γύζη "Διαβάζοντας τη μοίρα" και ο πίνακας2 ο "Προμηθεας" του Γιάννη Τσαρούχη

Πηγή Το Βήμα
17.10.09

Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2009

Ιερώνυμος: Ναι στον διάλογο...

...αλλά αφού αποδεσμευτούν τα οικόπεδα που βρίσκονται σε «αδράνεια και αιχμαλωσία»

Ανοιχτός στον διάλογο με την Πολιτεία για την εκκλησιαστική περιουσία, αφού βεβαίως αποδεσμευτούν τα στρέμματα και τα οικόπεδα της Ιεράς Συνόδου που βρίσκονται σε «αδράνεια και αιχμαλωσία» δήλωσε χθες ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος απευθυνόμενος στα μέλη της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Λίγες ώρες αργότερα ο ισχυρός άνδρας των οικονομικών της Εκκλησίας Μητροπολίτης Ιωαννίνων κ. Θεόκλητος τόνισε στους μητροπολίτες ότι η Ιερά Σύνοδος πληρώνει ΕΤΑΚ αλλά, όπως είπε, «πρέπει να έχουμε τον νου μας γιατί η φορολόγηση έρχεται. Το θέμα είναι πώς θα πείσουμε την κυβέρνηση ότι πρέπει να έχουμε ισονομία με τα Πατριαρχεία και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία», τα οποία, όπως είναι γνωστό, δεν φορολογούνται για την περιουσία που διαθέτουν στην Ελλάδα.

Την ανάγκη ενός διαλόγου «με ειλικρίνεια, τιμιότητα, διαφάνεια, συνέπεια και δεσμευτικές εγγυήσεις της Πολιτείας για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας» τόνισε ο Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος μίλησε στους μητροπολίτες για όλες τις στιγμές όπου η Εκκλησία παραχώρησε μέρος της περιουσίας της.

Τ αυτόχρονα κάνοντας μια ιστορική αναδρομή αναφέρθηκε και στις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις που έκανε η Πολιτεία σε κτήματα της Εκκλησίας. Και υπενθύμισε κατ΄ αρχήν ότι το Κράτος οφείλει 960 εκατομμύρια δραχμές από τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις που έκανε σε εκκλησιαστικές εκτάσεις από το 1917 ως το 1930. Στη συνέχεια δήλωσε ότι το 1952 η Εκκλησία έδωσε και άλλες εκτάσεις για την αποκατάσταση των ακτημόνων και σύμφωνα με τη σύμβαση έδωσε στο Κράτος 750.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης «και έπρεπε να λάβει έναντι αυτών 626 ακίνητα και 45 εκατομμύρια δραχμές νέας τότε εκδόσεως, τα οποία δεν της εδόθησαν».

Ακόμη αναφέρθηκε σε όσα συνέβησαν όταν το 1988 το κράτος πήρε τμήματα της μοναστηριακής περιουσίας. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, επισήμανε ο κ. Ιερώνυμος, «διεπίστωσε ότι παραβιάστηκαν θεμελιώδη δικαιώματα των ιερών μονών σε ό,τι αφορά τα περιουσιακά τους κεκτημένα,ανετράπη η μέχρι τότε υπέρ του Κράτους νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων και επεβλήθη εις αυτά πλήρης συμμόρφωσις προς την Σύμβασιν της Ρώμης». Ως εκ τούτου, πρόσθεσε, «η πολιτεία δεν έχει πλέον την παλαιότερη άνεση αυθαιρέτων επεμβάσεων σε ζητήματα εκκλησιαστικής περιουσίας».

Ε πίσης ο Αρχιεπίσκοπος ανακοίνωσε ότι από τα έσοδα που θα προκύψουν από την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας θα δημιουργηθεί το Ταμείο Εκκλησιαστικής Προνοίας με στόχο τη δημιουργία «ενός δικτύου προνομιακών έργων με σύγχρονες προδιαγραφές,που λείπουν εμφανέστατα από την κοινωνία μας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο εκπρόσωπος Τύπου της Ιεραρχίας Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος όσο και άλλοι αρχιερείς χαρακτήρισαν μυθοπλασίες όσα λέγονται για μεγάλη περιουσία της Εκκλησίας.

Της Μαρίας Αντωνιάδου

Πηγή το Βήμα
16.10.09

Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2009

«Διαφάνεια στην ανάθεση των μελετών και των έργων»

«Το σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων χαρακτηρίζεται από νοσηρά φαινόμενα ενδημικής μορφής, που συσχετίζονται άμεσα με το μέγεθος και τον χαρακτήρα της παραοικονομίας και του μεταπρατισμού, που ανθούν στον κοινωνικοοικονομικό μας σχηματισμό» επισημαίνει ο εκπρόσωπος του ΤΕΕ στο ΔΣ του Ινστιτούτου Οικονομίας Κατασκευών (ΙΟΚ) κ. Κ. Σαββίδης, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της Αντιπροσωπείας και αντιπρόεδρος της Διοίκησης του ΤΕΕ, υπεύθυνος επί σειρά ετών στον τομέα Παραγωγής Δημοσίων Εργων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

- Πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξουν οι νόμοι για την ανάθεση των μελετών και των δημοσίων έργων; «Ο τομέας των δημοσίων έργων είναι κατ΄ εξοχήν αναπτυξιακός και κοινωνικός. Τα τελευταία χρόνια γίνονταν συνεχείς τροποποιήσεις-προσθήκες στη νομοθεσία που διέπει την κατασκευή των δημοσίων έργων, από το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ. Κατά διαστήματα γίνονται αποσπασματικές παρεμβάσεις, χωρίς να αντιμετωπίζεται το θέμα στο σύνολό του. Χρειάζεται ένας νόμος που να συμβάλλει στην αλλαγή της σημερινής πρακτικής και στην αποφυγή των νοσηρών φαινομένων που παρατηρούνται».

- Με τους ισχύοντες νόμους παρατηρήθηκαν στρεβλώσεις στα δημόσια έργα;

«Το σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων είναι ένα οργανικό σύνολο παραγόντων (εκτελεστική εξουσία, Δημόσια Διοίκηση, σχεδιασμός, προγραμματισμός, μελέτες, κατασκευές, υλικά, έλεγχος ολικής ποιότητας, έλεγχος τιμών, διοίκηση και επίβλεψη έργου, επιστημονικό τεχνικό δυναμικό και εργατοτεχνικό προσωπικό, πόροι, χρηματοδότηση, τραπεζικό σύστημα, χρηματιστήριο κ.λπ.) που πρέπει να αντιμετωπίζεται ενιαία και οι όποιες παρεμβάσεις δεν πρέπει να δρομολογούνται ύστερα από αποσπασματική εξέταση των επιμέρους παραμέτρων του, όπως γινόταν ως σήμερα.

Το σύστημα πάσχει κυρίως από έλλειψη πλήρων, ορθών και επίκαιρων τεχνικών μελετών, από πλασματικό χαρακτήρα των προϋπολογισμών, από αυθαίρετες επεμβάσεις στις μελέτες και από αδυναμία των φορέων κατασκευής των έργων να ασκήσουν διοίκηση- επίβλεψη. Σήμερα το σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων χαρακτηρίζεται από νοσηρά φαινόμενα ενδημικής μορφής που συσχετίζονται άμεσα με το μέγεθος και τον χαρακτήρα της παραοικονομίας και του μεταπρατισμού που ανθούν στον κοινωνικό μας σχηματισμό.

Στον χώρο των εργοληπτικών επιχειρήσεων σημειώνεται υπερπληθωρισμός, διαπιστώνεται σταδιακή εκτίναξη στα ύψη των προσφερομένων στις δημοπρασίες εκπτώσεων, απειλητική συρρίκνωση κύκλου εργασιών πλήθους υγιών εργοληπτικών επιχειρήσεων, ενώ ευνοήθηκαν και διογκώθηκαν η διαφθορά, η συναλλαγή και η διαπλοκή.

Οι ισχύουσες διατάξεις θίγουν βάναυσα τις μικρές και μεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις και τις οδηγούν σε μαρασμό και εξαφάνιση».
- Τι προτείνετε;
«Για να ξεπεραστεί αυτή η δυσμενής κατάσταση απαιτείται πλήρης διαφάνεια στην ανάθεση των μελετών και των έργων, περιορισμός των υπερβολικά χαμηλών εκπτώσεων και διασπορά των έργων σε μεγαλύτερο αριθμό εργοληπτικών επιχειρήσεων, προς αποφυγή δημιουργίας ολιγοπωλιακών καταστάσεων, ώστε να ακυρωθεί η παράδοση της αγοράς των κατασκευαστών σε μεγάλα ανεξέλεγκτα επιχειρηματικά συμφέροντα».

Της Βάσω Χαραλαμπίδου
Πηγή Το Βήμα
15.10.09

Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2009

Οι χαμένες μνήμες των υπουργείων

Το τραγικό δεν είναι ότι λείπουν τα 35 κινητά τηλέφωνα που ένας υπουργός της απελθούσης κυβέρνησης έδωσε στους συμβούλους του. Το τραγικό είναι ότι αυτός ο υπουργός χρειαζόταν 35 συμβούλους για να μην κάνει τη δουλειά του. Διότι –πώς στην ευχή; – μπορεί να είναι παραγωγικός ένας άνθρωπος που χρειάζεται μισό λόχο συμβούλων; Από μια φράση να έλεγε ο καθένας δημιουργείται απίστευτος θόρυβος. Iσως γι’ αυτό να μην ανταποκρίθηκαν οι περισσότεροι υπουργοί στα καθήκοντά τους· πλεόναζαν οι συμβουλές και τελμάτωνε η διοικητική ιεραρχία.

Η απουσία, όμως, όλων των σκληρών δίσκων απ’ όλα τα γραφεία των υπουργών πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις. Δεν ήταν μια κλοπή κάποιων παρατρεχάμενων για ίδιον όφελος (οι σκληροί δίσκοι πουλιούνται πλέον με το κιλό) και η ζημιά δεν είναι απλώς ότι για κάποιες μέρες τα γραφεία των νέων υπουργών ήταν νεκρά, επειδή οι υπολογιστές τους ήταν άψυχα κουτιά. Το σημαντικότερο είναι ότι η Δημόσια Διοίκηση, τουλάχιστον στην κορυφή της, πάσχει από ένα ιδιότυπο Αλτσχάιμερ. Τα υπουργεία δεν έχουν μνήμη. Οι επόμενοι δεν μπορούν να συνεχίσουν το έργο των προηγούμενων, δεν μπορούν να διορθώσουν τα κακώς κείμενα και να συνεχίσουν τα καλώς καμωμένα. Πρέπει να ψάξουν το νήμα των ενεργειών του κράτους στη δαιδαλώδη διοίκηση των υπουργείων τους. Κι αυτό είναι περιττό χασομέρι.

Στην Ελλάδα, δυστυχώς, κάθε φορά που αλλάζει η κυβέρνηση έχουμε μια μίνι μεταπολίτευση, όπως ορθώς είπε στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο ο Συνήγορος του Πολίτη. Απ’ ό, τι αποδείχθηκε, όχι μόνο στα πρόσωπα, αλλά και στα μολύβια. Φυσικά και στην πληροφορική τεχνολογία.

Το 2004, η χώρα έκανε ένα μικρό βήμα μπροστά: είδαμε τον απερχόμενο πρωθυπουργό να περιμένει στο Μαξίμου τον νεοεισερχόμενο, είδαμε και κάποιες παραδόσεις επί της ουσίας εκτός από εκείνα που παίζουν στις κάμερες. Φέτος, αυτή η παράδοση τηρήθηκε κατά το ήμισυ και αυτό οφείλεται μόνο στον κ. Καραμανλή, ο οποίος περίμενε τον διάδοχό του στο πρωθυπουργικό μέγαρο. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, απελθόντες γενικοί γραμματείς δεν είχαν αφήσει πίσω ούτε τον αριθμό του τηλεφώνου τους και οι νέοι υπουργοί τούς βρήκαν μέσω δημοσιογράφων.

Το θέμα, όμως, των σκληρών δίσκων αποκαλύπτει την απουσία πολιτικής του ελληνικού κράτους σε σχέση με τα ηλεκτρονικά δεδομένα. Πολλοί ισχυρίστηκαν ότι σ’ αυτούς τους δίσκους υπήρχαν πληροφορίες που αφορούν την ιδιωτική ζωή των υπουργών, συμβούλων και παρατρεχάμενων.

Φυσιολογικά, όλα όσα καταγράφονται σε υπολογιστές του Δημοσίου είναι δημόσια δεδομένα και σύμφωνα με μια κίνηση πολιτών «δικά μας δεδομένα», ανήκουν δηλαδή στον ελληνικό λαό. Στον δημόσιο χώρο δεν υπάρχει ιδιωτική ζωή των πολιτικών και οι πληροφορίες για την ιδιωτική τους ζωή δεν μπορούν να καταγράφονται σε δημόσια περιουσία. Αυτό σε προηγμένες χώρες είναι σαφές από τη δεκαετία του 1970. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, υπάρχει η δικαστική απόφαση για τις «μαγνητοταινίες του Γουότεργκεϊτ», που ο Νίξον αναγκάστηκε να δώσει, παρά το γεγονός ότι εκείνος είχε μια καλύτερη δικαιολογία: την εθνική ασφάλεια. Στην Ελλάδα, πάλι, θεωρείται φυσιολογικό όχι μόνο να παίρνει κάποιος φεύγοντας τα δεδομένα, αλλά και τα φυσικά μέσα εγγραφής τους...

Tου Πασχου Μανδραβελη / pmandravelis@kathimerini. gr

Πηγή Καθημερινή

14.10.09

Η Δικαιοσύνη άργησε μερικά χρόνια...

Της Τανιας Γεωργιοπουλου

Γραφείο που θυμίζει σκηνικό ταινίας της δεκαετίας του ’60. Παλαιό σιδερένιο, γεμάτο χαρτιά και σημειώσεις, για κομπιούτερ βέβαια ούτε κουβέντα. Από το παράθυρο ο ακάλυπτος των πολυκατοικιών, μαύρος από το καυσαέριο και την πολυκαιρία. Σήκωσε το βλέμμα, κοίταξε με έκπληξη και αναρωτήθηκε «Ποιος μένει εκεί απέναντι»; Διακριτικά παρατήρησε τους τρεις υπαλλήλους στα γύρω γραφεία. Εμοιαζαν πολύ απασχολημένοι. «Λοιπόν τι έχετε να καταθέσετε»; Η ξαφνική ερώτηση τής θύμισε γιατί βρισκόταν σε αυτό το ανήλιαγο, καταθλιπτικό, περιβάλλον.

Μόλις πριν από δύο ημέρες το τηλέφωνο στο γραφείο της Ε.Γ. χτύπησε με εκείνο το διαφορετικό τρόπο που χτυπούν πάντα τα τηλέφωνα όταν είναι για αγγαρεία. «Πρέπει εντός δύο ημερών να έρθετε να καταθέσετε για την υπόθεση -της εξήγησε ποια ακριβώς υπόθεση- γιατί σας υπέδειξε ως μάρτυρα ο ενάγων» της εξήγησε μια εξαιρετικά αγχωμένη φωνή από την άλλη άκρη της γραμμής. «Από βδομάδα δεν γίνεται»; ρώτησε μαζεύοντας όλο της το κουράγιο. Η «φωνή» δεν σήκωνε και πολλές αντιρρήσεις. «Δεν γίνεται γιατί η υπόθεση εκκρεμεί από το 2005 και αν δεν έχουν ολοκληρωθεί οι καταθέσεις έως την Τρίτη που μας έρχεται θα παραγραφεί». Υπό την απειλή της μη απονομής δικαιοσύνης, βρέθηκε λοιπόν Τρίτη πρωί, στο Ειρηνοδικείο.

Χειρόγραφα...

Η «φωνή» είχε αποκτήσει σάρκα και οστά και τώρα τη ρωτούσε με στόμφο, αλλά και έναν τόνο εγκαρτέρησης. «Λοιπόν τι έχετε να καταθέσετε για την υπόθεση;».

Αμαθη στη διαδικασία ξεκίνησε να μιλάει γρήγορα παρασυρμένη από τα γεγονότα όπως τα θυμόταν. «Μια στιγμή, μια στιγμή πρέπει να γράφω όσα λέτε», τη σταμάτησε η «φωνή». Εβγαλε από το συρτάρι ένα φύλλο κατάθεσης, έγραψε τα στοιχεία της, την έβαλε να ορκιστεί ότι θα πει την αλήθεια ακουμπώντας το χέρι σε ένα Ευαγγέλιο που ξετρύπωσε ανάμεσα από τα χαρτιά και τη διέταξε. «Λοιπόν σας ακούω».

Η Ε.Γ. άρχισε να διηγείται την ιστορία σε ρυθμό υπαγόρευσης. Οι μεγάλες παύσεις που αναγκαζόταν να κάνει, προκειμένου η «φωνή» να προλαβαίνει να γράφει όσα έλεγε, την έκαναν να χάνει τον ειρμό των σκέψεών της. Δυο τρεις φορές ζήτησε να διαβάσει όσα είχαν γραφτεί για να συνειδητοποιήσει τι ακριβώς «κατέθετε». «Κατέθετε»; Από αυτή τη διαδικασία με τόσες παύσεις, πισωγυρίσματα και σβησίματα σε ένα κομμάτι χαρτί εξαρτιόταν η απονομή της δικαιοσύνης; Και όμως, ναι.

Περίπου δύο ώρες αργότερα η κατάθεση είχε ολοκληρωθεί η Ε.Γ. είχε υπογράψει όσα κατέθεσε και ανέμενε να μπουν οι σφραγίδες. Κοίταξε για άλλη μια φορά τριγύρω. «Πόσα χρόνια χρειάζεται κανείς να σπουδάσει για να βρεθεί να γράφει καθ’ υπαγόρευσιν καταθέσεις σε χαρτιά; Γιατί χαρτιά; Αραγε υπάρχει κάποιο κρυμμένο μυστικό που εγγυάται την αξιοπιστία σε αυτή την παλαιολιθική διαδικασία της καταγραφής των καταθέσεων με το χέρι», αναρωτιόταν όταν τις σκέψεις της διέκοψε η «φωνή». «Λοιπόν αυτός ο φάκελος», είπε δείχνοντας έναν ογκώδη φάκελο με τα στοιχεία που είχαν συλλεγεί «θα πάει στη Θεσσαλονίκη για να καταθέσουν και εκεί άλλοι τέσσερις μάρτυρες. Mετά θα εξεταστούν τα στοιχεία και θα γίνει δικαστήριο. Θα κληθείτε να καταθέσετε» της είπε. «Πότε»; «Δεν ξέρω ακριβώς θα σας καλέσουν» ήρθε η απάντηση. Πώς θα πάει ο φάκελος στη Θεσσαλονίκη; «Υπηρεσιακώς».

Η Ε.Γ. σηκώθηκε και βγήκε από το γραφείο. Στον διάδρομο περίμεναν υπομονετικά οι ίδιοι άνθρωποι που βρίσκονταν εκεί τρεις ώρες νωρίτερα, όταν έφτασε για να καταθέσει. Μόνο που τώρα είχαν πιο απελπισμένο ύφος. Μέσα στο ασανσέρ, στριμωγμένη ανάμεσα σε δικηγόρους που μιλούσαν γρήγορα, αναρωτήθηκε «γιατί βιάζονταν». Οπως ήταν φανερό ο χρόνος για τη δικαιοσύνη μετράει διαφορετικά. Για πρώτη φορά συνειδητοποίησε τι ακριβώς σήμαιναν οι τίτλοι των εφημερίδων. «265 ευρωκαταδίκες για την Ελλάδα για καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης». «Η καθυστέρηση στη απονομή της δικαιοσύνης ισοδυναμεί με αρνησιδικία».

Εκκρεμείς υποθέσεις

Στην ιστοσελίδα του υπουργείου Δικαιοσύνης το 2005 έγραφε: «Στο Εφετείο της Αθήνας όπου εκκρεμούν 23.500 περίπου ποινικές υποθέσεις η απόφαση εκδίδεται 7,5 χρόνια κατά μέσον όρο από την τέλεση του εγκλήματος, ενώ σήμερα οι εφέσεις κατά των πρωτόδικων αποφάσεων προσδιορίζονται για το 2008».

Η ελληνική δικαιοσύνη, εκτός από λίγους λειτουργούς, όπως συχνά και μάλλον δίκαια καταγγέλλεται, έχει μείνει ανέγγιχτη από τα αγαθά του σύγχρονου πολιτισμού, όπως το κασετόφωνο ή το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για παράδειγμα. Πώς βλέπουμε στις δικαστικές ταινίες όπου ο συνδυασμός των σωστών χειρισμών οδηγεί τους μάρτυρες μαθηματικά στην αποκάλυψη της αλήθειας; Ε, καμία σχέση.

Υ.Γ. Η παραπάνω ιστορία βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Απλώς τα στοιχεία έχουν αλλοιωθεί για ευνόητους λόγους.

Της Τανιας Γεωργιοπουλου

Πηγή Καθημερινή

14.10.09

Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2009

Ολα τα κλεμμένα αριστουργήματα στο Internet

Καλώς ήλθατε στη μεγαλύτερη πινακοθήκη του κόσμου. Η συλλογή της διαθέτει περισσότερα εκθέματα από το Λούβρο. Η πρόσβαση ήταν απαγορευμένη στο κοινό για χρόνια αλλά τώρα ο καθένας μπορεί να τη δει, αρκεί να περάσει έναν έλεγχο ασφαλείας. Ρέμπραντ, Βερμέερ, Καραβάτζιο, Πικάσο, Σεζάν, Μανέ - είναι όλοι εκεί. Το ίδιο και ο Μπρύγκελ, ο Τιντορέτο, ο Ντεγκά, ο Μουρίγιο, ο Νταλί, ο Χένρι Μουρ. Ζωγραφική και γλυπτική είναι δύο μόνο από τις 26 συνολικά κατηγορίες τέχνης και καλλιτεχνικών αντικειμένων που περιλαμβάνονται στη συλλογή, μαζί με έπιπλα, χαλιά και αρχαιότητες από τη Βαβυλώνα που χρονολογούνται από το 1000 π.Χ.

Η νέα πινακοθήκη είναι βεβαίως διαδικτυακή και ανήκει στην Ιντερπόλ. Πρόκειται για μια εικονογραφημένη βάση δεδομένων που περιλαμβάνει 34.100 έργα τέχνης τα οποία έχουν ένα και μόνο κοινό στοιχείο: έχουν κλαπεί κατά τα τελευταία 62 χρόνια και δεν έχουν ποτέ εντοπιστεί.

Παλαιότερα ο κατάλογος της Ιντερπόλ, ο οποίος έχει προσλάβει σχεδόν μυθική αύρα για τους φιλότεχνους, ήταν προσβάσιμος μόνο σε CD-RΟΜ ή, πιο πρόσφατα, σε DVD. Ο οργανισμός αποφάσισε όμως τώρα να τον καταστήσει προσβάσιμο σε οποιονδήποτε ή... σχεδόν οποιονδήποτε.

Ο μόνος περιορισμός είναι ότι πρέπει ο κάθε ενδιαφερόμενος να συμπληρώσει μια διαδικτυακή αίτηση
(διαθέσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.interpol. int/Ρublic/WorkΟfΑrt/dbaccess. asp) την οποία οι Αρχές ή τα κατά τόπους παραρτήματα της Ιντερπόλ θα ελέγξουν. Οι κωδικοί πρόσβασης στη βάση δεδομένων δίνονται στους ενδιαφερομένους με τόσες ημέρες καθυστέρηση όσες διαρκούν οι έλεγχοι. Συνεπώς είναι αυτονόητο ότι ληστές έργων τέχνης ή κλεπταποδόχοι είναι καλύτερο- για τους ίδιους- να μη συμπληρώσουν αιτήσεις, τουλάχιστον με το πραγματικό τους όνομα.

Η νεότερη προσθήκη στη βάση δεδομένων είναι ο πίνακας με τίτλο «Ολυμπία» του Ρενέ Μαγκρίτ, ο οποίος εκλάπη από ένα μικρό μουσείο των Βρυξελλών τον περασμένο μήνα, ενώ η πλουσιότερηκαι πιο θλιβερή- κατηγορία εκθεμάτων αποτελείται από 2.600 αρχαιότητες που χάθηκαν όταν λεηλατήθηκε το Μουσείο της Βαγδάτης μετά την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν. 

Cezanne "Το αγόρι με το κόκκινο γιλέκο" 1894-95.
Oil on canvas. 80 x 64.5 cm (31 1/2 x 25 3/8 in.).

«Θέλαμε η νέα ιστοσελίδα να είναι προσβάσιμη από όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους» σημειώνει ο ντετέκτιβ της Ιντερπόλ Καρλ-Χάιντς Κιντ, συντονιστής της Μονάδας Εργων Τέχνης του οργανισμού. «Η νέα ιστοσελίδα προορίζεταιβεβαίωςεν μέρει για μουσεία ή εμπόρους τέχνης που μπορεί να έχουν αμφιβολίες για ένα έργο τέχνης που φθάνει σε αυτούς, θα θέλαμε όμως να τη δει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό» συμπληρώνει.



Edgar Degas (French, 1834-1917). Count Lepic and His Daughters, 1871. 
Oil on canvas. 65.5 x 81 cm (25 3/4 x 31 7/8 in.).

«Το πρόβλημα είναι ότι τα CDRΟΜ ή τα DVD δεν μπορούσαμε να τα ενημερώνουμε αρκετά συχνά» συνεχίζει ο κ. Κιντ. «Εμποροι τέχνης μάς έκαναν παράπονα ότι δεν είχαν τρόπο να είναι σίγουροι αν κάτι είχε κλαπεί. Τώρα μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή την ιστοσελίδα. Ακόμη περισσότερο, έχουν υποχρέωση να χρησιμοποιούν αυτή την ιστοσελίδα». 


Claude Monet (French, 1840-1926). Poppies near Vétheuil, ca. 1880. 
Oil on canvas. 71.5 x 90.5 cm (28 1/8 x 35 5/8 in.).

Η απόφαση να γίνει η βάση δεδομένων προσβάσιμη σε όλους ήταν αμφιλεγόμενη.

Ορισμένοι υποστήριξαν ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε στην πραγματικότητα να βοηθήσει τους ληστές και τους κλεπταποδόχους. Ο κ. Κιντ απορρίπτει αυτή την κριτική. «Στην ιστοσελίδα» λέει «έχουμε αφαιρέσει κάθε πληροφορία που θα μπορούσε να είναι χρήσιμη στους κακοποιούς».




Vincent van Gogh (Dutch, 1853-1890). Blossoming Chestnut Branches, 1890. 
Oil on canvas. 72.5 x 91 cm (28 9/16 x 35 13/16 in.).

Μια «βιομηχανία» με τζίρο 5 δισ. δολάρια
Οι κλοπές έργων τέχνης και το λαθρεμπόριό τους αποτελούν μια «βιομηχανία» αξίας 5 δισ. δολαρίων, τρίτη κατά σειρά πιο προσοδοφόρα διεθνή εγκληματική εμπορική δραστηριότητα μετά το εμπόριο ναρκωτικών και όπλων.
Ο κ. Κιντ, ωστόσο, δεν σχολιάζει τους αριθμούς.  
«Οπως κάθε διεθνές εμπόριο» λέει «στον σύγχρονο κόσμο, το λαθρεμπόριο τέχνης αυξάνεται. Αλλά, ειλικρινά, δεν γνωρίζουμε αριθμούς. Απλώς μαντεύουμε. Σε κάθε περίπτωση, άλλωστε, οι αριθμοί δεν αντιμετωπίζουν το πραγματικό θέμα. Η ζημιά που γίνεται από την κλοπή έργων τέχνης δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι κυρίως πολιτιστική. Και κανένας δεν μπορεί να την κοστολογήσει». 


Πηγή Το Βήμα
13.10.09

Το Βυζαντινό «βορά» στις κάμερες


Οταν τμήμα οροφής έπεσε, ενώ το μουσείο ήταν κλειστό, η είδηση πήρε δυσανάλογες διαστάσεις

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ. Παρασκευή βράδυ, στην είσοδο του Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών υποχώρησε ένα μακρόστενο τμήμα από τη γυψοσανίδα που «έντυνε» την οροφή της εισόδου της μόνιμης έκθεσης. Ευτυχώς δεν τραυματίστηκε κανένας. Τις επόμενες ώρες που ακολούθησαν και χθες το πρωί, διενεργήθη αυτοψία από αρμόδιους τεχνικούς, αναμένεται το πόρισμα και η οροφή θα επισκευαστεί σε λίγες μέρες. Το Σάββατο θα λειτουργήσει πάλι αυτή η πλευρά του μουσείου, όπως είπαν, ενώ με αφορμή το περιστατικό θα εξεταστούν εκ νέου όλες οι γυψοκατασκευές.

Το ανακάλυψε η τηλεόραση

Το πρόβλημα όμως που προέκυψε είναι άλλο. Οπως συμβαίνει στην ελληνική πραγματικότητα, πριν καλά καλά ειδοποιηθεί η διοίκηση του μουσείου και οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, ειδοποιήθηκαν και τα κανάλια. Η κυβέρνηση μπορεί να άλλαξε, όμως όσο κι αν προσπαθούν να μας πείσουν τα καινούργια μέλη ότι θα αλλάξουν συνήθειες και νοοτροπίες χρόνων, αυτές που μας στοιχειώνουν είναι καλά ριζωμένες μέσα μας. Και η τηλεόραση είναι αυτή που σε πολλές περιπτώσεις υποκαθιστά τη δικαστική εξουσία και τις αρχές, αυτή που ορίζει πράγματα και καταστάσεις, αυτή που συχνά με το έτσι θέλω νομιμοποιείται να τα λύσει. Αν μάλιστα σε πιάσουν στις σελίδες τους τα μπλογκ, άκρη δεν βρίσκεις.

Η είδηση λοιπόν έκανε τον κύκλο της, κι αυτό το κομμάτι που έπεσε, την ώρα που το μουσείο ήταν κλειστό και ευτυχώς δεν τραυμάτισε κανέναν, έγινε ξαφνικά τεράστιο, επικίνδυνο που «θα μπορούσε να λιώσει οποιονδήποτε».

Σε κανέναν δεν αρέσει όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πρέπει να παραδεχτούμε όμως ότι θα μπορούσε να συμβεί σε οποιοδήποτε μουσείο ή σπίτι, όπως συμβαίνει άλλωστε, απλώς δεν χώνουν τη μύτη τους παντού οι κάμερες. Το γεγονός ότι έγινε σε ένα δημόσιο χώρο βέβαια κάνει τα πράγματα χειρότερα.

«Επεσε η είσοδος του Βυζαντινού Μουσείου», διέγνωσαν οι ειδικοί της τηλεόρασης. Αλλοι αποφάνθηκαν πως «κατέρρευσε όλη η ανατολική πτέρυγα», κάνοντας την τρίχα τριχιά. Να γελάς και να κλαις μαζί για την έλλειψη μέτρου. Η ιστορία αυτή όμως έδειξε πώς αντιλαμβάνονται τα κανάλια τον πολιτισμό γενικότερα. Το Βυζαντινό Μουσείο, μόλις πριν από μια εβδομάδα εγκαινίασε μια σημαντική έκθεση στην οποία παρουσιάζεται με άγνωστα στο ευρύ κοινό αντικείμενα, η περίοδος από την Αλωση μέχρι και το νέο ελληνικό κράτος. Και μαζί μια εντυπωσιακή επίσης έκθεση του Γουόρχολ.

Πρώτη φορά πήγαν στο μουσείο αυτό τόσοι νέοι άνθρωποι.

Τότε όμως οι κάμερες, επίσημες και κρυφές, ήταν απούσες. Δεν τους ενδιέφερε ούτε η έκθεση που ετοίμαζε δέκα χρόνια το μουσείο ούτε το ίδιο το Βυζαντινό ως χώρος και πάρκο. Ετσι αντιμετωπίζει το θέμα του πολιτισμού η τηλεόραση. Ανθρωποφαγικά, με όρους εικόνας και σκανδαλοθηρίας.

Αλλωστε πολιτισμός για την τηλεόραση είναι η... τηλεόραση. Οι θεατρικές πρεμιέρες στις οποίες τρέχουν όλες οι εκδοχές της ξανθιάς παρουσιάστριας, πρωινές ή μεσημεριανές, τα μοντέλα και οι κοσμικοί. Οι άνθρωποι της τηλεόρασης.

Το Μουσείο παραμένει ανοικτό ως προς την περιοδική έκθεση «Warhol:Icon». Tο Σάββατο, 17 του μηνός, θα ξανανοίξει και η μόνιμη έκθεση.

Της Γιωτας Συκκα

ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

13.10.09

Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2009

Για τον πολιτισμό (Δ.Γαλάνη από το "είμαι ακόμα αθώα")

- Υπάρχει πολιτισμός; «Οχι. Λυπάμαι που το λέω έτσι ωμά και ξερά αλλά έτσι είναι.Σαφώς υπάρχουν εξαιρετικά πολιτιστικά προϊόντα.Ανθρωποι που παράγουν πολιτισμό, εξαιρετικά σημαντικοί, και μάλιστα για το μέγεθος της χώρας υπερ-υπάρχουν. Πολιτισμός όμως στη χώρα δεν υπάρχει. Επειδή πολιτισμός δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και ποιος θα τον δεχθεί.Και οι συνθήκες... παραγωγής του. Ενας άνθρωπος που πραγματικάπαράγει πολιτισμό στην Ελλάδα είναι σαν τον κατάδικο που με τη βαριά σπάει πέτρες.Λυπάμαι,αλλά αυτό δεν είναι πολιτισμός».

- Εσείς τι κάνετε για αυτό; «Εγώ τον πολιτισμό έτσι όπως τον αντιλαμβάνομαι τον... εξασκώ από το πώς θα βγάλω το σκυλί μου βόλτα και θα μαζέψω τις ακαθαρσίες του ως και το πώς θα βγω να τραγουδήσω. Απευθύνω το έργο μου με ειλικρίνεια στον κόσμο. Βάζω τα...καλύτερά μου ρούχα.Ετσι έχω μάθει από τη μάνα μου. Βασανίζομαι πάρα πολύ. Οπως κάθε άνθρωπος που θέλει να είναι έτσι.Θα μπορούσα να τα ξεπετάω.Αλλά αυτό είναι πέρα από τη φύση μου.Οσοι είμαστε που σκεφτόμαστε έτσι- και είμαστε αρκετοί- είμαστε ένα κομμάτι ενός λαού που υπάρχει σε ανύποπτα μέρη. Ενα κομμάτι που βασανίζεται. Με τη μυρωδιά οδηγούμαστε στους ανθρώπους που καταλαβαίνουμε ότι μας καταλαβαίνουν. Που έχουμετον ίδιο κώδικα επικοινωνίας και αντίληψης της ζωής».

- Οι πολιτικοί τι ρόλο παίζουν; «Ολοι οι πολιτικοί σε αυτή τη χώρα- εύχομαι τώρα να αλλάξει κάτι ,ενώ ξεκινούν με καλές προθέσεις, τους τρώει η μαρμάγκα στον δρόμο. Επειδή αρχίζουν τη λαϊκίστικη πολιτική. Να μη γίνουν δυσάρεστοι, να μη χάσουν την πελατεία τους,και αρχίζει και τους τραβάει η λάσπη. Και κατά τη γνώμη τους ασκούν πολιτική για το μεγαλύτερο μέρος του λαού ενώ είναι το τελείως το αντίθετο».
 
- Τι περιμένετε από τον νέο υπουργό Πολιτισμού;

«Κατ΄ αρχάς να πω ότι χάρηκα πάρα πολύ που είδα τον κ.Γερουλάνο επειδή γνωρίζω πολύ καλά τον πολιτισμό αυτής της οικογένειας. Να του ευχηθώ- επειδή είναι ένα δύσκολο υπουργείο- να κάνει τα καλύτερα.Δεν είναι απλό,το ξέρω,αλλά πραγματικά όλοι μας έχουμε μεγάλη αισιοδοξία για αυτό που θα συμβεί και θα πρέπει να συμβεί.Εύχομαι στη νέα κυβέρνηση δύναμη να το κάνει.Να μη μείνει μόνο σε αυτή την ωραία πρώτη παρουσία.Δεν θέλω να συμβεί. Πιστεύω ότι μιλώ σαν τον μέσο Ελληνα.Δεν αντέχουμε άλλο.Δεν πάει άλλο».

Μέρος συνέντευξης της Δήμητρας Γαλάνη στον Γιώργο Σκινζά από το άρθρο "Είμαι ακόμη αθώα"
Πηγή Το Βήμα
11.10.09

Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2009

ΞΕΝΑΓΗΣΗ : Το «Παλατάκι» στο Χαϊδάρι έχει μια συναρπαστική ιστορία


Αν υπάρχει ένας λόγος που αξίζει το μποτιλιάρισμα στη λεωφόρο Αθηνών (Καβάλας), αυτός έχει να κάνει με ένα από τα πιο αλλόκοτα κτίρια σε όλη την Αθήνα. Το «Παλατάκι», όπως μάθαμε να αποκαλούμε τον όμορφο νεογοτθικό πύργο στην καρδιά του Χαϊδαρίου, αφήνει με το στόμα ανοιχτό κάθε περαστικό. Είναι η αρχιτεκτονική του, στα όρια του εξωτισμού αν το αντιπαραβάλει κανείς με τη σύγχρονη πόλη, το «Παλατάκι» μοιάζει βγαλμένο από την «Πριγκίπισσα Σίσσυ» και συγκινεί με την επιμονή του να συνεχίζει να υπάρχει.

Αύριο, την Κυριακή, μια πρωτοβουλία του Οικολογικού Πολιτιστικού Συλλόγου Χαϊδαρίου «ΟΙΚΟ. ΠΟΛΙΣ» μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά αυτό το παραμυθένιο κτίριο. Στις 11.30 το πρωί, είμαστε προσκεκλημένοι να παρακολουθήσουμε την ξενάγηση στον ευρύτερο χώρο του παράξενου αυτού πύργου από τον αρχιτέκτονα - μηχανικό Γιάννη Ιγγλέση, συλλέκτη και παθιασμένο ερευνητή του Χαϊδαρίου.

Γέννημα - θρέμμα Χαϊδαριώτης ο κ. Ιγγλέσης γνωρίζει το «Παλατάκι» όσο ελάχιστοι. Το διάλεξε για θέμα της διπλωματικής του διατριβής όταν αποφοιτούσε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο κι έκτοτε διατηρεί μαζί του μια έντονη σχέση.

Το «Παλατάκι» έχει τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του αγωνιστή Χρήστου Βυζάντιου, ο οποίος έλαβε μέρος στις μάχες του Χαϊδαρίου τον Αύγουστο του 1826, στην περιοχή υπήρχε τειχισμένο αγρόκτημα με πύργο στο εσωτερικό του. Γκραβούρα του 1840 απεικονίζει έναν ορθογώνιο πύργο χωρίς διακοσμητικά στοιχεία. Στα μέσα του 19ου αιώνα, το οίκημα πέρασε στην ιδιοκτησία του φιλότεχνου Τήνιου τραπεζίτη Νικολάου Νάζου, ο οποίος φέρεται να μετέτρεψε το Παλατάκι σε καλλιτεχνικό κέντρο, όπου σύχναζαν οι μεγάλοι Ελληνες ζωγράφοι Νικηφόρος Λύτρας και Νικόλαος Γύζης. Αδιάψευστα ίχνη της παρουσίας τους εκεί αποτελούν οι τοιχογραφίες στον ξενώνα, καθώς και στον μικρό ναό του Αγίου Γεωργίου. Μετά τον θάνατο του Νάζου, ο πύργος πέρασε στα χέρια του Γεωργίου Θων, γνωστού σε πολλούς Αθηναίους από την έπαυλή του στους Αμπελοκήπους. Ο Θων κάλεσε τον Ερνέστο Τσίλερ και του ανέθεσε την ανακαίνιση του πύργου. Ο Τσίλερ δίνει στο Παλατάκι τη σημερινή του ρομαντική όψη με τα γοτθικίζοντα διακοσμητικά στοιχεία. Περισσότερα στην αυριανή ξενάγηση, την πρώτη οργανωμένη που θυμάται ο κ. Γ. Ιγγλέσης.

Του Δημητρη Ρηγοπουλου

ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

10.10.09

*Η φωτό είναι από το Αττικό Πράσινο

Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2009

«Προτεραιότητα η οικονομία»

Επιφυλακτικοί μεν αλλά όχι απαραιτήτως αρνητικοί όσον αφορά την ανακοινωθείσα συγχώνευση των υπουργείων Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης σε υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού εμφανίζονται οι εκπρόσωποι των τουριστικών φορέων.

«Ο πολιτισμός πρέπει να είναι διάχυτος σε όλους τους κλάδους,τις δραστηριότητες και την κοινωνική ζωή, και όχι αποκλειστικά στον τουρισμό» δηλώνει μιλώντας στο «Βήμα» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων κ. Ν. Αγγελόπουλος. «Τα κριτήρια επιλογής των τουριστών» συμπληρώνει «έχουν διαφορετικές προτεραιότητες.Αυτοί που έρχονται αυστηρά για τον πολιτισμό στη χώρα αποτελούν μειοψηφία. Πρέπει πάντα να συνδέουμε τη χώρα και με το σκέλος του πολιτισμού, ωστόσο ο τομέας του τουρισμού είναι ο σπουδαιότερος τομέας της ελληνικής οικονομίας. Εκεί πρέπει να δοθεί το βάρος.Ο τουρισμός πρέπει να διατηρήσει απόλυτα τον χαρακτήρα του ως κλάδος της οικονομίας και τη σύνδεσή του με τα οικονομικά υπουργεία καθώς και μεταφορών και περιβάλλοντος».

«Παρ΄ ότι θεωρούμε τον τουρισμό έναν από τους πιο δυναμικούς, παραγωγικούς και συναλλαγματοφόρους κλάδους της οικονομίας» σημειώνει ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Γ. Φωκάς, «δεν είμαστε κατ΄ ουσίαν αντίθετοι στην ενοποίηση των δύο παλαιότερων υπουργείων. Στο παρελθόν η αντιμετώπιση του τουρισμού από την πολιτεία ήταν αναντίστοιχη των οικονομικών αποτελεσμάτων και το υπουργείο Τουρισμού ήταν από τα τελευταία τη τάξει υπουργεία. Η συνένωση θα δημιουργήσει ένα πολύ σημαντικό υπουργείο που θα στηρίξει και τους δύο τομείς. Ελπίζουμε σε ένα υπουργείο όπου δεν θα εναλλάσσονται συνεχώς οι υπουργοί και οι αρμοδιότητες και θα προωθηθούν δυναμικά επιτέλους τα μέτρα για τον κλάδο και σε μια ηγεσία που θα είναι ανοιχτή σε έναν διαρκή διάλογο με τους τουριστικούς φορείς».

«Κατ΄ αρχήν ο πολιτισμός είναι σε συνάφεια με τον τουρισμό» δηλώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών- Αττικής κ. Ι. Ρέτσος. «Είμαι θετικός αν η συγχώνευση αυτή σημαίνει την ισχυροποίηση του υπουργείου Τουρισμού.Παραμένω σκεπτικός όμως στη δημιουργία ενός υφυπουργείου Τουρισμού».

Της ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΟΥΤΕΤΣΗ

Πηγή Το Βήμα

7.10.09

Ερωτήματα για τον γάμο πολιτισμού - τουρισμού

Δύο ξένοι κάτω από την ίδια στέγη; Με επιφυλακτικότητα και σκεπτικισμό δέχθηκαν χθες στο υπουργείο Πολιτισμού την είδηση της συνύπαρξής του με τον τουρισμό για λόγους που συχνά έχουν αναφερθεί και στο παρελθόν: Κίνδυνοι για τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μνημεία, εμπορευματοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Υποχρεούμενοι όμως να αποδεχθούν το γεγονός, κάποιοι αναζήτησαν και τα οφέλη που μπορεί να υπάρξουν από αυτόν τον «γάμο», ενώ η πλέον ενδιαφέρουσα άποψη είναι αυτή που ακούστηκε από έναν παλαιό και πολύ γνωστό αρχαιολόγο: «Είναι ένα απαραίτητο πείραμα, κάτι που θα έπρεπε να έχει γίνει, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν εγκυμονεί κινδύνους» έλεγε χθες. «Πώς είναι δυνατόν να παντρευτούν τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που συνδέονται με τον τουρισμό- ξενοδοχεία, τουριστικοί πράκτορες κτλ. - με την προστασία των αρχαίων;» είναι ένα από τα ερωτήματα που τίθενται. Ο φόβος είναι δηλαδή ότι σε ένα πλάνο ανάπτυξης του τουρισμού, που συνεισφέρει τα μάλα στην ελληνική οικονομία, η πολιτιστική κληρονομιά θα βρεθεί σε υποδεέστερη θέση (π.χ., μπορεί να δοθεί άδεια για ένα τεράστιο ξενοδοχειακό συγκρότημα δίπλα σε αρχαιολογικό χώρο, κάτι που ήδη έχει συμβεί πάντως, παρά τις διαμαρτυρίες των αρχαιολόγων). Γεγονός είναι ότι η ίδια συνθήκη που ωφελεί τον πολιτισμό μπορεί να γυρίζει εναντίον του. Ο πολιτισμός μπορεί να αυξήσει τον τουρισμό δίνοντας έσοδα τα οποία κατανέμονται και στους δύο τομείς, όμως η υπερεκμετάλλευσή του μπορεί να τον καταστρέψει. Η άποψη λοιπόν ότι ο τουρισμός στηρίζεται σε μια κακώς νοούμενη ανάπτυξη εις βάρος του πολιτισμού και του περιβάλλοντος μένει να διαψευσθεί. Σήμερα δύο τάσεις επικρατούν στο ΥΠΠΟ, όπου η Αρχαιολογική Υπηρεσία καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος. Είναι η παλαιά νοοτροπία της επιστημονικής καθαρά προσέγγισης της Αρχαιολογίας και κατ΄ επέκτασιν η αποστειρωμένη αντιμετώπιση των μνημείων αφενός, αφετέρου η περισσότερο απελευθερωμένη θέση, που αποδέχεται τη συμμετοχή του κοινού, την προβολή των μνημείων για την ανάδειξή τους, τη διαχείριση υπό κάποια έννοια της πολιτιστικής κληρονομιάς, προς όφελός της φυσικά. Μάνατζμεντ για τον πολιτισμό; Στην οδό Μπουμπουλίνας μπορεί οι περισσότεροι να φρίττουν ακούγοντας τη λέξη, κάποιοι όμως θεωρούν ότι όλα εξαρτώνται από τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει.

«Το ιδανικό θα ήταν να υπάρξει μια ειρηνική συνύπαρξη επ΄ ωφελεία των αρχαίων. Η πανωλεθρία θα ερχόταν αν ο τουρισμός απορροφούσε τον πολιτισμό» έλεγε στέλεχος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, ενώ άλλος θυμήθηκε την εποχήπρο δικτατορίας- όπου ο τουρισμός ενίσχυε οικονομικά τον πολιτισμό, καθώς μάλιστα συνυπήρχαν στο ίδιο υπουργείο.

Πηγη Το Βήμα
7.10.09

Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2009

Τα κόλπα για τον αποχαρακτηρισμό δασών

Χιλιάδες στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων απώλεσαν τα τελευταία χρόνια τον δασικό χαρακτήρα τους χωρίς καμία αντίδραση από το Δημόσιο


ΤΑ ΔΑΣΗ και το περιβάλλον έχουν την τιμητική τους μόνο στην προεκλογική ρητορική, μια και τη μετεκλογική ή- σωστότερα- την καθ΄ ημέραν πρακτική εδώ και χρόνια μονοπωλεί το «τσιμέντωμα» του φυσικού περιβάλλοντος. Και τα χειρότερα γίνονται σε καθεστώς νομιμοφάνειας, με μια απλή... μετάφραση, καταπώς βολεύει, των κειμένων διατάξεων. Χιλιάδες στρέμματα γης απώλεσαν τα τελευταία χρόνια με αυτόν τον τρόπο τον δασικό χαρακτήρα τους, χωρίς το ελληνικό Δημόσιο να τα έχει προστατεύσει ως δημόσια περιουσία, οικοπεδοποιήθηκαν ή άνοιξε ο δρόμος για δόμηση.

Τα «κόλπα» που οδήγησαν
στην υποβάθμιση του δασικού περιβάλλοντος κατά την εφαρμογή πολεοδομικών διατάξεων, με παράλληλη καταστρατήγηση διατάξεων της δασικής νομοθεσίας και του Συντάγματος, αποκαλύπτει έγγραφο του Τμήματος Αλλαγής Χρήσης Δασικών Γαιών της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο είναι από το 2006 στο συρτάρι πολεοδομικών γραφείων, υπουργείων, διευθύνσεων δασών και περιφερειών της χώρας. Το υπογράφει (8.5.2006) ο τότε προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Δασών κ. Ελ. Φραγκιουδάκης. Με το έγγραφο ζητείται από το ΥΠΕΧΩΔΕ «να καθοδηγήσετε τις πολεοδομικές υπηρεσίες της χώρας για την αποκατάσταση της ορθότητας, όπου απαιτείται» και καλούνται οι διευθύνσεις δασών περιφερειών της χώρας να ενημερώσουν τις δασικές υπηρεσίες δικαιοδοσίας τους ότι όταν διαπιστώνουν παράβαση διατάξεων της δασικής νομοθεσίας και του Συντάγματος, «να ζητούν από τις αρμόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες,αναλόγως, τη διόρθωση,ανάκληση ή τροποποίηση σχετικών πράξεων,ενημερώνοντας παράλληλα την αρμόδια εισαγγελική Αρχή». Και όλα αυτά γιατί συνεχίζονται, όπως σημειώνεται στο έγγραφο, «οι μη ορθές καταστάσεις» με τη βούλα του «τεκμηρίου νομιμότητας» που παρέχουν διοικητικές πράξεις, άλλες εκ των οποίων «δεν συγκεντρώνουν τα αναγκαία τυπικά εξωτερικά χαρακτηριστικά του κύρους τους» και άλλες μπορεί σε περίπτωση προσβολή τους να ακυρωθούν.

1. Οι οριοθετήσεις παλαιών οικισμών
Η πρώτη «μηχανή» για τη δόμηση δασικών εκτάσεων ετέθη σε λειτουργία πριν από πολλές δεκαετίες. Με οδηγίες που δόθηκαν σε πολεοδομικές υπηρεσίες στο παρελθόν, οριοθετήθηκαν οικισμοί της χώρας ως προ-υφιστάμενοι του 1923, προκειμένου να εντοπίζονται εκτάσεις στις οποίες θα εφαρμοζόταν το διάταγμα 17.7/17.8.1923 «Περί σχεδίων πόλεων κ.λπ.». Οι αποφάσεις οριοθέτησης αυτών των οικισμών κρίθηκαν ανίσχυρες με σειρά αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με την παραπάνω διαδικασία συμπεριελήφθησαν στις οριοθεσίες δάση και δασικές εκτάσεις που ακόμη και σήμερα οικοπεδοποιούνται και οικοδομούνται. Οι οριοθεσίες αυτές κρίθηκε ότι στερούνται εκτελεστότητας επειδή νόμος δεν καθόρισε ποτέ ποια αρμόδια όργανα και με ποια διαδικασία θα προβαίνουν σε οριοθεσία των οικισμών. Παρ΄ όλα αυτά οι πολεοδομίες συνέχισαν και συνεχίζουν να εκδίδουν σχετικές οικοδομικές άδειες στις οριοθετηθείσες περιοχές. Τριάντα χιλιάδες στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων έχουν δομηθεί με αυτόν τον τρόπο σε όλη την Ελλάδα, τονίζει σήμερα ο κ. Φραγκιουδάκης. Στην Αττική τέτοιες περιπτώσεις εντοπίζονται στον Αγ. Στέφανο, στην Ανοιξη, στη Ροδόπολη, στη Σφενδάλη (στη Μαλακάσα) και αλλού.

2. Οι οριοθετήσεις οικισμών
κάτω των 2.000 κατοίκων

Στην επόμενη φάση, μετά τα προβλήματα που συσσώρευσαν οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις, επιχειρήθηκε να αναστραφεί η στρεβλή διαδικασία οριοθέτησης με δύο Προεδρικά Διατάγματα σχετικά με οριοθεσίες οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, το 1985 και το 1987. Ρητά εξαιρούνται της οριοθεσίας δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις. Παρ΄ όλα αυτά πολλές πολεοδομικές υπηρεσίες, ενώ γνώριζαν την έλλειψη Δασολογίου στις μελετώμενες περιοχές, προώθησαν διαδικασίες οριοθέτησης οικισμών αφού είτε αμέλησαν να ρωτήσουν σχετικά τις οικείες δασικές υπηρεσίες για ύπαρξη ή μη δασών, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων στις υπό οριοθέτηση περιοχές, είτε δεν περίμεναν να αποφανθούν, θεωρώντας την καθυστέρηση ως αρνητική απάντηση. Ετσι συμπεριελήφθησαν στις οριοθεσίες δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, που έκτοτε οικοπεδοποιούνται. Σε οικισμούς της Λευκάδας, του Ρεθύμνου και των Χανίων, στην Κρήτη, απαντώνται οι κλασικές περιπτώσεις σε αυτή την κατηγορία παρανομιών που συμβαίνουν ωστόσο σε όλη τη χώρα.

3. Οι τροποποιήσεις εγκεκριμένων σχεδίων

Κατά τις τροποποιήσεις εγκεκριμένων σχεδίων έχουν γίνει κατ΄ ουσίαν και επεκτάσεις τους εις βάρος παρακείμενων εκτάσεων δασικού χαρακτήρα, οι οποίες έτσι οικοπεδοποιούνται και δομούνται. Πολλές εκ των εκτάσεων αυτών είναι αποτεφρωμένες λόγω πυρκαϊών και έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες. Παρ΄ όλα αυτά οι πολεοδομίες εκδίδουν οικοδομικές άδειες κατά παράβαση διατάξεων της δασικής νομοθεσίας και του Συντάγματος.

4. Μετατροπή δασικών σε αστικές περιοχές
Εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια που έχουν συμπεριλάβει εκτάσεις δασικού χαρακτήρα, ενώ δεν έχουν καταστεί έγκυρα βάσει του άρθρου 9 του νόμου 999/1979 διότι δεν συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις της ρύθμισης αυτής, εξακολουθούν να υλοποιούνται. Αυτό έχει ως συνέπεια αμιγώς δασικές περιοχές να μετατρέπονται σε αστικές εκτάσεις. Στην περιοχή Πικερμίου, στον Αγ. Σπυρίδωνα Ραφήνας και αλλού έχουν επανειλημμένα περιληφθεί σε ρυμοτομικά σχέδια και εκτάσεις δασικού χαρακτήρα.

5. Οι ανεκτέλεστες απαλλοτριώσεις
Χώροι εντός σχεδίων πόλεων με συγκροτημένο πράσινο, πάρκα ή άλση, με το πρόσχημα ότι δεν απαλλοτρίωσαν οι ΟΤΑ τις εκτάσεις και παρήλθε η προβλεπομένη εκ του νόμου οκταετία, αποχαρακτηρίζονται από κοινόχρηστοι και μετατρέπονται σε δομήσιμες εκτάσεις, ενάντια σε όσα έχουν νομολογηθεί ως σήμερα. Επίσης πάρκα ή άλση, κατά τις τροποποιήσεις εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, αποβάλλουν τον χαρακτήρα τους και μετατρέπονται κατά κύριο λόγο σε χώρους χρήσεων κοινωφελούς χαρακτήρα (π.χ. χώροι σχολείων, αθλητικών κέντρων κ.ά.). Αποχαρακτηρισμοί τέτοιου είδους έχουν γίνει σε εκτάσεις των Μελισσίων, του Διονύσου, της Φιλοθέης, του Ψυχικού και αλλού, λίγο πολύ σε όλους τους όμορους με ορεινούς όγκους δήμους των μεγάλων αστικών κέντρων, ειδικά στην Αττική.

6. Η απουσία διαγραμμάτων εφαρμογής
Σχέδια πόλης υλοποιούνται χωρίς την ύπαρξη διαγραμμάτων εφαρμογής, με αποτέλεσμα ακριανά οικοδομικά τετράγωνά τους να επεκτείνονται σε βάρος εκτάσεων δασικού χαρακτήρα.

7. Τα «ανοικτά» οικοδομικά τετράγωνα
Επίσης σχέδια πόλης περιλαμβάνουν περιμετρικά ανοικτά οικοδομικά τετράγωνα και έτσι δομήθηκαν δάση και δασικές εκτάσεις, παρά την αντίθετη νομολογία και χωρίς ως σήμερα οι σχετικές οικοδομικές άδειες να έχουν ανακληθεί και να έχουν ληφθεί τα απαιτούμενα μέτρα.

8. Οι «ιδιοκτησίες» οικοδομικών συνεταιρισμών
Οικοδομικοί συνεταιρισμοί φερόμενοι ως ιδιοκτήτες εκτάσεων που χαρακτηρίζονται δάση ή δασικές, πλην όμως δεν έχουν αναγνωριστεί ποτέ δικαιώματα ιδιοκτησίας έναντι του Δημοσίου διά της διοικητικής ή δικαστικής οδού, κατάφεραν και καταφέρνουν με διαφόρους τρόπους να διαμορφώνουν τις εκτάσεις αυτές σε τετράγωνα διανοίγοντας δρόμους, τους οποίους σε πολλές περιπτώσεις ασφαλτοστρώνουν και στους οποίους σε συνεργασία με τους οικείους ΟΤΑ δίνουν ονομασίες τοποθετώντας και σχετική σήμανση. Με την ανέγερση αυθαιρέτων η όλη δασική περιοχή δίνει την ψευδή εικόνα πλήρως οργανωμένης πολεοδομικά περιοχής. «Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις θα πρέπει οι πολεοδομικές υπηρεσίες να απέχουν από κάθε ενέργεια που συμβάλλει στη νομιμοποίηση αυτής της έκνομης κατάστασης» επισημαίνεται στο έγγραφο.

Αναρμόδιοι αποχαρακτηρισμοί

ΚΡΙΣΙΜΟ ζήτημα για την προστασία των εθνικών γαιών, όπως λέει ο κ. Φραγκιουδάκης, αποτελεί και η διαδικασία που επιβάλλει ο νόμος 998/79 περί προστασίας δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων της χώρας για χαρακτηρισμό των εκτάσεων ως δασών ή δασικών ώσπου να καταρτιστεί το Δασολόγιο της χώρας. Στη συγκεκριμένη διαδικασία έχουν διαπιστωθεί έκνομες αντιμετωπίσεις που λειτουργούν εις βάρος της προστασίας των δημοσίων κτημάτων. Ειδικότερα, ενώ αντικείμενο της διαδικασίας αυτής (είναι ανεξάρτητη από το ζήτημα ιδιοκτησίας της επιφάνειας) είναι το να κριθεί αν μια επιφάνεια γης χαρακτηρίζεται δάσος ή δασική και κατ΄ επέκταση αν πρέπει να προστατεύεται ως δασική στο πλαίσιο του Συντάγματος, τόσο οι δασάρχες όσο και οι επιτροπές επίλυσης δασικών αμφισβητήσεων δεν περιορίζονται στο να χαρακτηρίσουν τις εκτάσεις δάση ή δασικές, όπως απαιτεί ο νόμος. Κάνουν μάλιστα το αντίθετο, χαρακτηρίζοντάς τες σε πολλές περιπτώσεις γεωργικές, ενώ δεν έχουν τέτοια αρμοδιότητα. Αποτέλεσμα είναι αυτές οι πράξεις να χρησιμοποιούνται ευρέως είτε στα δικαστήρια είτε στα οικεία πολεοδομικά γραφεία προς έκδοση οικοδομικών αδειών χωρίς να ερευνάται περαιτέρω το ζήτημα ιδιοκτησίας των εκτάσεων σε σχέση με την προβολή δικαιωμάτων του Δημοσίου επί αυτών.

Ετσι πολλές δημόσιες
εκτάσεις οικοδομούνται ή κρίνονται και δικαστικά ως ιδιωτικές.

Της Παναγιώτας Μπίτσικα και Μάχης Τράτσα

Πηγή Βήμα
4.10.09

ShareThis