Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2009

Φεύγουν κάτοικοι, έρχονται τουρίστες (Πολιτισμός-Τουρισμός)

Σε έναν τεράστιο ξενώνα έχει μεταμορφωθεί
ο παραδοσιακός οικισμός του Κάστρου της Μονεμβασιάς

Οι παλαιοί κάτοικοι έχουν σχεδόν όλοι εγκαταλείψει τα σπίτια τους, που μετατρέπονται σε ξενοδοχεία και τουριστικές επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή, τη θέση ακόμα και του τελευταίου ερειπίου παίρνουν πολυώροφα κτίρια, χάρη σε μια διάταξη που δίνει το δικαίωμα αναστήλωσης εφόσον αυτή τεκμηριώνεται επιστημονικά. Μια διαδικασία που, σύμφωνα με τοπικούς παράγοντες, δεν βασίζεται πάντα σε αμιγώς επιστημονικά κριτήρια...

Τριπλή νομική προστασία
Ο οικισμός του Κάστρου της Μονεμβασιάς είναι γνωστός σε όλη τη χώρα, όχι μόνο ως γενέτειρα του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, αλλά και χάρη στο σπάνιο συνδυασμό τοπικής αρχιτεκτονικής και φυσικής ομορφιάς. Για τον λόγο αυτό άλλωστε τυγχάνει τριπλής νομικής προστασίας: ως αρχαιολογικός χώρος, ως τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ως παραδοσιακός οικισμός.
Το φυσικό κάλλος του οικισμού είχε ως αποτέλεσμα το Κάστρο της Μονεμβασιάς να γίνει σταδιακά ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός. Ωστόσο, οι ξενώνες και οι τουριστικές επιχειρήσεις δείχνουν την πόρτα της εξόδου στους μόνιμους κατοίκους. «Από τους παλαιούς κατοίκους είναι ζήτημα να έχουν μείνει 1-2», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος της περιοχής κ. Νεκτάριος Μαστορόπουλος. «Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στις χρήσεις γης με αποτέλεσμα ολόκληρη η περιοχή να έχει μετατραπεί σε έναν μεγάλο ξενώνα».
Η μετατροπή του παραδοσιακού οικισμού σε θέρετρο δεν είναι το μόνο ζήτημα που υπονομεύει την προστασία του χαρακτήρα του. Ενα ακόμα ζήτημα είναι ο τρόπος ανέγερσης νέων κτισμάτων, στη θέση ερειπίων. «Ο νόμος λέει ότι για να εγκριθεί η αναστήλωση ενός κτιρίου από το υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να αποδεικνύεται επιστημονικά πώς ήταν πριν. Ομως, το πώς τεκμηριώνεται ότι πριν από λ.χ. 200 χρόνια υπήρχε σε ένα σημείο ένας πύργος είναι ένα ζήτημα που χωρά αρκετές υποκειμενικές ερμηνείες», εκτιμά ο κ. Μαστορόπουλος.

Καταγγελία
«Η διαδικασία «μπάζει νερά» και τελικά προκύπτουν πράγματα που ίσως να μην έχουν επαρκή τεκμηρίωση. Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητο να γίνει ειδική πολεοδομική μελέτη για τον παραδοσιακό οικισμό, ώστε να μην προκύπτουν μεγαθήρια από το πουθενά». Χαρακτηριστικό παράδειγμα θα μπορούσε να είναι καταγγελία, που έφθασε στα γραφεία της «Κ», σχετικά με τη μετατροπή ερειπίων σε τριώροφους ξενώνες στην πλατεία Χρυσαφίτισσας (Μεγάλη Τάπια). Σύμφωνα με την καταγγελία (τα στοιχεία των καταγγελλόντων είναι στη διάθεση της εφημερίδας), η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού (διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων) αγνόησε τις εισηγήσεις της 5ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Σπάρτης (1219/15.4.97, 343/2.2.01) και του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (42/01.7.98), που υποστήριζαν την ανέγερση δύο χαμηλότερων και μικρότερων διαστάσεων κτιρίων. Οι καταγγέλλοντες έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να ακυρώσουν την οικοδομική άδεια και τις αποφάσεις του υπουργείου Πολιτισμού στις οποίες βασίστηκε (η υπόθεση θα εκδικαστεί τον Οκτώβριο του 2010). Η «Κ» επικοινώνησε με την αρμόδια πολεοδομία Μολάων, ζητώντας τα πορίσματα των αυτοψιών που διενεργήθηκαν στα δύο κτίρια. Ωστόσο, παρά τις επίμονες οχλήσεις της εφημερίδας, η πολεοδομία απέφυγε... επί ένα μήνα να στείλει τα έγγραφα.

Καταπάτηση εκτάσεων
Ζήτημα τέλος, υπάρχει στο Κάστρο Μονεμβασιάς και με την καταπάτηση δημοσίων εκτάσεων. «Θα έπρεπε λόγω ιδιαιτερότητας η Μονεμβασιά να έχει κτηματογραφηθεί», εκτιμά ο δήμαρχος, κ. Μαστορόπουλος. «Αν κτηματογραφηθεί, τότε θα αποκαλυφθεί ένα κοινό μυστικό: η δημοσία περιουσία έχει «φαγωθεί» με πλάγιους τρόπους, με διαδικασίες «μαϊμού», με την τεκμηρίωση τίτλων με ψευδομαρτυρίες. Το Δημόσιο δεν είναι πουθενά να προστατεύσει την περιουσία του».

Tου Γιωργου Λιαλιου
Πηγή Καθημερινή
12.11.09

Σημ δική μου 
Αυτός είναι ο συγκερασμός πολιτισμού τουρισμού που ονειρευόμαστε για τον τόπο μας????
Μια χώρα δίχως κατοίκους με τα μνημεία της πολιτιστικής μα ςκληρονομιάς να υποτάσσονται στο όραμα της αύξησης του τουρισμού δίχως να λογίζεται η φέρουσα ικανότητα κάθε τόπου για τις συγκεκριμένες δραστηριότητες????
Εγώ πάντως δεν οραματίζομαι έτσι την ανάπτυξη. Ονειρεύομαι τη μέρα που οι κάτοικοι ενός τόπου δεν θα εκδιώκονται χάριν του τουρισμού μα μέσω του τουρισμού θα ενισχύεται η τοπική επιχειρηματικότητα, θα μειώνεται η ανεργία ανάμεσα στους νέους οι οποίοι θα μπορούν να παραμένουν στον τόπο τους έχοντας δουλειά και ο πολιτισμός μας θα προβάλλεται μέσα από ποικίλες ποιοτικές δράσεις.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis