Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2011

Κτίρια - φαντάσματα στο κέντρο της Αθήνας

Μελέτη του ΕΜΠ καταγράφει 100 άδεια ακίνητα μόνο σε Πανεπιστημίου και Πατησίων
Το νέο πρόσωπο της Αθήνας είναι σκληρό. Μελέτη του ΕΜΠ καταγράφει 100 άδεια κτίρια μόνο στις οδούς Πανεπιστημίου και Πατησίων καταρρίπτοντας μια σειρά από μύθους για τη σημερινή κατάντια του κέντρου, όπως ότι είναι αποκλειστικό αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, ότι συντελέστηκε μέσα στην τελευταία διετία, ότι θα αντιστραφεί με την αύξηση της αστυνόμευσης. Και επισημαίνει, ανάμεσα στις αιτίες, κερδοσκοπικά σχέδια. Επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης είναι ο καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Παν. Τουρνικιώτης. «Για πρώτη φορά στη νεότερη ιστορία της, η πόλη έχει ένα κέντρο το οποίο χαρακτηρίζουν τα διάσπαρτα κενά κτίρια και τα άδεια καταστήματα», λέει στην «Κ». «Νομίζουμε συχνά ότι αυτό οφείλεται στην πρόσφατη οικονομική κρίση, στην εγκληματικότητα, τους μετανάστες ή τις ταραχές στο κέντρο της πόλης και αισιοδοξούμε πως όλα θα αντιστραφούν με σκληρά αστυνομικά μέτρα και με δυναμικά οικονομικά κίνητρα. Η κρίση του κέντρου, όμως, είναι τελικά πολύ βαθύτερη. Τα ανεπιθύμητα συμπτώματα των δύο τελευταίων ετών έχουν εγκατασταθεί σε ένα “σώμα” που προσέφερε πρόσφορο έδαφος».
Αίτια και χαρακτηριστικά
Η μελέτη του ΕΜΠ (Μεταλλασσόμενοι χαρακτήρες και πολιτικές στα κέντρα πόλης Αθήνας και Πειραιά) που πραγματοποιείται για λογαριασμό του Οργανισμού Αθήνας, καταγράφει την «κρίση του κέντρου» αποτυπώνοντας τα βασικά της αίτια και χαρακτηριστικά. Ανάμεσα σε αυτά:
- Η «κενή Αθήνα» εντοπίζεται βασικά γύρω από την Ομόνοια και στο εμπορικό τρίγωνο στην περιοχή του Ψυρρή και δευτερευόντως στο Μεταξουργείο.
- Κάθε κτίριο από αυτά ανήκει, κυρίως, σε έναν ιδιοκτήτη, ενώ έχει εγκαταλειφθεί την τελευταία τριετία. Ωστόσο η αποχώρηση καταστημάτων και λειτουργιών από το κέντρο ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90.
- Ως μία από τις αιτίες της ύπαρξης πολλών κενών κτιρίων θεωρούνται «κερδοσκοπικά σχέδια που είτε δεν απέδωσαν τα προηγούμενα χρόνια ή περιμένουν τη μελλοντική άνοδο της αγοραστικής αξίας των ακινήτων». Από την έρευνα προκύπτουν «στοιχεία για μονομερείς ιδιοκτησίες πολλών ακινήτων, συχνά ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων που “κάθονται” περιμένοντας τις ιδανικές συνθήκες μεταπώλησης ή μίσθωσής τους. Στην προοπτική αυτή, τα κτίρια παραμένουν αδρανή και εντείνουν την υποβάθμιση του αστικού ιστού». «Οι περιπτώσεις αυτές θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν με ισχυρά αντικίνητρα», εκτιμά ο κ. Τουρνικιώτης. «Να επιβαρύνεται, δηλαδή, φορολογικά ο ιδιοκτήτης που κρατά το κτίριο ανενεργό για έναν αριθμό ετών».
- Την πτώση του κέντρου επιτάχυνε η αποχώρηση διοικητικών υπηρεσιών και δημόσιων φορέων. Η πρόσφατη ανακοίνωση για μετεγκατάσταση του υπουργείου Οικονομικών από το Σύνταγμα εκτιμάται ότι θα επιτείνει το πρόβλημα. «Επί χρόνια μελετούσαμε πώς θα μετεγκατασταθούν οι υπηρεσίες, αλλά όχι τι θα κάνουμε με την “τρύπα” που θα αφήσουν πίσω», λέει στην «Κ» ο κ. Τουρνικιώτης.
- Τα κενά κτίρια, στο μεγάλο μέρος τους, έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα. «Το γεγονός αποδεικνύει την αναποτελεσματικότητα του σημερινού πλαισίου και την ανάγκη ουσιαστικής στήριξης του ιδιοκτήτη διατηρητέου», εκτιμά ο κ. Τουρνικιώτης.
- Το συστηματικό κλείσιμο καταστημάτων στο κέντρο δεν οφείλεται τόσο στην πρόσφατη οικονομική κρίση όσο σε δομικές αλλαγές στο εμπόριο και στον τρόπο που αναπτύχθηκε στην Αθήνα τις τελευταίες δεκαετίες. Τα περισσότερα καταστήματα που κλείνουν την τελευταία διετία είναι ήδη αδύναμα ή ξεπερασμένα εμπορικά, με χαμηλή ανταγωνιστικότητα.
- Οι περισσότερες άδειες κατοικίες στο κέντρο συγκεντρώνονται στην Πλάκα, την Ομόνοια, το Μεταξουργείο και του Ψυρρή. Πρόκειται συνήθως για μονοκατοικίες/διπλοκατοικίες του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το γεγονός ότι μένουν κενές αποδίδεται σε έναν συνδυασμό καθεστώτος προστασίας, ιδιοκτησιακού κατακερματισμού και τεχνικών δυσκολιών αποκατάστασης.
«Το κέντρο που θα διαμορφωθεί στα επόμενα 10 χρόνια δεν θα είναι το κέντρο που υπήρχε το ’80, αλλά η μετεξέλιξή του», καταλήγει ο κ. Τουρνικιώτης. «Η αναζωογόνησή του πρέπει να γίνει στη βάση μιας στρατηγικής ανασύστασης».
Του Γιώργου ΛάλιουΠηγή Καθημερινή4.12.2011

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis