Με ποιον τρόπο το ελληνικό κράτος προνοεί για την τήρηση των πολεοδομικών κανόνων που το ίδιο έχει θεσπίσει είναι γνωστό. Κάπως σχηματοποιημένα, η «πρόνοια» αυτή μπορεί να συνοψισθεί στην εξής προτροπή προς τους πολίτες:
κτίστε αυθαίρετα, το κράτος θα σας ανταμείψει!
Οτι έτσι έχουν τα πράγματα αποδεικνύεται, δυστυχώς για μια ακόμη φορά, με την πρόσφατη ρύθμιση για τους παράνομους ημιυπαίθριους χώρους. Οι πολίτες που αυθαιρέτησαν όχι μόνο δεν υπέστησαν τις συνέπειες της παρανομίας τους αλλά και επιβραβεύτηκαν! Με τις τραγελαφικές αυτές ενέργειες επόμενο είναι οι νομοταγείς πολίτες να αισθάνονται ότι είναι τα... κορόιδα της όλης υπόθεσης, με πιθανή συνέπεια, εκτός των άλλων, να λιγοστεύουν και αριθμητικά. Φαύλος κύκλος.
Και τι μπορεί να πει κανείς και για τις πάμπολλες εκείνες περιπτώσεις που το ίδιο το κράτος, μέσω των φορέων του, αυθαιρετεί βλάπτοντας τους πολίτες και το κοινό συμφέρον; Δεν έχει περάσει και πολύς καιρός από τα γνωστά σε όλους γεγονότα της υπόθεσης της Μονής Βατοπαιδίου, για την οποία ουδείς γνωρίζει αν και πού θα αποδοθούν ευθύνες. Σήμερα θα αναφερθώ στη Θεσσαλονίκη, και πιο συγκεκριμένα στα έργα ανάπλασης της παραλίας της και σε συναφή με αυτήν θέματα.
Η πόλη βρίσκεται σε μια σημαντική καμπή σε ό,τι αφορά την πολεοδομική της εξέλιξη. Ενα μεγάλο κοινωφελές έργο, το μετρό, βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ ένα δεύτερο, η υποθαλάσσια αρτηρία, φαίνεται (προς στιγμήν;) να βαλτώνει. Την εξέλιξη αυτή του τελευταίου έργου δεν θα τη χαρακτήριζα ωστόσο αρνητική. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς ειδικές γνώσεις για να κατανοήσει ότι η υποθαλάσσια, αν κατασκευαστεί, θα πρέπει να συνδέει τα δύο άκρα της πόλης και να μην τερματίζει στο μέσο της, στο ύψος περίπου του ξενοδοχείου «Μακεδονία Παλάς», όπως προβλεπόταν. Σε μια τέτοια περίπτωση θα βελτιωνόταν ένα τμήμα της πόλης, αυτό της παλιάς παραλίας, ενώ θα υποβαθμιζόταν ένα άλλο, μεγαλύτερο τμήμα της, αυτό της νέας παραλίας και της ευρύτερης περιοχής της. Επιπλέον, το έργο θα κατέστρεφε και τμήμα της ανακαινισμένης νέας παραλίας, από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι την «Προβλήτα των Ομίλων» (Ιστιοπλοϊκού και Φίλων Θαλάσσης), η ανάπλαση της οποίας μόλις ολοκληρώθηκε. Για το έργο αυτό, για το οποίο δικαίως η δημοτική αρχή είναι υπερήφανη, εξυπακούεται ότι ξοδεύτηκαν πολλά χρήματα. Είναι όμως αξιοπερίεργο το γιατί η τελευταία δεν αντέδρασε στην προοπτική τερματισμού της υποθαλάσσιας αρτηρίας στο ύψος του «Μακεδονία Παλάς». Αν συμφωνεί, γιατί προχώρησε σε πολυδάπανα έργα, η διάρκεια ζωής των οποίων δεν θα ξεπερνούσε την πενταετία;
Η παραλιακή ζώνη της Θεσσαλονίκης αποτελεί έναν σημαντικότατο πνεύμονα της πόλης. Ειδικότερα η νέα παραλία, από τη δεκαετία του 1960, αποτελεί χώρο περιπάτου και αναψυχής για τους κατοίκους της, προσφέροντας σε αυτούς την πλατιά και ήρεμη αγκαλιά της, μακριά από τον θόρυβο του κέντρου της πόλης και των αυτοκινήτων, όπως και από τη βουή της παλιάς παραλίας. Η τελευταία, εδώ και χρόνια, έχει παραδοθεί πλήρως στον «σύγχρονο» τρόπο ζωής, με τα δεκάδες «ιν» μπαρ της, που παρατάσσονται το ένα δίπλα στο άλλο- στέκια για μια πληθώρα νέων που απολαμβάνουν, υπό τους ήχους εκκωφαντικής ή σαγηνευτικής μουσικής, το ποτό τους κρεμασμένοι σαν μελίσσι από τα ψηλά σκαμπό. Είναι, πράγματι, απορίας άξιον πώς η νέα παραλία έχει απομείνει, με κάποιες εξαιρέσεις, αλώβητη και πώς οι «έξυπνοι» επιχειρηματίες που «μεριμνούν» για την... πνευματική τροφή της νεολαίας της Θεσσαλονίκης δεν σκέφτηκαν να επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους στην απλωσιά της. Ισως όμως τους προσφερθεί η ευκαιρία από τα αναψυκτήρια του δήμου- έτσι ονομάζονται στο πλαίσιο της ανάπλασης τα περίπτερα που κατασκευάστηκαν χωρίς πολεοδομικές άδειες και τα οποία νομιμοποιούνται εκ των υστέρων, όπως τουλάχιστον υποστηρίζει η δημοτική αντιπολίτευση.
Τι μπορεί να συμβεί με αυτά μάς το δείχνει το παράδειγμα των παράνομων κτισμάτων στην «Προβλήτα των Ομίλων», και ιδιαίτερα αυτό που προσφάτως ανακατασκευάστηκε στη θέση παλιού- επίσης παράνομου- οικήματος/αναψυκτηρίου. Ο Ομιλος Φίλων Θαλάσσης, ο οποίος το εκμεταλλεύεται, διατείνεται ότι για το κοινωφελές έργο που επιτελεί πρέπει να εξοικονομήσει χρήματα. Ετσι πιστεύει ότι νομιμοποιείται να παραχωρεί προς εκμετάλλευση σε ιδιώτες την προβλήτα που ανήκει στο Δημόσιο (βλ. Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου). Πώς είναι όμως δυνατόν χώρος του Δημοσίου που παραχωρείται για αθλητικές δραστηριότητες να μετατρέπεται σε μπαρ και πώς είναι επιπλέον επιτρεπτό να υψώνεται, ακριβώς πάνω στον αιγιαλό, ένα τόσο ογκώδες και ψηλό κτίσμα; Και όμως στη χώρα αυτή τα πάντα μπορεί να συμβούν. Και αφού οι αρμόδιοι φορείς κωφεύουν- κάποιοι μάλιστα διατείνονται ότι όλα έγιναν νομίμως παρά τα υπέρ του αντιθέτου οφθαλμοφανή τεκμήρια-, κάτοικοι της περιοχής, αψηφώντας τον λαβύρινθο της ελληνικής γραφειοκρατίας και βάζοντας το χέρι στην τσέπη τους, προσέφυγαν στα δικαστήρια.
Σε ένα ευνομούμενο κράτος η συνέχεια θα ήταν αυτονόητη. Οχι όμως και στο δικό μας.
Τις δύο υπέρ των εναγόντων αποφάσεις του δικαστηρίου ακολούθησε η... συνέχιση της λειτουργίας του καταστήματος, αφού οι αρμόδιοι φορείς... ουδέν έπραξαν.
(Σας λέω τίποτε πρωτάκουστο;) Η συνέχεια έχει ενδιαφέρον.
Του Μ.Α.Τιβέριου
(Ο κ. Μιχάλης Α. Τιβέριος είναι καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. )
Πηγή Το Βήμα
6.9.09
κτίστε αυθαίρετα, το κράτος θα σας ανταμείψει!
Οτι έτσι έχουν τα πράγματα αποδεικνύεται, δυστυχώς για μια ακόμη φορά, με την πρόσφατη ρύθμιση για τους παράνομους ημιυπαίθριους χώρους. Οι πολίτες που αυθαιρέτησαν όχι μόνο δεν υπέστησαν τις συνέπειες της παρανομίας τους αλλά και επιβραβεύτηκαν! Με τις τραγελαφικές αυτές ενέργειες επόμενο είναι οι νομοταγείς πολίτες να αισθάνονται ότι είναι τα... κορόιδα της όλης υπόθεσης, με πιθανή συνέπεια, εκτός των άλλων, να λιγοστεύουν και αριθμητικά. Φαύλος κύκλος.
Και τι μπορεί να πει κανείς και για τις πάμπολλες εκείνες περιπτώσεις που το ίδιο το κράτος, μέσω των φορέων του, αυθαιρετεί βλάπτοντας τους πολίτες και το κοινό συμφέρον; Δεν έχει περάσει και πολύς καιρός από τα γνωστά σε όλους γεγονότα της υπόθεσης της Μονής Βατοπαιδίου, για την οποία ουδείς γνωρίζει αν και πού θα αποδοθούν ευθύνες. Σήμερα θα αναφερθώ στη Θεσσαλονίκη, και πιο συγκεκριμένα στα έργα ανάπλασης της παραλίας της και σε συναφή με αυτήν θέματα.
Η πόλη βρίσκεται σε μια σημαντική καμπή σε ό,τι αφορά την πολεοδομική της εξέλιξη. Ενα μεγάλο κοινωφελές έργο, το μετρό, βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ ένα δεύτερο, η υποθαλάσσια αρτηρία, φαίνεται (προς στιγμήν;) να βαλτώνει. Την εξέλιξη αυτή του τελευταίου έργου δεν θα τη χαρακτήριζα ωστόσο αρνητική. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς ειδικές γνώσεις για να κατανοήσει ότι η υποθαλάσσια, αν κατασκευαστεί, θα πρέπει να συνδέει τα δύο άκρα της πόλης και να μην τερματίζει στο μέσο της, στο ύψος περίπου του ξενοδοχείου «Μακεδονία Παλάς», όπως προβλεπόταν. Σε μια τέτοια περίπτωση θα βελτιωνόταν ένα τμήμα της πόλης, αυτό της παλιάς παραλίας, ενώ θα υποβαθμιζόταν ένα άλλο, μεγαλύτερο τμήμα της, αυτό της νέας παραλίας και της ευρύτερης περιοχής της. Επιπλέον, το έργο θα κατέστρεφε και τμήμα της ανακαινισμένης νέας παραλίας, από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι την «Προβλήτα των Ομίλων» (Ιστιοπλοϊκού και Φίλων Θαλάσσης), η ανάπλαση της οποίας μόλις ολοκληρώθηκε. Για το έργο αυτό, για το οποίο δικαίως η δημοτική αρχή είναι υπερήφανη, εξυπακούεται ότι ξοδεύτηκαν πολλά χρήματα. Είναι όμως αξιοπερίεργο το γιατί η τελευταία δεν αντέδρασε στην προοπτική τερματισμού της υποθαλάσσιας αρτηρίας στο ύψος του «Μακεδονία Παλάς». Αν συμφωνεί, γιατί προχώρησε σε πολυδάπανα έργα, η διάρκεια ζωής των οποίων δεν θα ξεπερνούσε την πενταετία;
Η παραλιακή ζώνη της Θεσσαλονίκης αποτελεί έναν σημαντικότατο πνεύμονα της πόλης. Ειδικότερα η νέα παραλία, από τη δεκαετία του 1960, αποτελεί χώρο περιπάτου και αναψυχής για τους κατοίκους της, προσφέροντας σε αυτούς την πλατιά και ήρεμη αγκαλιά της, μακριά από τον θόρυβο του κέντρου της πόλης και των αυτοκινήτων, όπως και από τη βουή της παλιάς παραλίας. Η τελευταία, εδώ και χρόνια, έχει παραδοθεί πλήρως στον «σύγχρονο» τρόπο ζωής, με τα δεκάδες «ιν» μπαρ της, που παρατάσσονται το ένα δίπλα στο άλλο- στέκια για μια πληθώρα νέων που απολαμβάνουν, υπό τους ήχους εκκωφαντικής ή σαγηνευτικής μουσικής, το ποτό τους κρεμασμένοι σαν μελίσσι από τα ψηλά σκαμπό. Είναι, πράγματι, απορίας άξιον πώς η νέα παραλία έχει απομείνει, με κάποιες εξαιρέσεις, αλώβητη και πώς οι «έξυπνοι» επιχειρηματίες που «μεριμνούν» για την... πνευματική τροφή της νεολαίας της Θεσσαλονίκης δεν σκέφτηκαν να επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους στην απλωσιά της. Ισως όμως τους προσφερθεί η ευκαιρία από τα αναψυκτήρια του δήμου- έτσι ονομάζονται στο πλαίσιο της ανάπλασης τα περίπτερα που κατασκευάστηκαν χωρίς πολεοδομικές άδειες και τα οποία νομιμοποιούνται εκ των υστέρων, όπως τουλάχιστον υποστηρίζει η δημοτική αντιπολίτευση.
Τι μπορεί να συμβεί με αυτά μάς το δείχνει το παράδειγμα των παράνομων κτισμάτων στην «Προβλήτα των Ομίλων», και ιδιαίτερα αυτό που προσφάτως ανακατασκευάστηκε στη θέση παλιού- επίσης παράνομου- οικήματος/αναψυκτηρίου. Ο Ομιλος Φίλων Θαλάσσης, ο οποίος το εκμεταλλεύεται, διατείνεται ότι για το κοινωφελές έργο που επιτελεί πρέπει να εξοικονομήσει χρήματα. Ετσι πιστεύει ότι νομιμοποιείται να παραχωρεί προς εκμετάλλευση σε ιδιώτες την προβλήτα που ανήκει στο Δημόσιο (βλ. Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου). Πώς είναι όμως δυνατόν χώρος του Δημοσίου που παραχωρείται για αθλητικές δραστηριότητες να μετατρέπεται σε μπαρ και πώς είναι επιπλέον επιτρεπτό να υψώνεται, ακριβώς πάνω στον αιγιαλό, ένα τόσο ογκώδες και ψηλό κτίσμα; Και όμως στη χώρα αυτή τα πάντα μπορεί να συμβούν. Και αφού οι αρμόδιοι φορείς κωφεύουν- κάποιοι μάλιστα διατείνονται ότι όλα έγιναν νομίμως παρά τα υπέρ του αντιθέτου οφθαλμοφανή τεκμήρια-, κάτοικοι της περιοχής, αψηφώντας τον λαβύρινθο της ελληνικής γραφειοκρατίας και βάζοντας το χέρι στην τσέπη τους, προσέφυγαν στα δικαστήρια.
Σε ένα ευνομούμενο κράτος η συνέχεια θα ήταν αυτονόητη. Οχι όμως και στο δικό μας.
Τις δύο υπέρ των εναγόντων αποφάσεις του δικαστηρίου ακολούθησε η... συνέχιση της λειτουργίας του καταστήματος, αφού οι αρμόδιοι φορείς... ουδέν έπραξαν.
(Σας λέω τίποτε πρωτάκουστο;) Η συνέχεια έχει ενδιαφέρον.
Του Μ.Α.Τιβέριου
(Ο κ. Μιχάλης Α. Τιβέριος είναι καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. )
Πηγή Το Βήμα
6.9.09
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου