Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2011

Ναύπλιο, μια πόλη όμορφη και ερωτική

Οι ταξιδιωτικοί οδηγοί αναφέρουν συνήθως το Ναύπλιο ως γραφική ή ιστορική πόλη, αλλά αν πρέπει να ξεχωρίσουμε ένα χαρακτηριστικό της, εμείς θα τη λέγαμε ερωτική! Για κάποιο λόγο, εδώ γεννιούνται μεγάλοι έρωτες, εδώ ζωντανεύουν σβησμένα πάθη! Φαίνεται ότι ο Ναύπλιος, ο ιδρυτής αυτής της πόλης, την μπόλιασε ανεξίτηλα με τον ερωτισμό του!

Μύθος...
Αυτός ο Ναύπλιος, που λέτε, ήταν ένας όμορφος νέος, γιος του Ποσειδώνα, με μάτια καταγάλανα σαν τη θάλασσα. Ηταν από αυτούς τους άντρες που οι γυναίκες τρέχουν από πίσω τους, γι’ αυτό οι διάφοροι βασιλιάδες εκείνης της εποχής του ανέθεταν την εξής βρωμοδουλειά: να παίρνει κοντά του κάποιες ανεπιθύμητες γυναίκες και να τις πνίγει! Ομως ο Ναύπλιος τις λυπόταν και τις άφηνε να ζήσουν, πράγμα που τον έκανε ακόμα πιο αγαπητό στις γυναίκες. Ο πρώτος που του ανέθεσε αυτή τη δουλειά ήταν ο βασιλιάς της Τεγέας Αλεός, ο οποίος είχε λάβει ένα χρησμό ότι θα πέθαινε από το χέρι του εγγονού του, αν ποτέ αποκτούσε εγγονό. Για να αποφύγει την κακή του μοίρα, ο Αλεός περιόρισε τη μοναδική κόρη του Αύγη στο ναό της Αθηνάς. Αλλά όταν ο Ηρακλής πέρασε κάποτε από την Τεγέα, είδε την Αύγη στο ναό, την παρακάλεσε να βγει έξω, και όταν αυτή αρνήθηκε, μπήκε εκείνος μέσα και κοιμήθηκε μαζί της! Ετσι η Αύγη έμεινε έγκυος. Ο Αλεός που έμαθε το συμβάν, περίμενε να φύγει ο Ηρακλής και μετά παρέδωσε την έγκυο κόρη του στον Ναύπλιο. Στο δρόμο όμως ο Ναύπλιος τη λυπήθηκε και τη φυγάδευσε στη μακρινή Μυσία.
Μια μέρα ο βασιλιάς της Κρήτης Κατρέας του παρέδωσε κι αυτός για σφαγή τις κόρες του Αερόπη και Κλυμένη, επειδή ένας χρησμός τον είχε προειδοποιήσει ότι κάποιο από τα παιδιά του θα τον σκότωνε. Οι όμορφες Κρητικοπούλες αυτή τη φορά όχι μόνο συγκίνησαν αλλά και έκλεψαν την καρδιά του Ναυπλίου. Παντρεύτηκε ο ίδιος την Κλυμένη, έδωσε την Αερόπη για σύζυγο στο φίλο του τον Ατρέα, το βασιλιά των Μυκηνών, και δήλωσε προς κάθε κατεύθυνση πως δεν ασκεί πλέον το επάγγελμα του δημίου γυναικών. Γύρισε στην πόλη του τη Ναυπλία, όπου έζησε ήσυχα την υπόλοιπη ζωή του μαζί με τη γυναίκα του.

...και ιστορία
Τα τρία κάστρα που ζώνουν από παντού το Ναύπλιο, η Ακροναυπλία, το Μπούρτζι και το Παλαμήδι, δεν ήταν δημιουργήματα των αρχαίων Ναυπλιέων. Αυτοί οι φιλήσυχοι άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την ακμάζουσα πόλη τους γύρω στο 625 π.Χ., διωγμένοι από τους Αργείους. Η πόλη ερήμωσε για πολλούς αιώνες και μόνο οι Αργείοι χρησιμοποιούσαν το προφυλαγμένο λιμάνι της για να δένουν τα πλοία τους. Ανάμεσα στον 6ο και τον 9ο μ.Χ. αιώνα ήρθαν και εγκαταστάθηκαν εδώ πρόσφυγες από την κεντρική Πελοπόννησο και ένας νέος οικισμός γεννήθηκε πάνω στα ερείπια του παλιού, το Ανάπλι, που γνώρισε μια μεγάλη ανάπτυξη και γύρω στα τέλη του 12ου αιώνα. Το 1210 οι Φράγκοι μπήκαν θριαμβευτικά στο Ανάπλι και στρογγυλοκάθισαν για 180 χρόνια, μέχρι το 1389, οπότε το πούλησε στους Βενετούς η τελευταία κληρονόμος της φραγκικής δυναστείας, η εικοσιπεντάχρονη τότε Μαρία Ντ’ Ανγιέν.
Το καλοκαίρι του 1396 εμφανίστηκαν προ των πυλών οι Τούρκοι. Τα τείχη της Ακροναυπλίας ήταν πολύ χαμηλά και με πολλή δυσκολία η βενετική άμυνα μπόρεσε να τους αποκρούσει. Το 1470 η μητρόπολη Βενετία έστειλε τα απαραίτητα χρήματα και έτσι τα τείχη έγιναν πραγματικά πανίσχυρα. Ταυτόχρονα ρυμοτομήθηκε και οικοδομήθηκε και η περιοχή ακριβώς έξω από το κάστρο, και μια λαμπρή πόλη γεννήθηκε σύμφωνα με τα αναγεννησιακά πρότυπα της εποχής, την οποία οι περήφανοι Βενετοί ονόμασαν Napoli di Romania.
Το 1537, όταν ξέσπασε ο τρίτος βενετοτουρκικός πόλεμος, οι Τούρκοι που έφτασαν μπροστά στα πανίσχυρα τείχη της πόλης κατάλαβαν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να τα κυριεύσουν με επίθεση, οπότε έστησαν τα τσαντίρια τους και το στόλο τους τριγύρω και περίμεναν να εξαντληθούν οι πολιορκημένοι. Τρία χρόνια και τρεις μήνες αργότερα, το Νοέμβριο του 1540, η τουρκική ημισέληνος κυμάτιζε στην Ακροναυπλία.
Τον Αύγουστο του 1686 οι Βενετοί ξαναπήραν το Ναύπλιο από τους Τούρκους. Αυτή τη φορά ήταν αποφασισμένοι να μην τους κουνήσει κανείς από εδώ. Εφεραν εδώ τους καλύτερους μηχανικούς τους και ενίσχυσαν το κάστρο της Ακροναυπλίας, αλλά κατασκεύασαν εξαρχής και ένα νέο κάστρο στην κορυφή του γειτονικού υψώματος, το Παλαμήδι, που χαρακτηρίστηκε το πιο ισχυρό κάστρο στον κόσμο. Η οικοδόμηση του άρχισε γύρω στο 1690 και τελείωσε το 1714. Το 1715, ένα μόλις χρόνο μετά την ολοκλήρωσή του, το κατέλαβαν οι Τούρκοι! Ολα τα είχαν προβλέψει οι Βενετοί, αλλά η προδοσία του αρχιμηχανικού τους που παρέδωσε στους Τούρκους το αρχιτεκτονικό σχέδιο του κάστρου και ταυτόχρονα αχρήστεψε τα κανόνια του, ήταν κάτι που δεν είχε περάσει από το μυαλό τους...
Στο κάστρο του Παλαμηδίου η ελληνική σημαία κυμάτισε πρώτη φορά το 1822. Την αφέγγαρη νύχτα της 30ής Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς, ο Έλληνας οπλαρχηγός Στάικος Σταϊκόπουλος με τα 350 παλικάρια του πλησίασαν αθόρυβα τον πιο ευπρόσβλητο προμαχώνα με τις σκάλες τους, πήδηξαν μέσα και αιφνιδίασαν τους Τούρκους της φρουράς. Τα τραγικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν το 1823 και οδήγησαν στον πρώτο ελληνικό εμφύλιο πόλεμο το 1824, προτού δηλαδή ακόμα υπάρξει ελληνικό κράτος, είναι ένα από τα πιο θλιβερά κεφάλαια της ελληνικής ιστορίας. Ο Ελληνας Γρίβας από το Παλαμήδι κανονιοβολούσε τον Ελληνα Φωτομάρα στην Ακροναυπλία, γυναίκες και παιδιά Ελλήνων πολιορκήθηκαν από Ελληνες και πέθαιναν από τις κακουχίες, και απερίγραπτες άλλες βαρβαρότητες συνέβησαν, που δεν τις εκθέτουμε με λεπτομέρειες για να μην κοιτάτε τα κάστρα του Ναυπλίου και κλαίτε για το χάλι της φυλής μας. Αυτό που μας γλίτωσε τότε ήταν το τρισχειρότερο χάλι των Τούρκων...
Η πρώτη πρωτεύουσα
Πηγαίνετε λοιπόν στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, στο κέντρο της παλιάς πόλης του Ναυπλίου, και ανάψτε ένα κεράκι και να ευχαριστήσετε το Θεό που σήμερα μπορείτε να κάθεστε στην πλατεία Συντάγματος του Ναυπλίου και να απολαμβάνετε το καφεδάκι σας χωρίς να πρέπει η φίλη σας να φοράει τσαντόρ. Ανάψτε επίσης ένα κεράκι στη μνήμη του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια, που δολοφονήθηκε από Έλληνες έξω από αυτό το ναό, την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 1831... 
Καθίστε δέκα λεπτά εδώ και σκεφτείτε πόσο διαφορετική θα ήταν η Ελλάδα αν είχε χτιστεί στα θεμέλια που έβαλε ο Καποδίστριας. Θα ήμασταν Ελβετία! Αρκεί μόνο να σκεφτείτε ότι το πολιτειακό σύστημα της Ελβετίας ο Καποδίστριας το είχε σχεδιάσει και το είχε υλοποιήσει, όταν σταδιοδρομούσε πολιτικά σ’ εκείνη τη χώρα, προτού έρθει στη χώρα των λήσταρχων. Αιωνία του η μνήμη. Αιωνία της η μνήμη της Ελλάδας που δεν έγινε ευρωπαϊκή χώρα - παρόλο που μπορούσε από τότε να γίνει - και που τώρα τρέχει και δεν φτάνει – κι ούτε θα φτάσει ποτέ, ως φαίνεται – το επίπεδο των Ευρωπαίων. Εδώ στο Ναύπλιο, ακριβώς έξω από την πόρτα του ναού του Αγίου Σπυρίδωνα, ξεψύχησε το νήπιο - 4 ετών τότε, το 1831 - Ευρωπαϊκή Ελλάς, προτού προλάβει να μεγαλώσει...

Του Στέφανου Ψημμένου
12.11.2011

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis