Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2008

Μαζικός τουρισμός, άναρχη ανάπτυξη

Μαζικός τουρισμός, άναρχη ανάπτυξη
Ερωτήματα για το Ειδικό Χωροταξικό

Της Λινας Γιανναρου

Τι συνδέει τον Πόρο, την Ιο, την Αίγινα, την Ανατολική Σίφνο και την Ανατολική Μήλο με τα λιμάνια της Μυτιλήνης και της Σαμοθράκης, με τμήματα των ακτών της Εύβοιας, της Σιθωνίας και του Λασιθίου, με τον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας και τον... Ισθμό; Είναι ορισμένες από τις περιοχές της χώρας οι οποίες, σύμφωνα με το ΥΠΕΧΩΔΕ, έχουν «περιθώρια ανάπτυξης μαζικού τουρισμού».

Το Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό, το οποίο βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας για διαβούλευση, χωρίζει τις «αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές» της χώρας (σ.σ.: υπάρχουν 16 περιοχές «ανεπτυγμένες τουριστικά», όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη κ.λπ.) σε εκείνες που έχουν «περιθώρια ανάπτυξης μαζικού τουρισμού (κατηγορία Β1)» και σε εκείνες που έχουν «περιθώρια ανάπτυξης ήπιων και εναλλακτικών μορφών τουρισμού (κατηγορία Β2)». Στη συντριπτική τους πλειονότητα, τα νησιά και μεγάλα τμήματα της ηπειρωτικής χώρας εντάσσονται στη δεύτερη κατηγορία, η οποία δίνει μεγάλες δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης, θέτοντας όμως κάποιους –λίγους– περιορισμούς. Σε δυσμενέστερη θέση, ωστόσο, βρίσκονται περίπου 25 περιοχές σε όλη τη χώρα (σ.σ.: μπορεί κανείς να τις εντοπίσει μόνο στον ειδικό χάρτη που συνοδεύει το κείμενο του Ειδικού Χωροταξικού [www.minenv.gr[, καθώς δεν αναφέρονται ονομαστικά), οι οποίες κρίθηκαν κατάλληλες για τουριστική αξιοποίηση χωρίς ούτε καν τους παραπάνω περιορισμούς και προστατευτικές διατάξεις.

Τι προβλέπει όμως το ΥΠΕΧΩΔΕ για τις «περιοχές με περιθώρια ανάπτυξης μαζικού τουρισμού»; Μεταξύ άλλων:

- Βελτίωση της προσβασιμότητας των δυσπρόσιτων τουριστικών πόρων.

- Ενθάρρυνση χωροθετήσεων που αξιοποιούν τους εναλλακτικούς πόρους (εκτός ήλιου - θάλασσας) κάθε προορισμού.

- Κατασκευή νέων καταλυμάτων 3, 4 και 5 αστέρων σε κατάλληλες θέσεις.

- Παροχή κινήτρων για αναβάθμιση παλαιότερων καταλυμάτων.

Κυρίως όμως έχει σημασία τι δεν προβλέπει. Οπως την προσαρμογή της τυπολογίας των καταλυμάτων (δυναμικότητα κ.λπ.) και των άλλων υποδομών, σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, την αξιοποίηση των τοπικών πόρων για την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού, τη στήριξη δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην αναβάθμιση, ανάδειξη και προβολή των χαρακτηριστικών και της φυσιογνωμίας του αγροτικού χώρου, τη δημιουργία δικτύων μονοπατιών περιβαλλοντικής ευαισθησίας και εκπαίδευσης, την προώθηση προγραμμάτων στήριξης αγροτικών δραστηριοτήτων φιλικών προς το περιβάλλον κ.ά.

Ακόμα κι έτσι, ουδείς θα είχε αντίρρηση για την σαφή οριοθέτηση τέτοιων περιοχών, εάν δεν προέκυπταν εύλογα ερωτήματα για τα κριτήρια με τα οποία έγινε η επιλογή τους. Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΧΩΔΕ κ. Ευάγγελο Μπαλτά, «οι εν λόγω περιοχές είχαν ήδη μια σχετική τάση προς το μαζικό τουρισμό και γι’ αυτό εντάχθηκαν στην κατηγορία Β1». Γιατί όμως να αποδοθεί πλήρως και άνευ (ουσιαστικών) όρων στην τουριστική αξιοποίηση η Ιος; Τι είδους «τάση προς μαζικό τουρισμό» έχει σήμερα ο Πόρος ούτως ώστε να κριθεί κατάλληλος για τη Β1; Γιατί συγκεκριμένα εκείνη η περιοχή του νομού Λασιθίου; Γιατί σχεδόν όλη η ακτογραμμή της Σιθωνίας;

Εντύπωση, για παράδειγμα, προκαλεί το γεγονός ότι στην επίμαχη κατηγορία εντάχθηκαν όλες ανεξαιρέτως οι περιοχές της χώρας οι οποίες εμφανίζουν υψηλή συγκέντρωση ιχθυοτροφείων, παρά τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών (Μέθανα, Πόρος, Τροιζηνία, ακτές Επιδαύρου, Φθιώτιδας, Κεφαλονιάς, Αστακού, Πιερίας κ.ά.). (Σύμφωνα με πληροφορίες, οι παραπάνω περιοχές θα χαρακτηριστούν Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών στο επερχόμενο Χωροταξικό Σχέδιο για τις Υδατοκαλλιέργειες.) Μεγαλύτερη εντύπωση, ωστόσο, προκαλεί το γεγονός ότι στην Β1 εντάχθηκαν και περιοχές της χώρας όπου δρομολογούνται –και πάλι παρά την αντίδραση τοπικών φορέων– μεγάλες τουριστικές επενδύσεις (όπως π.χ. στο Λασίθι) ή διεκδικούνται από την Εκκλησία (π.χ. Σιθωνία).

Οι περιοχές κατηγορίας Β1

Ποιες είναι οι περιοχές της κατηγορίας Β1 «με περιθώρια ανάπτυξης μαζικού τουρισμού»

Πόρος, Μέθανα, Τροιζηνία, μέρος ακτών Επιδαύρου και Κόρφου, μέρος ακτών και νησίδων Φθιώτιδας, μέρος ακτών Κεφαλονιάς, Αστακός, ακτές βορείως Κοιλάδας, Αργολίδα, Ισθμός - Καλαμάκι, Αν. Μήλος, Κρανίδι, ακτές Αργολικού Κόλπου, ακτές Πιερίας, Αίγινα, λιμάνι Νάξου, λιμάνι Μυτιλήνης, λιμάνι Σαμοθράκης, τμήματα ακτών Εύβοιας, τμήματα ακτών Λευκάδας, τμήματα ακτών Κυλλήνης, τμήματα ακτών Μεσσηνίας, τμήματα ακτών Λασιθίου, Αν. Σίφνος, Ιος, Σιθωνία.

ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

9.11.08

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis