Η Φώφη Ακριθάκη θυμάται αρκετά καλά τη βραδιά κατά τη διάρκεια της οποίας το μνημειακό έργο του Αλέξη Ακριθάκη «Βar» παρουσιάστηκε στην γκαλερί Βernier το 1981. Η αίθουσα τέχνης που βρισκόταν τότε στην οδό Μαρασλή ήταν ασφυκτικά γεμάτη. Φίλοι του Αλέξη Ακριθάκη, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, γκαλερίστες, όλη η γνωστή Αθήνα της εποχής ήταν εκεί για να δει αλλά και να... πιει, αφού η εγκατάσταση λειτουργούσε κανονικά ως μπαρ. Στις αναμνήσεις της η Φώφη Ακριθάκη κρατάει αυτό το χαρούμενο βουητό που σημάδεψε την πρώτη και τελευταία- ως σήμερα- παρουσίαση του ιστορικού έργου του Ακριθάκη στην πόλη του. Εκτοτε το Βar αγοράστηκε από την Αμερικανίδα εκ Βοστώνης Κάρεν Μπερνιέ και αναχώρησε από την Ελλάδα. Επρεπε να περάσουν είκοσι εννέα χρόνια για να επιστρέψει στην Αθήνα. Με την παρουσίασή του το έργο που βρίσκεται στην κόψη μεταξύ ζωής και τέχνης αντανακλά- και πάλι στην Αθήνα- την καλλιτεχνική προσωπικότητα ενός ανθρώπου που είχε πει ότι «τέχνη είναι ο βαθύς πόνος, ο βαθύς έρωτας».
Είναι, άραγε, πιθανόν το Βar να άντλησε έμπνευση από τα χρόνια που ο Αλέξης και η Φώφη Ακριθάκη έζησαν μαζί στο Βερολίνο, τότε που το εστιατόριο «Fofi΄s» της συζύγου του καλλιτέχνη υπήρξε πόλος έλξης και συνάντηση του καλλιτεχνικού κόσμου της γερμανικής πρωτεύουσας; «Νομίζω πως ναι» τονίζει η Φώφη Ακριθάκη. «Ο Αλέξης ήταν κομμάτι της “ζωής” του εστιατορίου που άνοιξε το 1975. Ο ίδιος δημιούργησε το μπαρ “Fofi΄s”, έφτιαξε πρωτότυπα φωτιστικά, επιμελήθηκε τους φωτισμούς και έβαψε τους τοίχους σε χιλιάδες γκρίζους και γκριζοπράσινους τόνους. Είχε ενεργή συμμετοχή στη λειτουργία του. Και νομίζω ότι δεν είναι τυχαίο το ότι μερικά από τα πιο δημιουργικά και παραγωγικά χρόνια του ήταν εκείνα του Βερολίνου από το 1969 ως την οριστική επιστροφή του στην Αθήνα το 1984».
Εχοντας κάνει δύο αποτυχημένους γάμους σε χρόνο-ρεκόρ, ο γόνος της γνωστής αθηναϊκής οικογένειας, με την εκκεντρική, αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και την ιδιοφυή εικαστική γραφίδα, θα παντρευτεί το 1968 τη Φωτεινή (Φώφη) Κουτσελίνη, σε έναν γάμο που έμοιαζε περισσότερο με χάπενινγκ, δίνοντας σε όλους την ευκαιρία να ξεδώσουν από το βαρύ κλίμα της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Η υποτροφία της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών τού δίνει τη μοναδική ευκαιρία να αναχωρήσει για το Βερολίνο και να ζήσει τις εξελίξεις των κινημάτων της σύγχρονης ευρωπαϊκής τέχνης- χωρίς να απαρνηθεί τις ρίζες του. Χωρίς δεύτερη σκέψη η Φώφη Ακριθάκη, έγκυος στην κόρη τους Χλόη, τον ακολουθεί. «Ηταν αυτονόητο ότι θα πηγαίναμε μαζί» αναφέρει. Τα χρόνια, όμως, ήταν δύσκολα, με οικονομικές αντιξοότητες και για τους δύο. «Δεν ξέραμε γερμανικά και είχαμε ανάγκη από λεφτά». Η Φώφη Ακριθάκη, έτσι, αρχίζει να σερβίρει σε μπαρ του Βερολίνου για να εξοικονομηθούν χρήματα ώσπου ανακαλύπτει ότι... «είχα ταλέντο», όπως λέει με το χαρακτηριστικό βραχνό γέλιο της. Ετσι το 1972 αποφασίζει να ανοίξει το δικό της μπαρ σε μια πόλη που γινόταν όλο και λιγότερο άγνωστη.
Η κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα του Βερολίνου επιδρά διεγερτικά και του προσφέρει το είδος της ζωής που αποζητεί. Στο Βερολίνο γνωρίζει και τον Αλέξανδρο Ιόλα, ο οποίος τον βοηθάει να δημιουργήσει διεθνή καριέρα. Γνωρίζει πολλούς καλλιτέχνες, συγγραφείς και ανθρώπους του θεάτρου. Γνωρίζει όμως και τα ναρκωτικά. Εν τω μεταξύ, η Φώφη Ακριθάκη αποφασίζει να επενδύσει στο δικό της ταλέντο και να ανοιχτεί περισσότερο. Ανοίγει το «Fofi΄s» στη Fasanenstrasse, όπου μέσα σε 20 χρόνια λειτουργίας θα παρελάσουν μερικές από τις διασημότερες προσωπικότητες της εποχής μας: από τον Αντι Γουόρχολ ως τον Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ και από τον Μπράιαν Ντε Πάλμα ως τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον ο Αλέξης Ακριθάκης ζυμώνεται με τα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής. Οι επιτυχημένες του εκθέσεις και η ενθουσιώδης ανταπόκριση στη δουλειά του από τους κριτικούς τον πείθουν να μείνει στο Βερολίνο. «Πήγαμε διστακτικά και στην πορεία “κολλήσαμε” και δεν θέλαμε να φύγουμε» επισημαίνει η Φώφη Ακριθάκη. Ηταν και η χούντα στην Ελλάδα. Πού να γυρίσουμε...».
Η ΖΩΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΕΞΗ
Είναι, άραγε, πιθανόν το Βar να άντλησε έμπνευση από τα χρόνια που ο Αλέξης και η Φώφη Ακριθάκη έζησαν μαζί στο Βερολίνο, τότε που το εστιατόριο «Fofi΄s» της συζύγου του καλλιτέχνη υπήρξε πόλος έλξης και συνάντηση του καλλιτεχνικού κόσμου της γερμανικής πρωτεύουσας; «Νομίζω πως ναι» τονίζει η Φώφη Ακριθάκη. «Ο Αλέξης ήταν κομμάτι της “ζωής” του εστιατορίου που άνοιξε το 1975. Ο ίδιος δημιούργησε το μπαρ “Fofi΄s”, έφτιαξε πρωτότυπα φωτιστικά, επιμελήθηκε τους φωτισμούς και έβαψε τους τοίχους σε χιλιάδες γκρίζους και γκριζοπράσινους τόνους. Είχε ενεργή συμμετοχή στη λειτουργία του. Και νομίζω ότι δεν είναι τυχαίο το ότι μερικά από τα πιο δημιουργικά και παραγωγικά χρόνια του ήταν εκείνα του Βερολίνου από το 1969 ως την οριστική επιστροφή του στην Αθήνα το 1984».
Εχοντας κάνει δύο αποτυχημένους γάμους σε χρόνο-ρεκόρ, ο γόνος της γνωστής αθηναϊκής οικογένειας, με την εκκεντρική, αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και την ιδιοφυή εικαστική γραφίδα, θα παντρευτεί το 1968 τη Φωτεινή (Φώφη) Κουτσελίνη, σε έναν γάμο που έμοιαζε περισσότερο με χάπενινγκ, δίνοντας σε όλους την ευκαιρία να ξεδώσουν από το βαρύ κλίμα της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Η υποτροφία της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών τού δίνει τη μοναδική ευκαιρία να αναχωρήσει για το Βερολίνο και να ζήσει τις εξελίξεις των κινημάτων της σύγχρονης ευρωπαϊκής τέχνης- χωρίς να απαρνηθεί τις ρίζες του. Χωρίς δεύτερη σκέψη η Φώφη Ακριθάκη, έγκυος στην κόρη τους Χλόη, τον ακολουθεί. «Ηταν αυτονόητο ότι θα πηγαίναμε μαζί» αναφέρει. Τα χρόνια, όμως, ήταν δύσκολα, με οικονομικές αντιξοότητες και για τους δύο. «Δεν ξέραμε γερμανικά και είχαμε ανάγκη από λεφτά». Η Φώφη Ακριθάκη, έτσι, αρχίζει να σερβίρει σε μπαρ του Βερολίνου για να εξοικονομηθούν χρήματα ώσπου ανακαλύπτει ότι... «είχα ταλέντο», όπως λέει με το χαρακτηριστικό βραχνό γέλιο της. Ετσι το 1972 αποφασίζει να ανοίξει το δικό της μπαρ σε μια πόλη που γινόταν όλο και λιγότερο άγνωστη.
Η κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα του Βερολίνου επιδρά διεγερτικά και του προσφέρει το είδος της ζωής που αποζητεί. Στο Βερολίνο γνωρίζει και τον Αλέξανδρο Ιόλα, ο οποίος τον βοηθάει να δημιουργήσει διεθνή καριέρα. Γνωρίζει πολλούς καλλιτέχνες, συγγραφείς και ανθρώπους του θεάτρου. Γνωρίζει όμως και τα ναρκωτικά. Εν τω μεταξύ, η Φώφη Ακριθάκη αποφασίζει να επενδύσει στο δικό της ταλέντο και να ανοιχτεί περισσότερο. Ανοίγει το «Fofi΄s» στη Fasanenstrasse, όπου μέσα σε 20 χρόνια λειτουργίας θα παρελάσουν μερικές από τις διασημότερες προσωπικότητες της εποχής μας: από τον Αντι Γουόρχολ ως τον Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ και από τον Μπράιαν Ντε Πάλμα ως τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον ο Αλέξης Ακριθάκης ζυμώνεται με τα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής. Οι επιτυχημένες του εκθέσεις και η ενθουσιώδης ανταπόκριση στη δουλειά του από τους κριτικούς τον πείθουν να μείνει στο Βερολίνο. «Πήγαμε διστακτικά και στην πορεία “κολλήσαμε” και δεν θέλαμε να φύγουμε» επισημαίνει η Φώφη Ακριθάκη. Ηταν και η χούντα στην Ελλάδα. Πού να γυρίσουμε...».
Η ΖΩΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΕΞΗ
Παρ΄ ότι οι προσωπικές διαδρομές του Αλέξη και της Φώφης χωρίζουν (το 1984,έπειτα από ένα διαρκές πηγαινέλα,ο καλλιτέχνης επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα),ο δεσμός τους δεν θα λυθεί ποτέ.«Τηλεφωνιόμασταν σχεδόν καθημερινά,εγώ κατέβαινα κάτω και τον έβλεπα συχνά,αλλά εκείνος έκανε τη δική του ζωή και εγώ τη δική μου, χωρίς ωστόσο να έχουμε χωρίσει ουσιαστικά. Διαζύγιο δεν πήραμε ποτέ». Αξεδιάλυτος συνδετικός κρίκος η κόρη τους Χλόη,η οποία επιδρά ουσιαστικά στην καλλιτεχνική έκφραση του πατέρα της.Εχει σημειώσει ο Ακριθάκης: «Τέχνη είμαι εγώ,ο καλλιτέχνης.Τέχνη είμαι εγώ με το παιδί μου.Τέχνη είναι αυτό που ζω σήμερα».
Τα τελευταία πέντε χρόνια της ζωής του ο Αλέξης Ακριθάκης τα πέρασε σχεδόν στην απομόνωση.Αν και είχε σταματήσει να χρησιμοποιεί τα ναρκωτικά για δέκα χρόνια,η κατανάλωση του αλκοόλ είχε διπλασιαστεί. Ετσι άρχισε να μπαινοβγαίνει στα νοσοκομεία.Δεν σταμάτησε όμως να ζωγραφίζει. «Δούλευε παντού» αναφέρει η Φώφη Ακριθάκη.«Από τους αγαπημένους του τόπους, ένα ξυλουργείο στα Βασιλικά Ευβοίας όπου περνούσε αμέτρητες ώρες, δημιουργώντας». Με ψυχολογικά προβλήματα και εξάρτηση από το αλκοόλ,ο Αλέξης Ακριθάκης θα βγει τελευταία φορά από το Δαφνί όπου νοσηλεύεται για αποτοξίνωση με έναν μικρό θησαυρό στις αποσκευές του: ένα μπλοκ γεμάτο με τις τραγικές φιγούρες των τροφίμων του ψυχιατρείου.Στις 19 Σεπτεμβρίου 1994 φεύγει από τη ζωή,αφήνοντας πίσω του ένα έργο που τον κατατάσσει αδιαμφισβήτητα στους σημαντικότερους εκπροσώπους του μοντερνισμού.«Ο καλλιτέχνης πάντα ζωγραφίζει τον εαυτό του» είχε πει κάποτε ο Πικάσο.Πώς θα μπορούσαμε να αγνοούσαμε τον αυτοβιογραφικό χαρακτήρα του έργου του Ακριθάκη;
ΠΟΤΕ & ΠΟΥ
Το «Βar» του Αλέξη Ακριθάκη θα εκτίθεται στην γκαλερί Καλφαγιάν από 2 Δεκεμβρίου 2010 ως 29 Ιανουαρίου 20
Της Κατερίνας Λυμπεροπούλου - Πηγή Το Βήμα - 28.11.2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου