Τετάρτη 18 Μαΐου 2011

Τι δεν θέλουμε να απογράψουμε;

Πόρτες κλειστές και απροθυμία. Η διαδικασία της Γενικής Απογραφής Πληθυσμού - Κατοικιών 2011 έχει ήδη συμπληρώσει μία εβδομάδα και οι πρώτες ενδείξεις καταγράφουν υπολογίσιμο ποσοστό άρνησης ή δυσθυμίας. Δεν είναι μόνο τα σχετικά ρεπορτάζ στον Τύπο, αλλά και οι συζητήσεις με απογραφείς που μεταφέρουν ατμόσφαιρα δυσπιστίας ή επιθετικής συμπεριφοράς. Οι περισσότεροι είναι φοιτητές που πίστευαν ότι θα εξασφαλίσουν ένα χαρτζιλίκι (παίρνουν 1,30 ευρώ για κάθε άτομο που απογράφουν και 1,70 ευρώ για κάθε κατοικία) και βρίσκονται μπροστά σε δυσεπίλυτα προβλήματα. «Περίπου 20 στους 160 που αναλαμβάνουμε να απογράψουμε δεν ανοίγουν ή δεν θέλουν να απαντήσουν στο ερωτηματολόγιο», σχολιάζει νεαρή απογραφέας, συμπεριλαμβάνοντας στο στοιχείο αυτό και τις εκτιμήσεις φίλων και γνωστών της. «Δηλαδή, τι σας λένε;» ρωτάμε. «Μας φτάσατε εδώ που μας φτάσατε και θέλετε να μας απογράψετε κιόλας;» απαντάει το κορίτσι, αποτυπώνοντας το κλίμα θυμού και απαξίωσης της προσπάθειας.
Η στάση αυτή μπορεί να μη χαρακτηρίζει το σύνολο, δίνει όμως μια γεύση. Επαναφέρει το μείγμα τυφλής, ανεπεξέργαστης αντίδρασης και έλλειψης ενημέρωσης. Ο, τι εκπορεύεται από την πολιτική εξουσία, ό, τι είναι απόφαση μιας Αρχής (έστω και Στατιστικής) γεννάει ανακλαστικά και την επιθυμία αντίστασης. Η Γενική Απογραφή, λοιπόν, χρεώνεται το Μνημόνιο, τις περικοπές μισθών και συντάξεων, την ανεργία, την εξαχρείωση του κέντρου της Αθήνας κ. ο. κ. Η Απογραφή, ως ψήφος δυσαρέσκειας. Σαν μια ευκαιρία να διοχετευτεί η ένταση, η οργή.
Αν το ερωτηματολόγιο έχει συνταχθεί σωστά ή όχι, αν υπάρχουν παραλείψεις και ασαφή σημεία, εμπίπτει στην αρμοδιότητα των ειδικών. Το γεγονός όμως ότι ορισμένοι από τους συμμετέχοντες δηλώνουν λάθος στοιχεία (στην ηλικία για παράδειγμα...), ενώ άλλοι κρύβονται και προτιμούν να μην απογραφούν είναι ζητήματα κοινωνικής συνείδησης, ευαισθησίας και υπευθυνότητας.
Η καταμέτρηση του πληθυσμού της Ελλάδας, η σύνθεση, τα χαρακτηριστικά του, η συγκέντρωση πληροφοριών που βοηθούν στη δημιουργία μιας πραγματικής εικόνας της χώρας δεν μπορεί να μπερδεύονται με τη σημερινή οικονομική κατάσταση. Να γίνονται στόχος τα στατιστικά μεγέθη, λες και αν η απογραφή αποτύχει θα έχει ενισχυθεί το «κίνημα ανυπακοής» κερδίζοντας μια μάχη εναντίον του «άδικου κράτους».
Η Γενική Απογραφή, μια -ως θα όφειλε να είναι - διεκπεραιωτική διαδικασία, βαραίνει με φορτία που δεν της αναλογούν. Κυρίως αναδύεται το έλλειμμα παιδείας, εμφανές και στα πιο μικρά και ασήμαντα, το οποίο ενισχύεται, εν προκειμένω, από εγγενείς δυσανεξίες και «μυστικά»: ο φόβος μήπως με τις απαντήσεις διαπιστωθούν, προδοθούν, μικρές ή μεγαλύτερες παρανομίες. Οπως, για παράδειγμα, ψευδείς δηλώσεις στην εφορία… Εστω και αν σκοπός της απογραφής δεν είναι να ελέγξει, αλλά να καταμετρήσει.
Πίσω από τις κλειστές πόρτες στοιβάζονται πολλά. Η απογραφή μάς φέρνει αντιμέτωπους με μια πραγματικότητα που δεν μας αρέσει. Οφείλει όμως να καταγραφεί. Για να ξέρουμε ποιοι είμαστε και όχι ποιοι νομίζουμε ότι είμαστε.
Της Μαρίας Κατσουνάκη Πηγή Καθημερινή 18.5.11

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis