Το παράδειγμα είναι ενδεικτικό, αναπαράγεται χρόνια τώρα είτε υπό μορφήν, εκ των προτέρων, δημοσκοπήσεων είτε, εκ των υστέρων, ελέγχων που διαπιστώνουν υψηλά ποσοστά φοροδιαφυγής και παραβατικότητας. Στο μυαλό της πλειονότητας των πολιτών, λοιπόν, στριφογυρίζει η επιθυμία να αποσιωπήσουν εισοδήματα, να μην καταβάλλουν τους φόρους που τους αναλογούν.
Σύμφωνα μάλιστα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, το 2009, το 60% των Ελλήνων δεν πλήρωσε ούτε ένα ευρώ φόρο εισοδήματος. Τι και αν εξαγγέλλονται «δρακόντεια μέτρα», τι και αν η «δαγκάνα της εφορίας» ακονίζεται και εξορμά κάθε τόσο, τι και αν πρόκειται να ενεργοποιηθεί η διαδικασία του αυτόφωρου στις περιπτώσεις που συλλαμβάνεται επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας να μην αποδίδει ΦΠΑ στο Δημόσιο, τι και αν συγκροτούνται κάθε τόσο σώματα με αδέκαστους «ράμπο» φοροεισπράκτορες, τι κι αν η πολιτεία ανεφοδιάζει διαρκώς το οπλοστάσιό της εναντίον της φοροκλοπής, τι και αν... Τα μέτρα αποδεικνύονται άσφαιρα πυρά. Στο τέλος πληρώνει το 40% και το 60% συνεχίζει να απεργάζεται, να εξελίσσει –και να εφαρμόζει με επιτυχία– μεθόδους φοροδιαφυγής.
Τι λειτουργεί λάθος; Η κοινωνία ή οι μηχανισμοί του κράτους; Σε θεμελιακά ερωτήματα οι απαντήσεις είναι συνήθως τρεις: το πρώτο, το δεύτερο, και τα δυο μαζί. Και στις τρεις απαντήσεις, τα επιχειρήματα που διατυπώνονται είναι σοβαρά, συγκροτημένα και... αδιέξοδα. Ο,τι κι αν προτάσσεται, με το ανικανοποίητο «περί δικαίου αίσθημα» να έχει σταθερά το προβάδισμα (κανείς, δηλαδή, δεν τιμωρείται παραδειγματικά), έχει το δικό του ηθικό και αξιακό βάρος.
Πόσο δημοκρατική είναι μια κοινωνία φοροδιαφεύγουσα και πόσο σοβαρό ένα κράτος αδύναμο (από ιδιοτέλεια ή ανικανότητα, λίγη έχει σημασία) να ελέγξει την παρανομία;
Δέσμιοι και οι δύο (κοινωνία και πολιτεία) ενός ιδιότυπου αυτισμού. Συνυπάρχουν αλληλοϋπονομευόμενοι, επιτείνοντας και ανατροφοδοτώντας την αδικία.
Φοροδέσμιοι εναντίον φοροδιαφευγόντων, όλοι εναντίον του κράτους. Το δε κράτος απορροφημένο στη συντήρηση και αναπαραγωγή του, χωρίς πειθώ και χωρίς κύρος, παραμένει απρόθυμο να λειτουργήσει θεσμικά.
Για να αλλάξουν οι διαμορφωμένες, εδώ και δεκαετίες, στρεβλές σχέσεις πρέπει όλοι να το θέλουν.
Και οι πολίτες και το κράτος.
Η συναλλαγή και η εξαπάτηση στηρίζουν αενάως την ίδια άρνηση, την καταφυγή στον ατομικισμό. Μόνο που τώρα οι ψευδαισθήσεις τελείωσαν και οι αλήθειες δεν είναι διόλου βολικές.
Για κανέναν.
Της Μαρίας Κατσουνάκη
Πηγή Καθημερινή
5.1.2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου