Τετάρτη 13 Απριλίου 2011

Δει δη βιβλιοθηκών (Περί της απαξίωσης της Βικελαίας βιβλιοθήκης)

Η συγκέντρωση διαμαρτυρίας που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο στην πλατεία των Λιονταριών στο Ηράκλειο της Κρήτης είχε πολλά διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά απ’ όσες καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες - με τη διπλή έννοια της λέξης. 

Κάτοικοι του Ηρακλείου της Κρήτης, «μεμονωμένοι δημότες που συγκεντρώθηκαν για τον ίδιο σκοπό», διαδήλωσαν τη θέλησή τους να ξανανοίξει και να ξαναλειτουργήσει κανονικά το κτίριο που στέγαζε την ιστορική Βικελαία Βιβλιοθήκη. «Οι λόγοι που οδήγησαν στην απόφαση για τη διαμαρτυρία, ήταν η πολυετής καθυστέρηση της ανάπλασης του κτιρίου “Ακτάρικα”, η θεσμική απαξίωση της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, η ανεπανόρθωτη φυσική φθορά που χρόνια τώρα υφίστανται τα βιβλία και τα αρχεία της, η στέρηση από τους δημότες του πολύτιμου αρχειακού, εκπαιδευτικού και ψυχαγωγικού υλικού της βιβλιοθήκης και η γενικότερη υποβάθμιση της πολιτιστικής ζωής της πόλης που προκύπτει όχι απλώς από την αδράνεια, αλλά από την υποβάθμιση αυτού του τεράστιας σημασίας πνευματικού θεσμού», έλεγε η μπροσούρα-κάλεσμα στην εκδήλωση. Οσοι συγκεντρώθηκαν το περασμένο Σάββατο στην πλατεία των Λιονταριών -περίπου 2.000- ανησυχούσαν για τον μοναδικό πλούτο που φιλοξενεί η Βικελαία Βιβλιοθήκη: για τα εκατομμύρια χειρόγραφα της ιστορίας της Κρήτης από το 1272, για τις σπάνιες φωτογραφίες, γκραβούρες, πίνακες ζωγραφικής και παλαίτυπα από τον 15ο αιώνα, για τους 250 χιλ. τόμους βιβλίων, για τις 300 χιλ. εφημερίδες, για τους 500 τίτλους περιοδικών, για τις βιβλιοθήκες του Βικέλα, του Σεφέρη, της Ελλης Αλεξίου, του Μάρκου Αυγέρη, που δωρήθηκαν στη Βικελαία.

Είναι αλήθεια ότι οι τοπικές κοινωνίες, τουλάχιστον τον τελευταίο καιρό, μας έχουν συνηθίσει σε άλλου είδους αντιδράσεις, που περιλαμβάνουν άνοιγμα διοδίων, αποκλεισμό ή μπάζωμα δρόμων, καταλήψεις δημόσιων κτιρίων. Και είναι επίσης αλήθεια ότι ουδέποτε ως χώρα είχαμε συγκριτικό πλεονέκτημα στη λειτουργία των βιβλιοθηκών που κάποτε ιδρύθηκαν σε μεγάλες ή μικρότερες πόλεις αυτής της χώρας. Ομως επειδή, όπως σωστά επισημαίνεται, η κρίση μάς κάνει να ξαναδούμε διαφορετικά τις παλιές μας συνήθειες, ας σταθούμε σ’ ένα από τα συμπεράσματα της πρόσφατης Γ΄ Πανελλήνιας Ερευνας Αναγνωστικής Συμπεριφοράς του ΕΚΕΒΙ. Που αποκαλύπτει ότι οι Ελληνες αναγνώστες όλο και περισσότερο προμηθεύονται τα βιβλία τους από δημόσιες ή δημοτικές βιβλιοθήκες. Λόγω της οικονομικής στενότητας; Λόγω των περισσότερων ανθρώπων που έχουν ζήσει την εμπειρία των άλλων χωρών και τον τρόπο που λειτουργούν εκεί οι βιβλιοθήκες; Μπορεί και για τους δύο λόγους. Πάντως, η κρίση μάς καλεί να θέσουμε προτεραιότητες. Που σημαίνει ότι αν δεν υπάρχει δυνατότητα να δημιουργηθούν νέες βιβλιοθήκες, να επιδιώξουμε τη διατήρηση και τη λειτουργία όσων υπάρχουν. 

Οταν, μάλιστα, εκεί στεγάζονται μεγάλα κομμάτια ιστορίας.

Της Ολγας Σελλά
12.4.2011

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis