Απάντηση στο δημοσίευμα του Economist, το οποίο καλούσε την Ελλάδα να παραδεχτεί ότι έχει χρεοκοπήσει και να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του χρέους της και το δημοσίευμα του Spiegel ότι το ΔΝΤ αμφιβάλλει πως η Ελλάδα θα μπορέσει να εξυγιάνει την οικονομία της, δίνει ο Στέφανος Μάνος, πρόεδρος της "Δράσης".
"Αν το ΔΝΤ αμφιβάλλει ότι η Ελλάδα μπορεί να εξυγιανθεί οφείλεται στο γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός δεν δείχνει διατεθειμένος να κάνει ό,τι οι περιστάσεις επιβάλλουν. Εδώ και 20 χρόνια υποστηρίζω την ανάγκη περιορισμού της κρατικής δαπάνης. Εις μάτην όμως. Η κυβέρνηση δεν διανοείται να θίξει «τα κεκτημένα» και «τα κατεστημένα». Όπως άλλωστε δεν διανοείτο και η προηγούμενη κυβέρνηση του κ. Καραμανλή. Έστω και αν έτσι οδηγούμαστε στη βέβαιη χρεοκοπία", γράφει χαρακτηριστικά σε άρθρο του στην Εστία.
Το άρθρο του Στέφανου Μάνου
"Οι τίτλοι των άρθρων της ΕΣΤΙΑΣ του τελευταίου δεκαήμερου είναι χαρακτηριστικοί της εύλογης ανησυχίας που προκαλεί η συμπεριφορά της κυβέρνησης: «Οδηγούμεθα σε αδιέξοδο», «Δεν πείθει ο πρωθυπουργός», Μετεξεταστέοι οι κυβερνώντες», «Συνταγή καταστροφής», «Εισπρακτικό Βατερλώ», «Δεν υπάρχει εθνικό όραμα».
Την ανησυχία επέτεινε το άρθρο του τελευταίου Economist: «παραδεχτείτε το, η Ελλάδα είναι χρεοκοπημένη και πρέπει να αναδιαρθρώσει το χρέος της και οι δανειστές της να εισπράξουν λιγότερα από όσα δάνεισαν». Το Spiegel ισχυρίζεται ότι και το ΔΝΤ αμφιβάλλει πια ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να εξυγιάνει την οικονομία της.
Απαντώντας σε αυτό τον καταιγισμό απαισιόδοξων προβλέψεων ο Πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου αρκέστηκαν να αποκλείσουν κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους της Ελλάδας.
Και από τους δύο διαφεύγει ότι η αιτία των απαισιόδοξων προβλέψεων είναι οι ίδιοι. Αν το ΔΝΤ αμφιβάλλει ότι η Ελλάδα μπορεί να εξυγιανθεί οφείλεται στο γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός δεν δείχνει διατεθειμένος να κάνει ό,τι οι περιστάσεις επιβάλλουν.
Εδώ και 20 χρόνια υποστηρίζω την ανάγκη περιορισμού της κρατικής δαπάνης. Εις μάτην όμως. Η κυβέρνηση δεν διανοείται να θίξει «τα κεκτημένα» και «τα κατεστημένα». Όπως άλλωστε δεν διανοείτο και η προηγούμενη κυβέρνηση του κ. Καραμανλή. Έστω και αν έτσι οδηγούμαστε στη βέβαιη χρεοκοπία.
Οι υπέρ τρίτων επιβαρύνσεις
Η αλήθεια είναι ότι κάθε περικοπή δαπάνης πλήττει τους ανθρώπους για τους οποίους η δαπάνη αυτή είναι έσοδο. Αυτοί θα διαμαρτύρονται. Είναι όμως οι λίγοι για τους οποίους θυσιάζονται οι πολλοί.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να κλείσει τα αυτιά της και να προχωρήσει στις περικοπές εξηγώντας κάθε φορά γιατί κάθε συγκεκριμένη περικοπή είναι ηθικά δικαιολογημένη και κατά το δυνατό δίκαια κατανεμημένη. Μετά από κάθε περικοπή θα πρέπει να θυμόμαστε ότι αν δεν κόψουμε τις δαπάνες, θα χρεοκοπήσουμε (υπάρχουν δυστυχώς πολλοί ανόητοι που αντιμετωπίζουν τη χρεοκοπία και το τρομερό τίμημα που θα κληθούμε να πληρώσουμε με ελαφρότητα).
Κάθε φορά που διαφημίζεται ένα προϊόν, το 21,5% της δαπάνης αποτελεί έσοδο του ταμείου των δημοσιογράφων. Δικαιολογείται ηθικά αυτή η δαπάνη; Είναι δίκαιη; Γιατί να μη φροντίζουν τη σύνταξή τους, μόνοι τους, οι δημοσιογράφοι και οι εργοδότες τους αντί να επιβαρύνουν τις τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές;
Κάθε πράξη στην οποία αναμειγνύεται δικηγόρος επιβαρύνεται με μια δαπάνη υπέρ του Ταμείου των νομικών. Γιατί δεν πληρώνουν το Ταμείο τους οι ίδιοι οι δικηγόροι από τα δικά τους εισοδήματα;
Το κράτος επιχορηγεί το Ταμείο των εργαζομένων στη ΔΕΗ με 700 εκ. ευρώ ετησίως με λεφτά που παίρνει από τους πολίτες του ιδιωτικού τομέα. Οι πολλοί πληρώνουν για τους λίγους. Σε ποια ηθική βάση στηρίζεται αυτή η επιβάρυνση; Είναι δίκαιη;
Το κράτος έχει εγγυηθεί στους φαρμακοποιούς υψηλά ποσοστό κέρδους που τους καταβάλλονται από τα Ταμεία με λεφτά των πολιτών. Σε ένα φάρμακο με χονδρική τιμή 1.000 ευρώ ο φαρμακοποιός κερδίζει 350 ευρώ, ενώ ο σουηδός φαρμακοποιός κερδίζει 15,5 ευρώ. Είναι ηθικό; είναι δίκαιο; Η καθιέρωση του σουηδικού συστήματος θα ελάφρυνε την επιβάρυνση των πολιτών κατά 1,5 δις ευρώ ετησίως.
Όλα τα παραπάνω παραδείγματα εντάσσονται στη γενική κατηγορία των υπέρ τρίτων επιβαρύνσεων. Εκατοντάδες τέτοιες επιβαρύνσεις υπέρ προνομιούχων τρίτων έχουν θεσπιστεί από το πολιτικό σύστημα. Κανείς δεν γνωρίζει το συνολικό ποσό της επιβάρυνσης, κυρίως διότι οι ωφελούμενοι δεν επιθυμούν να γίνει γνωστό. Χωρίς πάντως δυσκολία μπορεί να εντοπιστεί δαπάνη – μεγαλύτερη από 10 δις ετησίως – που βαρύνει τους πολλούς είτε αμέσως, είτε εμμέσως προς όφελος πολύ-πολύ λιγότερων. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να καταργηθούν όλες ανεξαιρέτως οι υπέρ τρίτων επιβαρύνσεις με μια απλή διάταξη νόμου. Αφού καταργηθούν όλες, αν υπάρχουν δυο τρεις που πρέπει να διατηρηθούν, ας θεσμοθετηθούν εκ νέου.
Η μισθολογική δαπάνη
Μια άλλη κατηγορία δαπανών αφορά τα εισοδήματα όσων εργάζονται στο Δημόσιο και τις ΔΕΚΟ. Μετά τις πρόσφατες περικοπές – λόγω μνημονίου – η κατά κεφαλή δαπάνη μισθοδοσίας στις ΔΕΚΟ είναι περίπου τρεις φορές - και στο Δημόσιο δύο φορές - μεγαλύτερη από τη δαπάνη μισθοδοσίας στον ιδιωτικό τομέα. Τη μισθοδοσία στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ πληρώνουν, σε τελική ανάλυση, οι πολίτες του ιδιωτικού τομέα. Οι φτωχότεροι συντηρούν τους πλουσιότερους! Είναι η κατάσταση αυτή ηθική; Είναι δίκαιη;
Δεν είναι όμως μόνο η τεράστια διαφορά της μισθολογικής δαπάνης, είναι και το γεγονός ότι στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ – κατά μέσον όρο - για τη δουλειά ενός πληρώνονται δύο. Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Μπουτάρης, ο μόνος ίσως ειλικρινής, είπε ότι στο δήμο του αμείβονται 5.000 άνθρωποι ενώ θα μπορούσε θαυμάσια να γίνει η δουλειά με 2.000!
Κάντε τον λογαριασμό: Η μισθολογική δαπάνη είναι 2 με 3 φορές υψηλότερη από ό,τι στον ιδιωτικό τομέα και πληρώνονται δύο φορές περισσότεροι από ό,τι χρειάζονται. Οι πολίτες λοιπόν του ιδιωτικού τομέα πληρώνουν 4 έως 6 φορές περισσότερα από όσα θα έπρεπε. Είναι ηθικό; είναι δίκαιο; είναι αποτελεσματικό; Και σε αυτή την κατηγορία δαπανών, η συνολική περιττή δαπάνη που βαρύνει τους πολλούς και ωφελεί λίγους υπερβαίνει τα 10 δις ευρώ ετησίως.
Η ανοργανωσιά, το κλέψιμο και το λάδωμα
Η τρίτη κατηγορία δαπανών είναι οι δαπάνες που προκαλούνται από την έλλειψη του μετρήματος, από τις κλεψιές, τα λαδώματα και την απερίγραπτη πολυπλοκότητα και ηλιθιότητα της γραφειοκρατίας. Το οικονομικό χάος στα νοσοκομεία, οι υπερτιμολογήσεις στις προμήθειες του Δημοσίου είναι γνωστά παραδείγματα για τα οποία υπάρχουν και κάποιες εκτιμήσεις.
Πολύ λιγότερο έχει εκτιμηθεί η δαπάνη που βαρύνει όλη την κοινωνία εξ αιτίας της απώλειας χρόνου (ο χρόνος είναι χρήμα!) που προκαλείται από την πολυπλοκότητα της γραφειοκρατίας («περάστε για υπόθεσή σας») και από την προκλητική ανοχή της αστυνομίας απέναντι στην παράνομη στάθμευση, στις πορείες και στις καταλήψεις. Εκτιμώ ότι με στοιχειώδες νοικοκύρεμα μπορούν εύκολα να εξοικονομηθούν περισσότερα από 5 δις ευρώ ετησίως.
Η φοροδιαφυγή
Διαιρέστε τους φόρους που πληρώνετε σε τρεις ομάδες. Στην πρώτη περιλαμβάνονται οι φόροι που αντιστοιχούν στις δαπάνες που θα έκανε το κράτος αν πλήρωνε με όρους της ιδιωτικής οικονομίας αυστηρά μόνο όσους χρειάζεται για να κάνουν τη δουλειά. Στο δεύτερο πίνακα θα βάλετε τα ποσά που αντιστοιχούν στις πληρωμές που κάνει το κράτος στους υπεράριθμους που έχει προσλάβει και τα ποσά με τα οποία τους πληρώνει πάνω από τα επίπεδα του ιδιωτικού τομέα.
Τέλος στον τρίτο πίνακα βάλτε τα ποσά που πληρώνετε για να καλυφθούν οι υπερτιμολογήσεις, οι κλεψιές και το έλλειμμα στα έσοδα που δημιουργούν οι φοροφυγάδες (κάθε φορά που το κράτος κάνει φορολογικές ρυθμίσεις κυνηγάει αυτούς που συνήθως πληρώνουν και ευνοεί τους φοροφυγάδες).
Αν δηλαδή είστε φορολογούμενος θεωρείστε τη φοροδιαφυγή ως δική σας δαπάνη. Αν πληρώνατε 1.000 ευρώ ετησίως σε φόρους, πως θα κατανέματε το ποσό αυτό στους 3 πίνακες; Πρόχειρα θα έλεγα 450 ευρώ στον πρώτο πίνακα, 350 στον δεύτερο και 200 στον τρίτο. Κάθε φορολογούμενος του ιδιωτικού τομέα είναι ενδεχόμενο να κάνει τη σκέψη, έστω ασυναισθήτως, ότι το κράτος του παίρνει εκβιαστικά 1.000 ευρώ ενώ χρειάζεται κανονικά μόνο 450. Τον εξοντώνει φορολογικά με τα υπόλοιπα 550 προκειμένου να μη θίξει «τα κεκτημένα» και «τα κατεστημένα».
Υποστηρίζω ότι δεν θα υπάρξει μείωση της φοροδιαφυγής όσο διατηρείται η πολυπλοκότητα του συστήματος και κυρίως η πεποίθηση ότι το κράτος δαπανά ασύστολα χωρίς να υπάρχει ηθικό υπόβαθρο για τις δαπάνες του και χωρίς να τηρείται η αρχή της δίκαιης κατανομής των βαρών.
Πρωτογενές πλεόνασμα φέτος
Είμαστε στην αρχή του τέταρτου μήνα του 2011. Με μόλις 10 από τα 25 δις ευρώ που άνετα μπορούν να περικοπούν, η χρονιά θα μπορούσε να τελειώσει με πρωτογενές πλεόνασμα και να αλλάξει άρδην η ψυχολογία των αγορών.
Αν μάλιστα συνδυαστούν οι περικοπές των κρατικών δαπανών με γρήγορες και αποφασιστικές διαρθρωτικές αλλαγές (απλοποιήσεις, αποκρατικοποιήσεις, ιδιωτικοποιήσεις, πώληση ακίνητης περιουσίας, απελευθέρωση επαγγελμάτων, περιορισμό της συνδικαλιστικής ασυδοσίας, άνοιγμα αγορών, μεγαλύτερη εργασιακή ευελιξία στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ, κ.λπ) η Ελλάδα θα μπορούσε μέχρι το τέλος του χρόνου να διαψεύσει όλες τις αρνητικές προσδοκίες.
Ο Economist σφάλλει όταν ισχυρίζεται ότι η κυβέρνησή μας έκανε ηρωικές περικοπές δαπανών. Οι περικοπές ήταν εν πολλοίς άδικες και καθόλου ηρωικές. Σφάλλει επίσης όταν ισχυρίζεται ότι μια και η αναδιάρθρωση του χρέους είναι αναπόφευκτη, ας γίνει μια ώρα αρχύτερα. Η αναδιάρθρωση θα καταστεί αναπόφευκτη μόνο αν η κυβέρνησή μας συνεχίσει ό,τι κάνει: να ξεζουμίζει τους ασθενέστερους για να συντηρεί τους πλουσιότερους.
Αντιλαμβάνομαι ότι το κόστος της πολιτικής που εισηγούμαι θα είναι μεγάλο. Θα έχει όμως θετικό αποτέλεσμα. Σε δύο μόλις χρόνια η Ελλάδα, έχοντας διαψεύσει όλες τις κακές προβλέψεις, θα βρίσκεται – ανανεωμένη και ζωντανή – σε τροχιά γρήγορης ανάπτυξης. Όσοι υποστούν σήμερα το κόστος θα πρέπει να θυμούνται ότι για πολλά χρόνια προεξοφλούσαν τα μελλοντικά εισοδήματα των πολιτών του ιδιωτικού τομέα που είναι ασθενέστεροι. Τώρα θα πρέπει να κάνουν υπομονή και θυσίες για να μπορέσουν να πάρουν το μερίδιό τους όταν η Ελλάδα συνέλθει", καταλήγει.
Του Στέφανου Μάνου
Πηγή News247
7.4.2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου