Πέμπτη 27 Αυγούστου 2009

Εσχατες συνέπειες (Ορθολογισμός και φύση)

«Ο πατέρας μου ήταν ερωτευμένος με τα δέντρα του. Τα έβλεπε σαν ζωντανούς οργανισμούς όπως ο Βίκο και ο Καζαντζάκης: Γιατί αυτά ήμασταν και αυτά θα ξαναγίνουμε, έλεγε.

Μόνο που αυτή η ενότητά μας με τη φύση απωλέσθηκε κατά την Αναγέννηση, όταν ο άνθρωπος αποσπάσθηκε από τη φύση (Κώστας Παπαϊωάννου), για να την κατακτήσει. Αργότερα, όταν η αστική τάξη έφτασε στη φάση της επιστήμης, χρειάστηκε ένα ορθολογικό και αφηρημένο σχήμα, για να συνδέσει τα γεγονότα κι έτσι ιδιοποιήθηκε το θέμα της Αφαίρεσης. Το Χρήμα και ο Ορθός Λόγος θα παραχωρήσουν την κοσμική εξουσία στον άνθρωπο, χάρη στην Αφαίρεση. Ετσι, από το συγκεκριμένο προϊόν, όπως ένα δημητριακό, οδηγούμαστε στην ισχύ του χρηματιστή, που δεν έχει δει ποτέ του έναν κόκκο σταριού. Επίσης, οι θεμελιωτές της θετικής επιστήμης από τον απέραντο πλούτο του υλικού κόσμου έθεσαν εντός του πραγματικού μόνο "τα ποσοτικά μετρήσιμα μεγέθη". Με αυτό τον τρόπο σχηματίσθηκε η πεποίθηση ότι η φύση "είναι γραμμένη με μαθηματικούς χαρακτήρες", ενώ στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για τη φύση, αλλά για τη μαθηματική δομή της (Ε. Σάμπατο). Ετσι, η "μαθηματική γλώσσα", αντί να εκφράσει τον απέραντο πλούτο της φύσης, εξέφρασε εν τέλει το "πυθαγόρειο φάντασμά της", σύμφωνα με το οποίο ένας εκ γενετής κωφάλαλος μπορεί να απολαύσει μια μουσική εξετάζοντας την παρτιτούρα της. Οι συγκινήσεις, τα συναισθήματα, τα βιώματα και οι μεταφυσικές αγωνίες, ο έρωτας και η ομορφιά έγιναν παγωμένα σύνολα ημιτόνων και λογαρίθμων, για να εξοβελιστούν, τελικά, στον χώρο των αυταπατών. (...) Αλλά μάλλον φτάνουμε στις έσχατες συνέπειες του τεχνολατρικού πολιτισμού μας, που είναι -λόγω της αφαιρετικής ενοποίησης- το μαθηματικό φάντασμα της πραγματικότητας και μια "φαντασιακή" κοινωνία που αποτελείται από "ανθρώπους-πράγματα", από πέτρινους ανθρώπους και μια φύση γυμνή σαν πέτρα».

(Από τη «Βραδυνή»)

Πηγή Ελευθεροτυπία

27.8.09

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis