Ευχάριστα μάς ξάφνιασε αυτό το καλοκαίρι το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (ΑΜΘ). Κάτω από τα πανύψηλα πλατάνια και στον φωτισμένο κήπο των αγαλμάτων, ένα σύγχρονο καφέ με προσεγμένη διακόσμηση πήρε τη θέση του πρώην κυλικείου. Δύο χιλιάδες άτομα γιόρτασαν πρόσφατα τα εγκαίνιά του με τις μελωδίες του Μίλτου Πασχαλίδη κι όσο αν ακούγεται περίεργο, ο τραγουδοποιός «έστειλε» στο… Μουσείο και Θεσσαλονικείς που δεν έχουν περάσει ποτέ το κατώφλι του.
Η λειτουργία art cafe με άποψη και αισθητική σε πολιτιστικούς οργανισμούς δεν είναι νέο μοντέλο. Ολα τα μουσεία έχουν πει αντίο στα αναψυκτήρια/κυλικεία, έχουν βελτιώσει τις συνθήκες και την ποιότητα στους χώρους ξεκούρασης των επισκεπτών, δημιουργώντας ταυτόχρονα μικρές οάσεις.
Το ερώτημα βέβαια που γεννήθηκε με αφορμή το νέο καφέ του ΑΜΘ είναι με ποιες συμβάσεις, ποιους όρους και τι επιφέρει στους κρατικούς πολιτιστικούς οργανισμούς η εμπορική εκμετάλλευση χώρων των δημόσιων κτιρίων απο ιδιώτες; Τα καφέ/εστιατόρια αποτελούν μια καλή πηγή εσόδων για τους κρατικοδίαιτους οργανισμούς ειδικά στις μέρες μας με τις ευτελείς επιχορηγήσεις;
Το τελευταίο διάστημα η «πενία τέχνας κατεργάζεται». Ηδη κάποιοι οργανισμοί/ιδρύματα προσανατολίζονται στην εμπορική αυτοεκμετάλλευση των ιδιόκτητων κτιρίων τους ή σε συμφέρουσες συμφωνίες που θα διασφαλίζουν αφ' ενός την ποιότητα, αφ' ετέρου αξιοπρεπή έσοδα.
Για τα κρατικά μουσεία το τοπίο είναι ξεκάθαρο. Οι ιδιώτες επιλέγονται με δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό που μισθώνουν τον χώρο, γεμίζοντας τα ταμεία του ΤΑΠΑ, ενώ μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων έχουν οι οργανισμοί/ιδρύματα ΝΠΙΔ.
Ο ανάδοχος του art cafe στο Αρχαιολογικό Μουσείο πλειοδότησε γερά με διπλάσιο ποσό του προκατόχου του. Στους όρους της σύμβασης προβλέπονται προσιτές τιμές, κατάλληλος φωτισμός και εξοπλισμός που να συνάδει στο μουσειακό περιβάλλον. «Ενας ευχάριστος χώρος ανάπαυσης αναμφίβολα ενισχύει την εικόνα ενός μουσείου. Πέραν αυτού, ο επισκέπτης του καφέ είναι εν δυνάμει και επισκέπτης του μουσείου», εξηγεί η κ. Τζένη Βελένη, διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο αριθμεί ετησίως 120-130.000 επισκέπτες. Ετσι ο νέος ιδιοκτήτης του που έχει σπουδάσει αρχαιολογία, το 'χει βάλει στόχο. Να μετατρέψει το Τerra Αntiqua (το νέο όνομα του καφέ του ΑΜΘ) σε στέκι κυρίως της νεολαίας για να τους μυήσει στο μουσειακό περιβάλλον μέσα από μουσικές, θεατρικές και άλλες δράσεις. Το «βυζαντινό» εδώ και μια πενταετία έχει ταυτιστεί πια με το Βυζαντινό Μουσείο. Το εστιατόριο/καφέ συστήνεται ανεπιφύλακτα για τις γκουρμέ γεύσεις και μολονότι οι τιμές παραμένουν τσουχτερές, αποτελεί μια από τις in επιλογές για έξοδο.
Το Τελλόγλειο Ιδρυμα πήγε ενα βήμα πιο πέρα. Επέλεξε έναν σεφ υψηλών προδιαγραφών και στο εστιατόριό του παντρεύει την τέχνη με τις γαστριμαργικές απολαύσεις. Τα αφιερώματά του συνδυασμένα με τις εκθέσεις (Μιρό, Πικάσο, Λωτρέκ- Τολούζ) έχουν αφήσει εποχή. «Η ενοικίαση αφήνει στο ίδρυμα ελάχιστα έσοδα. Ομως, ένας ελκυστικός χώρος για καφέ ή ένα ελαφρύ γεύμα με ποιότητα και διαφορετικές προτάσεις είναι μια κίνηση πολιτισμού», αναφέρει η γ.γ. του Δ.Σ. του Τελλόγλειου, καθηγήτρια Αλεξάνδρα Βουτυρά.
Ονειρική θέα στο Λιμάνι προσφέρει το μικρό καφέ στο Μουσείο Φωτογραφίας, συνεισφέροντας στα έσοδα από την αυτοεκμετάλλευση ένα ποσοστό 4-6%-όσο και το βιβλιοπωλείο. Λειτουργεί για τις ανάγκες του Μουσείου ή για όποιον αναζητεί μια ήρεμη γωνιά. Απλώς ο επισκέπτης/θαμώνας κατά την είσοδό του είναι υποχρεωμένος να πληρώσει το εισιτήριο της έκθεσης. Με το αντίτιμο αυτού μπορεί να εισέρχεται στο καφέ όσες φορές επιθυμεί καθ' όλη τη διάρκειά της έκθεσης. «Καθιερώσαμε αυτό το μέτρο γιατί θέλαμε να μετρήσουμε την επισκεψιμότητά μας», εξηγεί ο διευθυντής του ΜΦΘ Βαγγέλης Ιωακειμίδης.
Καφέ πάνω από τα... αρχαία ανασκαφικά ευρήματα στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τεχνης είναι μια άλλη πρόταση. Η αυτοεκμετάλλευση δεν αφήνει κέρδη, «ίσα ίσα βγάζει τα έξοδά του», παρατηρεί η πρόεδρος του Δ.Σ. κ. Ξανθίππη Χόιπελ, «ωστόσο η λειτουργία του σ' ένα σύγχρονο μουσείο είναι αυτονόητη».
Ελάχιστα είναι και τα έσοδα που αφήνει το del' arte στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Η σύμβαση/εμπορική μίσθωση με ιδιώτη που είχε υπογράψει το 2003 έναντι -σύμφωνα με πληροφορίες- ενός ευτελούς ποσού για τη λειτουργία καφέ/μπαρ στο Βασιλικό Θέατρο, λήγει το 2015. Ηδη ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Οργανισμού Σωτήρης Χατζάκης μελετά τη δυνατότητα για τη λειτουργία ενός καλόγουστου καφέ του ΚΘΒΕ στον περιβάλλοντα χώρο του με μουσική του θεάτρου, χωρίς να προσβάλλει την αρχιτεκτονική ή να παραβιάζει τις πολεοδομικές διατάξεις. «Είναι ένα μήνυμα των καιρών να αναζητήσουμε πηγές εσόδων, αξιοποιώντας την περιουσία του οργανισμού. Ως πότε θα τα περιμένουμε όλα από το κράτος; Το ερώτημα μας βασανίζει», έλεγε πρόσφατα σε συνέντευξη του στην «Κ» ο κ. Χατζάκης.
Της Γιώτας Μυρτσιώτη
Πηγή Καθημερινή
6.8.2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου