Δευτέρα 8 Αυγούστου 2011

Ελλάδα : Χώρα γεμάτη φυτοφάρμακα

Βραδυφλεγή τοξική βόμβα, για την οποία η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη και με την κοινοτική νομοθεσία, αποτελεί η συνεχιζόμενη ανεξέλεγκτη απόρριψη συσκευασιών και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε όλη τη χώρα.

Χιλιάδες φιάλες και κουτιά από περίπου 10.000 τόνους φυτοφαρμάκων που υπερ-χρησιμοποιούνται ετησίως στην Ελλάδα -ορισμένα με ουσίες απαγορευμένες- πετιούνται ανεξέλεγκτα σε χωράφια, δρόμους, κανάλια, σκουπιδότοπους. τη στιγμή που η νομοθεσία της Ε. Ε. επιβάλλει κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Διαχείριση σε όλα τα κράτη-μέλη.

Ερευνα που διεξήχθη τους τελευταίους μήνες από το Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος υπό την ομάδα του καθηγητή Χημείας του ΑΠΘ κ. Κ. Φυτιάνου καταλήγει στο ότι η ορθολογική διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων) αποτελεί «προτεραιότητα για την Ελλάδα, αλλά δεν έχει δρομολογηθεί το παραμικρό στην κατεύθυνση συλλογής, ανακύκλωσης χρησιμοποιημένων συσκευασιών φυτοφαρμάκων και εξουδετέρωσης των υπολειμμάτων τους που έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον»

Οπως υπογραμμίζει σε εργασία της, η μεταπτυχιακή φοιτήτρια Χημείας κ. Χρύσα Γουγουτσά «οι συσκευασίες που χρησιμοποιούν οι αγρότες στις καλλιέργειές τους απορρίπτονται ανεξέλεγκτα ή καίγονται επιβαρύνοντας το έδαφος, τον αέρα και τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα με τοξικές ουσίες».

Στη Θεσσαλία
Το προβλημα είναι ιδιαίτερα οξυμένο στη Θεσσαλία, καθώς οι ποσότητες των γεωργικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται είναι μεγάλες. Και η Οικολογική Ομάδα της Βέροιας έχει καταγγείλει αλλεπάλληλες φορές τις μεθόδους των αγροτών που πετούν ανεξέλεγκτα τις συσκευασιες ή τις καίνε, αλλά και την πρακτική ορισμένων να ανοίγουν τον σωλήνα έκπλυσης του ψεκαστικού όταν επιστρέφουν από τα χωράφια αδειάζοντας το φυτοφάρμακο που τους περίσσεψε στον χωματόδρομο ή στην ασφαλτο!
Σχετική πρόσφατη εργασία σε πέντε περιοχές της Πιερίας διερεύνησε τις πρακτικές των αγροτών στη διαχείριση των κενών συκευασιών φυτοφαρμάκων. Το 30% απορρίπτει τις κενές συσκευασίες στο χωράφι, το 33% κοντά ή διπλα σε κανάλια άρδευσης και φράγματα και το 18% προχωρεί στην καύση τους.
Στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος δείχνουν ότι οι Ελληνες αγρότες, την τελευταία πενταετία χρησιμοποιούν 7,4 κιλά φυτοφαρμάκων ανά 10 στρέμματα, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 4,5 κιλά, και ετησίως δαπανώνται στη χώρα μας πάνω από 200 εκατ. ευρώ για φυτοφάρμακα.
Δεκάδες χώρες σε όλο τον κόσμο, όπως σημειώνει η έρευνα (μεταξύ αυτών Αυστραλία, Βέλγιο, Βραζιλία, Καναδάς, Χιλή, Γαλλία, Γερμανία, Γουατεμάλα, Ουγγαρία, ΗΠΑ), υλοποιούν την τελευταία 10ετία προγράμματα για τη διαχείριση συσκευασιών φυτοφαρμάκων, είτε μέσω εθνικών οργανισμών και βιομηχανιών είτε μέσω ιδιωτικών εταιρειών και εθελοντικών οργανισμών.
Στη χώρα μας το τελευταίο στοχευμένο πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμόστηκε από τον Δήμο Χαιρώνειας στη Βοιωτία, αλλά δεν βρήκε μιμητές.
Το 2009, την εποχή που εφαρμόστηκαν οι ψεκασμοί στις βαμβακοκαλλιέργειες της περιοχής ο δήμος συγκέντρωσε όλες τις συσκευασίες από τα φυτοφάρμακα που είχαν χρησιμοποιηθεί σε κλειστό χώρο και αφού πλύθηκαν, απορρίφθηκαν σε ειδικούς κόκκινους κάδους οι οποίοι τοποθετήθηκαν στον κάμπο. Η ανταπόκριση των αγροτών ήταν ιδιαίτερα θετική. Σημειώνεται ότι σε χωριά που βρίσκονται σε περιοχές εντατικών καλλιεργειών ουκ ολίγες φορές έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν ποσότητες φυτοφαρμάκων από βυτίο ψεκασμού να εισέρχονται από λανθασμένη πρακτική στο σύστημα ύδρευσης των οικισμών, με αποτέλεσμα από τις βρύσες των σπιτιών να τρέχει φυτοφάρμακο! Τέλος, υπολογίζεται ότι το 2010 τα παράνομα φυτοφάρμακα (εισαγόμενα κυρίως από Τουρκία, ΠΓΔΜ) αντιστοιχούσαν στο 15% της ελληνικής αγοράς προϊόντων φυτοπροστασίας.

Του Θανάση Τσιγγάνα

7.8.2011

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ShareThis