Το Cafe de la Paix είναι ένα ιστορικό καφέ - ρεστοράν του Παρισιού που βρίσκεται στην πλατεία της Οπερας και μετράει ενάμιση αιώνα ζωής (από το 1862).
Εδώ και αρκετά χρόνια μπορεί να αποτελεί κυρίως τουριστικό προορισμό, εμφανίζοντας σημάδια εγκατάλειψης και παρακμής, αλλά παραμένει πάντα ένα από τα σημεία αναφοράς της πόλης. Τα «φρέσκο» της οροφής και ο χρυσός διάκοσμος, η βαριά μπαρόκ ατμόσφαιρα, σε συνδυασμό με την θέση του –ακριβώς απέναντι από την απαστράπτουσα Οπερα– συντηρεί τη φήμη και την αίγλη του.
Ο,τι αντιμετώπισε η 14μελής παρέα που έκλεισε τραπέζι για ένα γεύμα στο Caf de la Paix, το περασμένο Σάββατο το βράδυ, δεν ανταποκρινόταν ούτε στις πιο στοιχειώδεις προσδοκίες. Αργό και αδιάφορο σέρβις, εξαιρετικά μέτρια ποιότητα φαγητού και στο τέλος, ένα μικρό, είναι η αλήθεια (!), ποντικάκι άρχισε να κυκλοφορεί τρομοκρατημένο αναζητώντας (τη γνώριμη μάλλον) έξοδο από ένα χώρο οικείο μεν, αφιλόξενο δε, φωταγωγημένο και με αρκετό κόσμο. Ο μετρ εμφανίστηκε με προβαρισμένη απολογία....
«Ξέρετε τα έργα του μετρό... ξέρετε το πρόβλημα είναι γνωστό... ξέρετε δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι περισσότερο».
Και μάλλον με ελαφρώς ενοχλημένο ύφος για τους περίεργους πελάτες που ενώ πληρώνουν 100 ευρώ έκαστος, δεν μπορούν να ανεχθούν ένα τόσο δα άκακο ποντίκι.
Συμβαίνουν και εις Παρισίους. Η κρίση, η πόλη που αλλάζει, οι άστεγοι που πληθαίνουν, η έλλειψη καθαριότητας, οι εκπτώσεις που δεν προσελκύουν πελάτες, οι κοινωνικές παροχές που μειώνονται, οι μικρομεσαίες τάξεις που υποφέρουν και συμπιέζονται πλέον εμφανώς.
Οι δυσκολίες και τα προβλήματα δεν αποτυπώνονται μόνο στον ημερήσιο Τύπο (για να μη μιλήσουμε για τη μεγάλη κατρακύλα της δημοτικότητας του Σαρκοζί) αλλά συζητούνται και από τους Παριζιάνους. Είτε πρόκειται για Ελληνες που ζουν πολλά χρόνια εκεί είτε για αυτόχθονες.
Οσο και να αγαπάει κανείς την πόλη και να την επισκέπτεται με την πρώτη ευκαιρία, δεν μπορεί να μην παρατηρεί την προϊούσα φθορά και αβεβαιότητα. Από την άλλη –οι ιστορικές πρωτεύουσες έχουν πολλές, διαφορετικές και αντικρουόμενες όψεις– οι χώροι πολιτισμού είναι ασφυκτικά γεμάτοι.
Μια ισχυρή (ακόμα) παραδοσιακή αστική τάξη, που δεν ιεραρχεί το χρήμα ως πρώτη αξία και δεν θέτει ως μέτρο αξιολόγησης το νέο μοντέλο του Ιβ Σεν Λοράν ή το καινούργιο 4x4, έχει παρουσία στη ζωή της πόλης. Στα καφέ, στα πιο «ψαγμένα» μέρη, στο καλλιτεχνικό γεγονός που σπεύδει να υποδεχθεί και να στηρίξει. Ντυμένη με γούστο και απλότητα, με σεβασμό στην καλλιέργεια και σε ό,τι σαρκαστικά εμείς αποκαλούμε κουλτούρα. Κάθε σύγκριση είναι ασφαλώς αφελής και αδύνατη.
Ομως ένα είναι βέβαιο και ορατό: η οικονομική κρίση κάνει το έλλειμμα παιδείας να εμφανίζεται αμείλικτο και σαρωτικό. Το «περιττό» που περικόπτεται, εκείνο που περισσεύει από τον στενεμένο οικογενειακό προϋπολογισμό είναι η επίσκεψη στο μουσείο, στο θέατρο, στον κινηματογράφο, κ.ο.κ. Ο συνωστισμός, σε ορισμένα πολιτιστικά γεγονότα, δεν συνθέτει τάση, η «άλλη» Ελλάδα είναι παρούσα αλλά πολιτικά (επί δεκαετίες) αόρατη. Δεν εκπροσωπείται στα πολιτικά ρετιρέ, δεν εμφανίζεται σε σχεδιασμό και προώθηση λύσεων αλλά μόνο σε (προεκλογικές συνήθως) εξαγγελίες.
Οι ουρές στο Μπομπούρ για την αναδρομική έκθεση του 90χρονου Πιερ Σουλάζ, στο Γκραν Παλέ για την εγκατάσταση του Κριστιάν Μπολτανσκί ή στο μικρό μουσείο Μαγιόλ για μια ευρηματική επιλογή έργων από την Πομπηία μέχρι τον Ντέμιεν Χιρστ με θέμα την «ματαιότητα», ήταν αποκαλυπτικές. Κάθε εκδήλωση έχει το κοινό της. Πολυπληθές, ζωντανό, παλλόμενο. Εγγράφεται στην καθημερινότητα της πόλης και όχι ως το «κατ’ εξαίρεση» γεγονός. Η πάλη με την παρακμή στο Παρίσι έχει έναν διαρκώς παρόντα και ανανεωνόμενο αντίπαλο: μια τάξη που ενδιαφέρεται για τα καλλιτεχνικά δρώμενα, σαν φυσική προέκταση ενός βίου ο οποίος δεν τροφοδοτείται μόνο από την κατανάλωση.
Ο κίνδυνος στην Ελλάδα με τη βαθύτατη (δομική) κρίση δεν είναι να εμφανίζονται ποντίκια σε εστιατόρια πολυτελείας. Τα τρωκτικά που ροκανίζουν τα θεμέλια λέγονται
- πολιτιστική συρρίκνωση,
- εκπαιδευτική απαξίωση και
- κοινωνικός αποκλεισμός.
Tης Μαριας Κατσουνακη
Πηγή Καθημερινή
23.2.2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου