 |
| Παραγωγή Μετάξης |
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ επαρχία κόντρα στο ρεύμα κάνει μεγάλη προσπάθεια να μείνει ζωντανή κοινωνικά και επιχειρηματικά.
Παράδειγμα το Σουφλί, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη συντονισμένη δράση των λίγων επιχειρηματιών που έχουν απομείνει στην περιοχή με τη βοήθεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για να ορθοποδήσει η παραγωγή αλλά και οι εξαγωγές στο φυσικό μετάξι. Ενα προϊόν παραδοσιακό που ουσιαστικά «βούλιαξε» τα τελευταία χρόνια λόγω εισαγωγών τεχνητού μεταξιού από την Κίνα και την Ινδία, αλλά δειλά δειλά ανακάμπτει.
Οι κάτοικοι της περιοχής βλέποντας τη σημασία της σηροτροφίας για την περιοχή (μόνο αυτή μπορεί να φέρει ένα εισόδημα που θα συγκρατήσει τον πληθυσμό στον Εβρο) δίνουν ιδιαίτερο βάρος στο ξαναζωντάνεμά της.
O Δήμος Σουφλίου δημιούργησε αναπηνιστήριο (είναι το «κλωστήριο» του μεταξιού- εδώ το κουκούλι ξετυλίγεται σε νήμα), ενώ παραχωρεί εκτάσεις σε νέους αγρότες για τη δημιουργία νέων μορεώνων. Επίσης ανακαινίζει ένα παλιό αρχοντικό, το οποίο γίνεται ξενώνας και πρότυπο σηροτροφείο.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις της περιοχής μαζί με τα γυμνάσια και τα λύκεια έχουν δημιουργήσει τετραήμερα προγράμματα εκπαίδευσης των μαθητών στη σηροτροφία, τα οποία επισκέπτονται σχολεία από όλη τη Βόρεια Ελλάδα στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Το παράρτημα του ΕΘΙΑΓΕ (Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικής Ερευνας) στην Κομοτηνή έχει εξειδικευθεί στα ζητήματα της σηροτροφίας συμμετέχοντας σε κοινά προγράμματα με επιστήμονες από τη Βουλγαρία και την Κίνα και θεωρείται από τα πιο προχωρημένα ερευνητικά κέντρα σε ζητήματα σηροτροφίας σε όλον τον κόσμο.
Υπάρχει και το Μουσείο μεταξιού στο Σουφλί, το οποίο εγκατεστημένο σε ένα παλιό αρχοντικό της πόλης στον σύντομο χρόνο λειτουργίας του κατάφερε να μαζέψει μεγάλο πλήθος επισκεπτών.
Η ακριτική πόλη αναδείχθηκε σε τουριστικό πόλο, που μαζί με τη Δαδιά (Το Σουφλί απέχει μόλις επτά χλμ. από το γνωστό δάσος της Δαδιάς) και το δέλτα του ποταμού Εβρου συγκεντρώνουν όλο και περισσότερους επισκέπτες.
Σχεδόν το σύνολο των επισκεπτών συνδυάζουν την εκδρομή τους με επίσκεψη στο Μουσείο μετάξης του Σουφλίου και την αγορά μεταξωτών για τους ίδιους ή για δώρα.
Το Σουφλί και το μετάξι
Το Σουφλί είναι ιστορικά δεμένο με το μετάξι. Το μετάξι ανακαλύφθηκε το 2640 π.Χ. στην Κίνα, από όπου απαγορευόταν διά θανάτου η έξοδος τόσο μεταξοσκώληκα όσο και μουριάς. Τελικά το 550 μ.Χ. κινέζοι μοναχοί το έφεραν στην Κωνσταντινούπολη και αναπτύχθηκε η σηροτροφία στη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ενα από τα πιο ισχυρά κέντρα ανάπτυξης ήταν το Σουφλί. Ως και πριν από λίγα χρόνια (αρχές της δεκαετίας του ΄80) το Σουφλί ζούσε σχεδόν αποκλειστικά από τη σηροτροφία και εξήγε στο εξωτερικό σημαντικές ποσότητες κουκουλιών και μεταξωτών. Ακόμη και η αρχιτεκτονική των σπιτιών της περιοχής έχει να κάνει με τις ανάγκες της σηροτροφίας (ψηλοτάβανα σπίτια για να τοποθετούνται οι «κρεβατίνες» με τους μεταξοσκώληκες). Η βιομηχανική παραγωγή μεταξιού στο Σουφλί, που έκανε γνωστή την πόλη στα πέρατα της οικουμένης, ξεκίνησε εδώ και πάνω από 100 χρόνια. Το 1903 αρχίζει τη λειτουργία του το εργοστάσιο των εβραίων Αzapia και Πάππο Αβραάμ, που είχε 80 λεκάνες (μαντζιλίκια). Στις αρχές του 20ού αιώνα ιδρύεται το εργοστάσιο των ιταλικής καταγωγής αδελφών Τσεριάνο. Το 1920 το εργοστάσιο των Αφών Τσεριάνο αγοράζεται από τον Ιακώβ Τζίβρε που καταγόταν από την Αδριανούπολη. Απασχολούσε περίπου 300 μεταξεργάτριες. Δυστυχώς ασθένειες στους μορεώνες, στροφή των καταναλωτών στις φθηνότερες τεχνητές ίνες (π.χ. reyon) και στροφή των σηροτρόφων σε άλλες επιδοτούμενες καλλιέργειες (καλαμπόκι, βαμβάκι κ.λπ.) οδήγησαν σταδιακά στο μαράζωμα της σηροτροφίας στην περιοχή.
Ανάμεσα στις λίγες μεταξουργίες που απέμειναν να παλεύουν είναι και η Μεταξουργία Τσιακίρη, με μακρόχρονη παράδοση στον κλάδο, που πέρασε όλη την μπόρα του μαρασμού της σηροτροφίας και της μερικής εγκατάλειψης της μεταξουργίας και προσπαθεί να ανακτήσει φήμη και πελατεία σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ο κ. Γ. Τσιακίρης, που είναι πρόεδρος της εταιρείας και συνεχίζει την παράδοση της οικογένειάς του, μας λέει δύο εύκολους τρόπους να διακρίνουμε το μετάξι: «Πρώτον, καίμε ένα μικρό κομμάτι μεταξωτού υφάσματος οπότε βγαίνει δυσάρεστη οσμή σαν να καίγεται τρίχα και σχηματίζεται μια σφαιρική μπαλίτσα στάχτης που εύκολα σπάει σε σκόνη και δεύτερον ένα κομμάτι μεταξιού τοποθετείται σε θερμό διάλυμα καυστικής σόδας ή ποτάσας, όπου διαλύεται».
Ο κ. Τσιακίρης μιλάει για τις ιδιότητες του μεταξιού με ιδιαίτερη αγάπη: «Το μετάξι είναι ένα απόλυτα φυσικό προϊόν που παράγεται από έναν ζωικό οργανισμό, χωρίς κανένα απολύτως χημικό. Τα παράλληλα στρώματα πρωτεΐνης στην ίνα του μεταξιού το κάνουν πολύ απαλό, έτσι ώστε όχι μόνο να μην ερεθίζει το δέρμα αλλά να είναι και πολύ ευχάριστο στην αφή. Το μετάξι παραμένει στεγνό ακόμη και αν έχει απορροφήσει το 30% του βάρους του σε νερό, γι΄ αυτό και έχει πολύ καλή συμπεριφορά στον ανθρώπινο ιδρώτα. Οι γιατροί συστήνουν μεταξωτά ρούχα, σεντόνια κ.λπ. σε όσους έχουν δερματολογικά ή αλλεργικά προβλήματα. Εχει πολύ καλή συμπεριφορά στη θερμότητα όντας άριστο μονωτικό και έτσι τα μεταξωτά ρούχα είναι ζεστά τον χειμώνα και δροσερά το καλοκαίρι. Τέλος, η τριγωνική δομή της ίνας του μεταξιού την κάνει να λειτουργεί σαν πρίσμα και να αντανακλάει ένα πολύ λαμπερό και καθαρό χρώμα».
Η παραγωγική διαδικασία
Η Μεταξουργία Τσιακίρη είναι μια από τις ελάχιστες που απέμειναν στον κλάδο και η μόνη πλήρως καθετοποιημένη στην Ελλάδα: αποτελείται από ένα υφαντουργείο μεταξωτών υφασμάτων, ενώ στη δεκαετία του ΄90 ολοκληρώθηκαν δύο επενδύσεις, μία για βαφείο-φινιριστήριο μεταξωτών υφασμάτων και μία για τυποβαφείο . Βαφείο και τυποβαφείο είναι τα πιο καινούργια και γι΄ αυτό τα πιο σύγχρονα στα Βαλκάνια. Ιδρύθηκε το 1954 βασισμένη στη μακρά σουφλιώτικη παράδοση. Οπως και οι υπόλοιπες από τις λίγες μεταξουργίες που απέμειναν, παράγει ολομέταξα κεντήματα, τσεβρέδες , πολλά εργόχειρα και ακόμη μεταξωτά υφάσματα ένδυσης, κουρτίνες, πετσέτες και είδη οικοτεχνίας. Τα τελευταία χρόνια οι μεταξουργίες του Σουφλίου έκαναν στροφή σε νέα προϊόντα όπως αξεσουάρ(μανδήλια, μπατίκ, εσάρπες, φουλάρια, γραβάτες) και μεγάλη σειρά σε μεταξοτυπίες, πίνακες, ριχτάρια και μαξιλάρια που διακοσμούν τον χώρο του σπιτιού με άποψη και μοναδικό στυλ. Με τον τρόπο αυτόν κατάφεραν να ξανακερδίσουν πελάτες στην Ελλάδα αλλά κυρίως στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Μεταξουργία Τσιακίρη είναι η πρώτη ελληνική κλωστοϋφαντουργία που πέρασε και στην ψηφιακή εκτύπωση, με σκοπό να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που προσφέρουν σήμερα η ψηφιακή τεχνολογία και τα computers: άπειρα χρώματα, ποικιλία σχεδίων, συνεχής ανανέωση.
Ολα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το μετάξι!
Στην Ευρώπη το μετάξι εισήχθη για πρώτη φορά στο Βυζάντιο στα χρόνια της βασιλείας του Ιουστινιανού, όπου δύο καλόγεροι, γυρνώντας από μια ιεραποστολική περιοδεία στην Κίνα το 554 μ.χ., έφεραν μαζί τους κουκούλια μέταξας κρυμμένα στα ραβδιά τους, γιατί απαγορευόταν η εξαγωγή τους. Πατρίδα του μεταξιού είναι η Κίνα, στην οποία η τέχνη της εκτροφής του μεταξοσκώληκα και της παραγωγής μεταξιού είναι γνωστή εδώ και περισσότερο από 4.000 χρόνια.
Οι γιατροί συνιστούν μεταξωτά ρούχα και σεντόνια σε όσους έχουν δερματολογικά ή αλλεργικά προβλήματα. Το μετάξι είναι ένα απόλυτα φυσικό προϊόν που παράγεται από έναν ζωικό οργανισμό, χωρίς κανένα απολύτως χημικό. Το μετάξι είναι υφαντική ύλη, η οποία παράγεται αποκλειστικά από το κουκούλι του μεταξοσκώληκα, ο οποίος είναι ένα είδος κάμπιας και τρέφεται με νωπά φύλλα μουριάς ή βελανιδιάς. Η κατεργασία ως το τελικό μεταξωτό ύφασμα διακρίνεται σε πολυάριθμα στάδια: τη σηροτροφία (εκκόλαψη, εκτροφή, κλάδωμα- ξεκλάδωμα και απόπνιξη), την αναπήνιση (η φάση όπου το κουκούλι ξετυλίγεται σε νήμα) και την κλώση-ύφανση, τη βαφή, το φινίρισμα και την τυποβαφή.
Οι πρώτες ύλες
Οι υφάνσιμες ύλες διαχωρίζονται σε φυσικές και τεχνητές. Από αυτές παίρνουμε λεπτές ίνες,κατάλληλες για την κατασκευή των υφασμάτων και νημάτων.Οι κυριότερες από αυτές είναι:
Φυσικές Υφάνσιμες Υλες
=> Φυτικές (βαμβάκι, λινό, κάνναβη,ραμί κ.λπ.)
=> Ζωικές (μετάξι, μαλλί,κασμίρ,καμηλό, μοχέρ κ.λπ.)
=> Ανόργανες (αμίαντος)
=> Τεχνητές Υφάνσιμες Υλες
=> Φυσικά Πολυμερή (ρεγιόν,καουτσούκ, μερινόβα κ.λπ.)
=> Συνθετικά Πολυμερή (νάιλον, περλόν, λίκρα, ακριλάν, βινυόν, τρεβίρα, πολυαιθυλένιο)
Από όλες αυτές τις ίνες,το μετάξι θεωρείται παγκοσμίως η πιο πολύτιμη.
Του Α.Γ. Χριστοδουλάκη
Πηγή Το Βήμα
8.8.2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου