 |
| Το κεντρικό κτίριο του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης, Χρωματουργείο Κατσιμαντή |
Ηδη από το 1889 λειτουργούσε ως εργοστάσιο «κυνηγετικών σφαιριδίων». Η μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα βιομηχανική κληρονομιά της Σύρου αναδεικνύεται μέσα από αυτό το επιβλητικό κτίριο με τον ύψους περίπου 20 μέτρων πύργο ψύξεως μολύβδου, το οποίο μετατράπηκε σε μουσείο για να «διηγηθεί» τη σκληρή πραγματικότητα μιας άλλης, πιο αυθεντικής εποχής. Το Σκαγιοποιείο Γεωργίου Αναιρούση, που από τα μέσα Ιουλίου επιτρέπει στον επισκέπτη του να πληροφορηθεί με βιωματικό τρόπο τη διαδικασία παραγωγής σκαγίων από μόλυβδο, είναι το τέταρτο κτίριο που προστέθηκε στα ήδη υπάρχοντα - Χρωματουργείο Κατσιμαντή, Βυρσοδεψείο Κορνηλάκη και Υφαντουργείο Βελισσαροπούλου- εντός της ιστορικής βιομηχανικής ζώνης της Ερμούπολης. Ετσι, αυτά τα πάγια για τα ελληνικά δεδομένα τεκμήρια της βιομηχανικής ιστορίας της χώρας μας έρχονται ξανά στην επικαιρότητα.
Αυτή τη φορά, την αφορμή δίνει μια έκθεση. Στο κεντρικό κτίριο του μουσείου, το Χρωματουργείο Κατσιμαντή, εγκαινιάζεται απόψε στις 19.30 μια πολύ έκθεση με... υποβρύχιο ενδιαφέρον, καθώς αφορά το ναυάγιο ενός ατμοπλοίου- αναπόσπαστο κομμάτι της συριανής ατμοπλοΐας. Πιο συγκεκριμένα, για πρώτη φορά εκτίθενται τα αντικείμενα που ανελκύστηκαν το 2006 από το ναυάγιο του τροχήλατου «Πατρίς».
Τα εκθέματα του «Πατρίς», που χάθηκε στον βυθό της Κέας το 1868, φέρνουν στην επιφάνεια μια ολόκληρη εποχή βυθισμένη στη σιωπή. Η έκθεση με τίτλο «Το ναυάγιο του α/π “Πατρίς” και η Ελληνική Ατμοπλοΐα Σύρου» περιλαμβάνει, εκτός από τα αντικείμενα που ανασύρθηκαν και δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής. Πραγματοποιείται με την επιστημονική επιμέλεια της ιστορικού Αγγελικής Φενερλή, την καλλιτεχνική επιμέλεια της σχεδιάστριας Ροζαλίας Ιωαννίδου και με τους Κώστα, Πέτρο και Φίλιππο Πετρίδη να έχουν αναλάβει την παραγωγή των γραφιστικών.
Αριστερά, η μοναδική βιομηχανική κληρονομιά της Σύρου αναδεικνύεται μέσα από το επιβλητικό κτίριο με τον ύψους 20 μέτρων πύργο ψύξεως μολύβδου του Σκαγιοποιείου Γεωργίου Αναιρούση. Δεξιά, τροχήλατο πλοίο του 1868, την περίοδο της Κρητικής Επανάστασης και του ναυαγίου του «Πατρίς», που εκτίθεται στον δεύτερο όροφο του μουσείου Κ αι τα τρία από τα τέσσερα κτίρια του Κέντρου Τεχνικού Πολιτισμού- Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης (ΚΕΤΕΠΟ- ΒΜΕ) είναι επισκέψιμα, όπως αναφέρει ο διευθυντής του κ. Κωστής Μπιτζάνης. «Το κεντρικό κτίριο, το Χρωματουργείο Κατσιμαντή, εγκαινιάστηκε στις 12 Μαΐου 2000 με την έκθεση “Ενα μουσείο γεννιέται”. Σήμερα στεγάζει εκθεσιακούς χώρους στο ισόγειο, γραφεία και αίθουσα συνεδριάσεων στον όροφο και τη Μονάδα Τεκμηρίωσης με τη βιβλιοθήκη στο πατάρι». Οπως σημειώνει ο κ. Μπιτζάνης, το Υφαντουργείο Βελισσαροπούλου λειτουργεί τις πρωινές ώρες με σκοπό τη συντήρηση παλιών μηχανημάτων και εργαλείων και είναι προσβάσιμο κυρίως σε μαθητές σχολείων που επιθυμούν να περιηγηθούν στους χώρους του, ενώ το Βυρσοδεψείο Κορνηλάκη «πρέπει να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ για να πραγματοποιηθεί η πλήρης αποκατάστασή του, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει χρόνια».
Οσο για το νέο «διαμάντι» του Βιομηχανικού Μουσείου, το Σκαγιοποιείο Γεωργίου Αναιρούση, ο κ. Μπιτζάνης θα το χαρακτήριζε μικρό βιωματικό μουσείο. «Σήμερα το Σκαγιοποιείο Αναιρούση διασώζεται αυτούσιο, με σημαντικό τμήμα του αυθεντικού μηχανολογικού εξοπλισμού, και θεωρείται από το Βρετανικό Ινστιτούτου Ιronbridge η πληρέστερη μονάδα στο είδος της σε ολόκληρη την Ευρώπη» μας τονίζει. «Στον επισκέπτη αρχικά δίνονται πληροφορίες σχετικές με την επιχείρησημέσα από αντίγραφα εγγράφων της τα οποία μπορεί να μελετήσει επί τόπου. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνταν στον πύργο ψύξης εκτίθενται τώρα στο ισόγειο, μαζί με ένα σχετικό βίντεο, ώστε ο επισκέπτης να εξοικειωθεί με τον χώρο του πύργου, ζωτικής σημασίας για την παραγωγή σκαγιών, ο οποίος σήμερα δεν είναι προσβάσιμος στο κοινό.
Ο πύργος έχει αναδειχθεί με τη βοήθεια μιας εικαστικής προβολής, εμπνευσμένης από τις διαρκείς ριπές μολύβδου από ψηλά, στη βάση του, σε μια λεκάνη με νερό. Η εικαστική ερμηνεία της μουσειολογικής προσέγγισης συνεχίζεται στο μικρό παρακείμενο αποθηκάκι, όπου οι φωνές ανθρώπων που δούλεψαν στο σκαγιοποιείο τον προσκαλούν σε ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο. Στη συνέχεια της πορείας του, ο επισκέπτης μπορεί να δει αλλά και να δουλέψει τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνταν για τη διαλογή και το γραφήτωμα των σφαιριδίων από μόλυβδο».
Η έκθεση ολοκληρώνεται με μια σύντομη ενημέρωση του επισκέπτη για τη διανομή των προϊόντων του μικρού εργοστασίου Αναιρούση, καθώς και με αναφορά σε άλλα, αντίστοιχα εργοστάσια που φέρουν τον χαρακτηριστικό πύργο ψύξης ανά τον κόσμο.
ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ
Αριστερά, δείγμα ναυπηγικής τέχνης της Σύρου. Το συγκεκριμένο πλοίο είχε βραβευθεί σε διεθνή διαγωνισμό το 1905. Δεξιά, αντικείμενα που ανασύρθηκαν από το ατμόπλοιο του 19ου αιώνα η Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης Σύρου, Γεωργίου Παπανδρέου 11 η Διάρκεια έκθεσης: από σήμερα ως τις 31 Οκτωβρίου η Πληροφορίες:
www.hermoupolis.gr
Διατηρητέο από το 1989
Το κτίριο κρίθηκε το 1989 διατηρητέο από τη Διεύθυνση Λαϊκού Πολιτισμού του υπουργείου Πολιτισμού. Στη συνέχεια αγοράστηκε από τον Δήμο Ερμούπολης με σκοπό να αποτελέσει τμήμα του ΚΕΤΕΠΟ- ΒΜΕ και του μουσειακού συγκροτήματος που αναδεικνύει τη βιομηχανική κληρονομιά της Σύρου. Το 2010, υπό τη διεύθυνση του κ. Μπιτζάνη, καταρτίστηκε μουσειολογική-αρχιτεκτονική μελέτη, ενώ οι επεμβάσεις περιορίστηκαν στις ελάχιστες απαραίτητες εργασίες στήριξης στον πύργο ψύξης του μολύβδου, στην αντικατάσταση της φθαρμένης στέγης, στη διάσωση του εξοπλισμού και στον καθαρισμό του εσωτερικού χώρου.
Της Κατερίνας Λυμπεροπούλου
Πηγή Το Βήμα
7.8.2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου