AP Photo/Michael Laughlin
Στις 17 Οκτωβρίου 1989 μεγάλος σεισμός εντάσεως 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ έπληττε τη Βόρεια Καλιφόρνια. Ο φόρος αίματος έφθασε τους 63 ανθρώπους. Αυτή την εβδομάδα σεισμός ίδιας έντασης έπληξε την Αϊτή, ενώ ο Ερυθρός Σταυρός εκτιμά ότι οι νεκροί θα φθάσουν τους 50.000.
Αυτή δεν είναι μία απλή φυσική καταστροφή, αλλά μία ιστορία φτώχειας, ελλιπών οικοδομικών κανονισμών, κακών υποδομών και ανύπαρκτων κρατικών υπηρεσιών. Την Πέμπτη, ο πρόεδρος Ομπάμα είπε απευθυνόμενος στον λαό της Αϊτής: «Δεν θα σας εγκαταλείψουμε, δεν θα σας ξεχάσουμε». Αν εννοεί να τηρήσει τη δέσμευση αυτή, τότε θα πρέπει να εκμεταλλευθεί την τραγωδία αυτή για να επανεκτιμήσει την προσέγγιση της Δύσης στο θέμα της φτώχειας στον κόσμο, παραδεχόμενος μερικές πικρές αλήθειες.
Η πρώτη από αυτές αφορά την άγνοιά μας στο πώς να περιορίσουμε τη φτώχεια. Παρά τα τρισεκατομμύρια δολάρια που έχει δαπανήσει ο κόσμος τις τελευταίες δεκαετίες για την ενίσχυση της ανάπτυξης στον αναπτυσσόμενο κόσμο, χώρες που δεν εξασφάλισαν βοήθεια, όπως η Κίνα, ήκμασαν, ενώ άλλες που βοηθήθηκαν, όπως η Αϊτή, παρέμειναν στάσιμες. Ισως, όπως επισημαίνουν ολοένα και περισσότεροι οικονομολόγοι, οι αναπτυξιακές πρωτοβουλίες να μην αποτελούν τον καλύτερο μοχλό ανάπτυξης.
Η δεύτερη πικρή αλήθεια είναι ότι η βοήθεια περιορισμένης κλίμακας είναι αναγκαία, αλλά ανεπαρκής. Δεδομένων των αποτυχιών της μακροοικονομικής αναπτυξιακής πολιτικής, οι οργανώσεις αρωγής στρέφουν συχνά την προσοχή τους σε προγράμματα μικρής κλίμακας. Περισσότερες από 10.000 τέτοιες μη κυβερνητικές οργανώσεις δραστηριοποιούνται στη σημερινή Αϊτή. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειές τους, όμως, δεν θα μπορέσουν μόνες να αντιμετωπίσουν την οξεία ανθρωπιστική κρίση.
Τρίτον, η ώρα είναι κατάλληλη για να φέρουμε το ακανθώδες θέμα των αρνητικών πολιτιστικών επιρροών. Γιατί είναι τόσο φτωχή η Αϊτή; Πολλοί απαντούν ότι γι' αυτό ευθύνεται η μακρά ιστορία σκλαβιάς, καταπίεσης και αποικιοκρατίας. Ανάλογη ιστορική εμπειρία είχαν, όμως, και τα Μπαρμπέιντος, που απολαμβάνουν σήμερα ικανοποιητική ποιότητα ζωής. Η Αϊτή επλήγη από δικτατορίες, διαφθορά και ξένες εισβολές. Τα ίδια υπέστη, όμως, και η Δομινικανή Δημοκρατία. Παρότι Αϊτή και Δομίνικος μοιράζονται το ίδιο νησί και το ίδιο οικοσύστημα, η συνοριακή γραμμή χωρίζει δύο κόσμους, με παρθένα δάση και πρόοδο από τη μία και αποψίλωση δασών, φτώχεια και πρόωρο θάνατο από την άλλη.
Οπως εξηγεί ο Λόρενς Χάρισον στο βιβλίο του «Η Κεντρική Προοδευτική Αλήθεια», η Αϊτή, όπως και οι περισσότερες φτωχές χώρες του κόσμου, μαστίζεται από περίπλοκο συνδυασμό πολιτισμικών επιρροών, που ανθίστανται στην πρόοδο. Η επιρροή της αίρεσης του βουντού, που διαμηνύει ότι η ζωή διέπεται από απρόβλεπτες μεταφυσικές δυνάμεις, τα υψηλά επίπεδα κοινωνικής καχυποψίας και η άρνηση ανάληψης ευθυνών είναι μερικοί από τους πολιτισμικούς αυτούς παράγοντες.
Τέταρτον, η ώρα είναι κατάλληλη για την προώθηση του τοπικού πατερναλισμού. Στην Αϊτή, τα μόνα αποτελεσματικά είναι τα προγράμματα που αδιαφορούν για τα βαθύτερα αίτια της φτώχειας, προωθώντας μόνο τις αξίες της εκπαιδευτικής και επαγγελματικής αριστείας, μόνες ικανές να εγγυηθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Πηγή Καθημερινή
16.1.2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου