Με επιστολή στους Eυρωπαίους ηγέτες ζητούν λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της χρηματοοικονομικής κρίσης «Πρόκειται για μία κρίση που συμβαίνει μία φορά κάθε γενιά. Η εμπιστοσύνη μεταξύ των χρηματοοικονομικών θεσμών εξαφανίζεται. Ο φόβος ενδέχεται να επεκταθεί».
Με τη διαπίστωση αυτή ξεκινούν δέκα κορυφαίοι οικονομολόγοι την ανοικτή επιστολή προς τους τους Ευρωπαίους ηγέτες για την ευρωπαϊκή τραπεζική κρίση. Οι δέκα διακεκριμένοι οικονομολόγοι είναι:
Alberto Alesina (καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Harvard), Richard Baldwin (καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας στο Graduate Institute στη Γενεύη), Tito Boeri (καθηγητής Οικονομολογίας στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου), Willem Buiter (καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικονομίας στο London School of Economics), Francesco Giavazzi (καθηγητής Οικονομολογίας στο Πανεπιστήμιο του Bocconi), Daniel Gros (διευθυντής του Κέντρου Μελετών Ευρωπαϊκής Διοίκησης στις Βρυξέλλες), Stefano Micossi (γενικός διευθυντής του Assonime), Guido Tabellini (καθηγητής Οικονομολογίας στο Πανεπιστήμιο του Bocconi), Charles Wyplosz (καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας στο Graduate Institute στη Γενεύη), Klaus F. Zimmermann (καθηγητής Οικονομολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόννης στη Γερμανία).
Η επιστολή
Στην ανοικτή επιστολή, την οποία αποκαλούν ως «μία έκληση προς δράση» αναφέρεουν τα εξής:
Την προηγούμενη εβδομάδα, η εμπειρία από τις ΗΠΑ έδειξε ότι το να σώζεις μία τράπεζα τη φορά δεν πρόκειται να δουλέψει. Χρειάζεται μία συστημική απάντηση και στην Ευρώπη αυτό σημαίνει την ανάληψη πρωτοβουλίας για την επανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου, της οποίας πρωτοβουλίας θα ηγείται η Ευρωπαϊκή Ενωση. Εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν ενώσουν τις δυνάμεις τους για να αντιμετωπίσουν την κρίση πριν αυτή ξεφύγει από τον έλεγχο, τότε μπορεί να βρεθούν εκείνοι να καβγαδίζουν μεταξύ τους για το ποια είναι η καλύτερη λύση για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης.
Η Ευρώπη βρίσκεται στη μέση μιας κρίσης που συμβαίνει μία φορά κάθε γενιά. Κάθε Ευρωπαίος γνωρίζει τι συνέβη όταν τα χρηματιστήρια “παρέλυσαν” τα σκοτεινά χρόνια της δεκαετίας του 1930. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί ξανά εάν οι κυβερνήσεις δεν αναλάβουν δράση. Δεν προβλέπουμε ότι θα συμβεί, αλλά ότι είναι κρίσιμης σημασίας να γνωρίζουμε περί τίνος πρόκειται, ποιος είναι ο κίνδυνος.
Η εμπιστοσύνη στους χρηματοοικονομικούς θεσμούς εξαφανίζεται και υπάρχει κίνδυνος ο φόβος να επεκταθεί κι άλλο. Η αναταραχή στις χρηματαγορές πρέπει να σταματήσει πριν προκαλέσει μείζονα ζημία στην πραγματική οικονομία. Οι αποταμιεύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων τελούν υπό άμεση απειλή. Εάν η αναταραχή προκαλέσει παράλυση στην πιστωτική αγορά, τότε θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις θα καταστραφούν σε μαζική κλίμακα. Περαιτέρω εξασθένηση της πραγματικής οικονομίας θα έθετε ακόμη περισσότερα δάνεια σε κίνδυνο και θα δημιουργούσε ένα φαύλο κύκλο με πτώση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων, επιδείνωση της δυνατότητας αποπληρωμής των δανείων και μείωση πιστωτικών ροών.
Η δράση που αναλαμβάνει η ηγεσία των ΗΠΑ είναι ευπρόσδεκτη, αλλά όχι αρκετή. Χρειάζεται αποφασιστική δράση και από την Ευρώπη.
Η δράση στο ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να ενισχύει και να οργανώνει τη δράση στο εθνικό επίπεδο.
Οι αμερικανικές αρχές έμαθαν την προηγούμενη εβδομάδα ότι το να διασώζεις μία τράπεζα τη φορά δεν αρκεί: μία συστημική κρίση απαιτεί συστημική απάντηση. Στις ΗΠΑ η αντιμετώπιση της άμεσης κρίσης απαιτεί την επαναφορά της ρευστότητας στις αγορές χρήματος και στις πιστωτικές αγορές και τη δημιουργία των συνθηκών για την επαναφορά της διασφάλισης των στεγαστικών δανείων και άλλων δυσρευστοποίητων αλλά αρκούντως ομοιογενών και διαφανών περιουσιακών στοιχείων.
Στην Ευρώπη, η σωτηρία μιας τράπεζας τη φορά σημαίνει ότι η προσπάθεια διάσωσης πραγματοποιείται από ένα κράτος, παρά το γεγονός ότι θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις και στα γειτονικά κράτη ή ότι θα υπάρξει μεν συγχρονισμός και συμφωνία για το μοίρασμα του οικονομικού βάρους, αλλά θα είναι της τελευταίας στιγμής. Η διασύνδεση των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι πολύ βαθιά και πλατιά και γι’ αυτό οι αντιδράσεις σε εθνικό επίπεδο ή ο συγχρονισμός σε κάθε υπόθεση ξεχωριστά δεν θα αποδειχθούν αρκετά.
Είναι κρίσιμης σημασίας να υπάρξει πανευρωπαϊκή συμφωνία αντίδρασης.
Οι λύσεις οι οποίες θα περιλαμβάνονται στη συμφωνία αυτή θα είναι πολλές. Στην Ευρώπη, το βασικό πρόβλημα είναι το υψηλό ποσοστό μόχλευσης στις δραστηριοποιημένες σε διεθνές επίπεδο μεγάλες τράπεζες. Οπότε η συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης πρέπει να επικεντρωθεί στην επανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου μέσω της παροχής δημοσίων χρεογράφων ή μέσω υποχρεωτικής μετατροπής των δανείων σε χρεόγραφα. Αυτό θα πρέπει να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για παράδειγμα, μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η τωρινή προσέγγιση της διάσωσης της μιας εταιρείας μετά την άλλη χρησιμοποιώντας εθνικά κεφάλαια θα οδηγήσει σε “βαλκανοποίηση” του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου. Επίσης, σημαντική θα είναι συμφωνία για εναρμονισμένο επίπεδο ασφαλιστικών αποθεματικών.
Προκειμένου να αποφευχθούν τέτοιες κρίσεις στο μέλλον, θα χρειαστεί να υπάρξει ρύθμιση των ευρωπαϊκών χρηματοοικονομικών αγορών και θεσμών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη κατανόησης σχετικά με το πώς μπορούμε να σταματήσουμε τις χρηματοοικονομικές κρίσεις. Το πρόβλημα είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης.
Η ανοικτή επιστολή δημοσιεύθηκε στο www.voxEU.org
ΠΗΓΗ : ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
3.10.08
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου