του Βαγγέλη Αποστόλου
(Μέλους της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΝ, πρώην βουλευτής Ευβοίας)
Αναλυτικά, το πλήρες κείμενο του άρθρου έχει ως εξής:
Δύο βασικές αλλά ριζικές αλλαγές που θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην προστασία του δασικού οικοσυστήματος της χώρας μας είναι η κατάργηση τη εκτός σχεδίου δόμησης και η επανεξέταση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των δασικού χαρακτήρα εδαφών. Είναι κρίμα που όλες οι κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης, όχι μόνο δεν περιόρισαν την εκτός σχεδίου δόμηση, αλλά και την διεύρυναν, φτάνοντας μέχρι το σημείο να νομιμοποιούν αλλαγές χρήσης και καταπατήσεις δασικών επιφανειών.
Κι επειδή πλέον πίσω από κάθε πυρκαγιά κρύβεται και κάποια απόπειρα αλλαγής χρήσης, η κρατικοποίηση των δασών και των δασικών εκτάσεων όχι μόνο θα αποτρέψει τέτοιες συμπεριφορές, αλλά και θα συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση και στην αποτελεσματικότερη προστασία τους.
Εξ άλλου η κυριότητα των δασών είχε παλιότερα κάποιο οικονομικό όφελος, την επικαρπία, σήμερα όμως στα μεν δημόσια δάση έχει παραχωρηθεί στους δασεργάτες και στους κατοίκους των ορεινών περιοχών, στα δε ιδιωτικά δεν υπάρχει, αφού στερούνται, όλα σχεδόν, εγκεκριμένης διαχειριστικής μελέτης. Μένει λοιπόν μόνο το ευρύτερο περιβαλλοντικό όφελος και το στενότερο παράνομο όφελος που θα φέρει η προσδοκία της αλλαγής χρήσης.
Πριν όμως ξεκινήσουμε μια τέτοια συζήτηση πρέπει πρώτιστα να διερευνηθεί το εμπράγματο καθεστώς όλων των δασικών επιφανειών και ιδίως αυτών που υφίστανται πιέσεις αλλαγής χρήσης, όπως είναι αυτές της Αττικής και των παραθαλάσσιων και περιαστικών περιοχών.
Το Ελληνικό Δημόσιο, ως διάδοχος του Οθωμανικού Κράτους θεωρήθηκε -με βάση τις διεθνείς συνθήκες και τα πρωτόκολλα που υπεγράφησαν κατά την απελευθέρωση όλων των ελληνικών εδαφών- ιδιοκτήτης των αγρίων εθνικών γαιών, δηλαδή των μη καλλιεργούμενων και μη κατοικούμενων εκτάσεων. Το Β.Δ. του 1836 για τη διάκριση των δασικών ιδιοκτησιών, αναγνώρισε ελάχιστες περιπτώσεις κυριότητας δασών από ιδιώτες.
Έτσι, η γενική παραδοχή ότι τα δάση, οι δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις στη χώρα μας είναι κατά μαχητό τεκμήριο δημόσια δεν είναι ούτε σόφισμα, ούτε ιδιοτροπία κανενός κι ούτε παραλογισμός, όπως ισχυρίστηκε ο κ. Μητσοτάκης στην προηγούμενη αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Είναι ένα δεδομένο που διαμορφώθηκε από ιστορικούς λόγους και επεκράτησε σε όλη τη νομολογία της δασικής νομοθεσίας από σύστασης του ελληνικού κράτους, αποτελεί δε τη διασφάλιση μιας τεράστιας δημόσιας περιουσίας που κέρδισε ο ελληνικός λαός και οι ήρωες του με το αίμα τους.
Όμως πέραν αυτού τα δικαιώματα του ελληνικού δημοσίου επί των δασικών εδαφών κηρύχθηκαν απαράγραπτα:
- Από το 1915, αφού έκτοτε δεν χωρεί χρησικτησία επί δημοσίων δασών και δασικών εκτάσεων.
- Από το 1922, όταν με διάφορες διατάξεις που κωδικοποιήθηκαν στο δασικό κώδικα του 1929 απαγορεύτηκε η κατάτμηση των δασών, μια απογόρευση που ισχύει μέχρι σήμερα.
- Από το 1900, όταν για πρώτη φορά εμφανίζεται στη δασική νομοθεσία ο θεσμός της αναδασωτέας έκτασης, ως μηχανισμός προστασίας των δασικών εκτάσεων.
Κι επειδή ακόμη και μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν οι απαραίτητοι μηχανισμοί προστασίας όλης αυτής της δημόσιας περιουσίας, δηλαδή οι δασικοί χάρτες και το κτηματολόγιο, χρησιμοποιείται ως εργαλείο η βλαστική κατάσταση και τα φυσικά χαρακτηριστικά αυτών των εκτάσεων. Εδάφη που καλύπτονται από άγρια ξυλώδη φυτά δενδρώδη ή θαμνώδη, βραχώδη ή καλυπτόμενα από χορτολιβαδική βλάστηση είναι κατά μαχητό τεκμήριο δημόσια.
Έτσι προέκυψαν οι διάφοροι νομικοί ορισμοί του δάσους και των δασικών εκτάσεων, οι οποίοι προσδιορίζουν αυτή τη μεγάλη δημόσια περιουσία των αγρίων γαιών, επι της οποίας ισχύει ένα πλήθος περιορισμών στη χρήση και στην εκμετάλλευσή τους, που καθορίζεται από τη δασική νομοθεσία.
Όμως ένα μεγάλο τμήμα των αγρίων γαιών έχασε όχι μόνο το δασικό του χαρακτήρα (σε πολλές περιπτώσεις και για κοινωνικούς λόγους), αλλά κυρίως το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου. Κι αυτό γιατί όλες σχεδόν οι κυβερνήσεις από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα δεν θέλησαν να προστατεύσουν ουσιαστικά τη δημόσια περιουσία υπηρετώντας συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα, που με διάφορα τεχνάσματα νομιμοφανή και παράνομα κατάφεραν να οικειοποιηθούν μεγάλες εκτάσεις δασικού χαρακτήρα.
Στην Αττική δεν υπήρξαν ποτέ ιδιωτικά δάση και ιδιωτικές δασικές εκτάσεις μόνον νομές είχαν δοθεί για κοινωνικούς λόγους. Η μεθόδευση αναγνώρισης τέτοιων ιδιοκτησιών αποτέλεσε τη μεγαλύτερη λεηλασία της δημόσιας περιουσίας. Κι αυτή η λεηλασία, συνδυασμένη με επεκτάσεις σχεδίων πόλεων, με νέες οριοθεσίες οικισμών, με παράνομες κατατμήσεις δασικών επιφανειών και με πολεοδομικές δραστηριότητες συνεταιρισμών και ιδιωτών, επέτρεψε την οικιστική επέκταση σε βάρος των δασών, αλλά ταυτόχρονα άνοιξε και την όρεξη για ιδιωτικοποίηση όλης της περιοχής.
Κι ενώ φαινόταν ότι με τη θεσμοθέτηση της υποχρέωσης της πολιτείας να προχωρήσει στη σύνταξη των δασικών χαρτών και του κτηματολογίου δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων ιδιοκτησίας και χρήσης γης και δινόταν η δυνατότητα στο Δημόσιο να προστατεύει την περιουσία του, οι Κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων άλλα έπραξαν. Η μεν κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατάργησε το τεκμήριο κυριότητας για τα εντός σχεδίου δασικά εδάφη, η δε ΝΔ ετοιμάζεται να την επεκτείνει και στα εκτός σχεδίου, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την ολοκλήρωση της λεηλασίας της δημόσιας περιουσίας. Μάλιστα τα πράγματα θα γίνουν ακόμη χειρότερα αφού ο τρόπος που το ΥΠΕΧΩΔΕ και η «Κτηματολόγιο Α.Ε.» έχουν ξεκινήσει την οριοθέτηση των δασών και τη σύνταξη των δασικών χαρτών, θα επιφέρει τον αποχαρακτηρισμό εκατομμυρίων στρεμμάτων.
Έτσι λοιπόν η πρόταση για κρατικοποίηση των δασών, περνά όχι μόνο μέσα από την επανεξέταση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος όλων αυτών που σήμερα παρουσιάζονται ως ιδιωτικά (δηλαδή το 20% περίπου των δασικού χαρακτήρα εδαφών), αλλά και μέσα από την χωρίς παρεκκλίσεις τήρηση του τεκμηρίου κυριότητας του δημοσίου. Στη χώρα μας υπάρχούν έμπειροι και αξιόλογοι επιστήμονες, που έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά σε αυτό τον τομέα, αλλά δυστυχώς μένει αναξιοποίητη σε κάποια υπουργικά συρτάρια.
Μόνον τότε μπορεί και πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση για κρατικοποίηση αυτών των δασικού χαρακτήρα εδαφών που θα αναγνωριστούν ως ιδιωτικά...διαφορετικά εκτός του ότι το Δημόσιο θα αποζημιώνει δικές του ιδιοκτησίες, τα δάση θα καίγονται, θα ξανακαίγονται μέχρι να «πειστούμε» ότι ο δασικός χώρος ανήκει στους εμπρηστές.
Χαλκίδα 19/9/08
ΠΗΓΗ ΠΑΣΕΓΕΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου