Κοφτερά μυαλά με στόχο το γρήγορο χρήμα οδήγησαν το σύστημα σε κρίση, καθώς οι έλεγχοι ήσαν ανεπαρκείς Tης Θαλειας Kαρταλη
Aστραφτερά αυτοκίνητα, ακριβά κοστούμια, διακοπές στα πανάκριβα θέρετρα του κόσμου... Μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων που γαλουχήθηκε μέσα στον λαμπερό κόσμο του γρήγορου χρήματος, έχοντας ως είδωλα τους κολοσσούς της Γουόλ Στριτ, που τώρα καλούνται να δώσουν εξηγήσεις για την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τις ολέθριες (και εν πολλοίς άγνωστες ακόμη) συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία, βλέπει τον κόσμο γύρω της να καταρρέει. «Πρόκειται για το τέλος ενός ολόκληρου πολιτισμού», έγραφε τρεις ημέρες μετά την κατάρρευση της Lehman, ο Ρότζερ Κόεν, «του πολιτισμού των ακριβών ρούχων και των ακριβών σπιτιών».
Ορδές ολόκληρες 25άρηδων ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους στα μεγάλα πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών κατευθύνονταν για ανεύρεση εργασίας στον ευρύτερο τραπεζικό τομέα, γοητευμένοι από το γρήγορο κέρδος και την εικόνα του επιτυχημένου. Δεν ήταν άλλωστε παράλογο όταν στα 25 τους μπορούσαν εύκολα να εξασφαλίζουν αποδοχές με πολλά μηδενικά τον χρόνο. Κοφτερά μυαλά, με ένα ολόκληρο σύστημα να τους στηρίζει, ήταν εύκολο να «παίζουν» με χρήματα που δεν τους ανήκαν. Οταν οι «υπολογισμοί» τους έβγαιναν και οι πελάτες ήταν κερδισμένοι, τα κέρδη και για τους ίδιους ήταν πολλά. Οταν πάλι όχι, τα bonus ήταν απλώς χαμηλότερα. Κι αν χρειαζόταν, μετακινούνταν από τον έναν χρηματοπιστωτικό οργανισμό στον άλλο.
Είναι χαρακτηριστικό, σημειώνει ο Κόεν, ότι το 39% των αποφοίτων του Χάρβαρντ τον Ιούνιο του 2008 επρόκειτο να αναζητήσει εργασία στον χρηματοοικονομικό τομέα. Το ποσοστό αυτό ανερχόταν στο 47% τον περασμένο χρόνο. Το πάρτι όμως, τελείωσε. Ισως η επόμενη γενιά των ιδιοφυών στα μαθηματικά, όπως γράφει ο Τόμας Φρίντμαν, κατευθύνει τις ικανότητές της προς άλλους τομείς, όπως αυτός της ενέργειας, αντί να αναλώνεται στην κατασκευή πολύπλοκων εξισώσεων, με κανένα, όπως απεδείχθη, αντίκρισμα.
«Greed is good», ήταν το μότο του Γκόρντον Γκέκο (κατά κόσμον Μάικλ Ντάγκλας), στην περίφημη ταινία του Ολιβερ Στόουν «Γουόλ Στριτ», που γυρίστηκε το 1987. Ισως αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη της Γουόλ Στριτ επί σειράν ετών, όμως, ο συνδυασμός της πλεονεξίας με την κοφτερή εξυπνάδα των whiz kids που βρέθηκαν να κρατούν στα χέρια τους «όπλα μαζικής καταστροφής», όπως χαρακτήρισε κάποτε τα παράγωγα ο πιο επιτυχημένος ίσως επενδυτής των ΗΠΑ, Ουόρεν Μπάφετ, βρίσκεται ανάμεσα στις αιτίες για τη σημερινή κατάρρευση του συστήματος.
Κάποιοι έβγαλαν πολλά λεφτά, κάποιοι άλλοι όμως βλέπουν τώρα τις οικονομίες τους να εξανεμίζονται. Αυτοί που βρίσκονται στην πλευρά των χαμένων, ζητούν την απόδοση ευθυνών. Μπορούν όμως να αποδοθούν ευθύνες σε ένα σύστημα που λειτούργησε και γιγαντώθηκε επειδή ακριβώς δεν υπήρχαν επαρκείς έλεγχοι;
ΠΗΓΗ : ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
18.10.08
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου