Της Μαριλης Μαργωμενου
Κάθε ψυχολόγος θα ήταν σε θέση να το πει: τα δύο πρώτα είδη φόβου που αισθάνεται κανείς απ' όταν γεννιέται, είναι ο φόβος της πτώσης και εκείνος του κρότου. Ακριβώς τα ίδια που εσχάτως τρομοκρατούν τους νεοσσούς επενδυτές και καταθέτες: ο φόβος της πτώσης των μετοχών και εκείνος του κρότου από την κατάρρευση των τραπεζών. Αποτέλεσμα; Αν χθες μπαίνατε στην Τράπεζα της Ελλάδος περί τη 10η πρωινή, θα βλέπατε ένα τσούρμο 50 ανθρώπων με σακίδια, να περιμένουν στην ουρά για να αλλάξουν τα λεφτά τους με... χρυσές λίρες! Επειτα από 4 ώρες αναμονή, μία κυρία φθάνει στο γκισέ. Ο ταμίας ρωτάει «επιταγή η μετρητά;». Και εκείνη απαντά «Πεντακοσάρικα!». Υστερα βγάζει από τον σάκο 152.000 ευρώ(!) και στη θέση τους παραχώνει το πουγκί με τις λίρες που της δίνει ο έκπληκτος ταμίας. Και όσο οι μέρες περνούν ο φόβος φυλάει τα έρημα τραπεζικά υποκαταστήματα.
Προ ημερών, που αντιμετώπισε πρόβλημα μια εκ των ισχυροτέρων τραπεζών, η Royal Bank of Scotland, και προτού ο GordoBrowτείνει προς αυτήν χείρα οικονομικής βοηθείας, ο φόβος πρώτη φορά ξεχείλισε και απείλησε να πνίξει και τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα: ουκ ολίγοι εκπρόσωποι της πλουτοκρατίας παγκοσμίως ευρέθησαν να θρηνούν προκαταβολικώς τα κεφάλαια που διά του private banking είχαν κατατεθειμένα (και προς στιγμήν εκτεθειμένα) στον τραπεζικό γίγαντα του οποίου τα πήλινα πόδια είχαν μόλις αποκαλυφθεί.
Ψυχολογικός πόλεμος
Κατόπιν αυτού, ποιος μπορεί να ψέξει τους Ελληνες μικροκαταθέτες που λιποψυχούν βιώνοντας τηλεοπτικώς τον ψυχολογικό πόλεμο της πρωινής ζώνης; Οποιον τραπεζικό και αν ρωτήσετε, θα σας πει το ίδιο - την περασμένη εβδομάδα, τα γκισέ των επαρχιακών τραπεζών πλημμύρισαν από γηραλέους καταθέτες σε κατάσταση παροξυσμού. Η πρώτη φράση των γιαγιάδων με το που έφθανε η σειρά τους στο ταμείο ήταν «θέλω να κλείσω τον λογαριασμό μου!» και η αμέσως επόμενη «μου το συμβούλεψε ο Αυτιάς!». Δεδομένου πως έπειτα από επικοινωνία με εταιρείες που πωλούν θησαυροφυλάκια διαπιστώσαμε πως ουδεμία εξ αυτών σημείωσε αύξηση των πωλήσεών της, ένα πράγμα καθίσταται σαφές: το στερεότυπο της γιαγιάς με τα λεφτά κάτω από το στρώμα ξαναζεί στην Ελλάδα ημέρες δόξας.
Βεβαίως, υπάρχουν και έτερες συνομοταξίες τρομοκρατημένων: όπως αυτή των «διασκορπιστών», που μοιράζουν σε πολλές τράπεζες το μικρό τους κεφάλαιο για να μην το «φάει» όποια καταρρεύσει, η άλλη των «θυριδομανών», που βγάζουν τα λεφτά από τον λογαριασμό τους και τα βάζουν στην ίδια τράπεζα αλλά σε θυρίδα, ή εκείνη των «εθνικά υπερήφανων», που εσχάτως εμπιστεύονται το κομπόδεμά τους ή στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή στην Αγροτική ή στην Εθνική Τράπεζα. Και εξ αυτού αποδεικνύεται η προαιώνια σχέση του φόβου με την άγνοια. Διότι προφανώς οι καταθέτες αγνοούν πως στον προϋπολογισμό του 2004 ο κ. Αλογοσκούφης με περηφάνια ανήγγειλε πως «πουλήσαμε και την τελευταία μετοχή της Εθνικής!». Η οποία Εθνική, πάντως, επιμένει να πλασάρεται απατηλά ως κρατική. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς την εμμονή των διευθυντών επιμέρους υποκαταστημάτων της να ξεμοναχιάζουν τους πελάτες και να τους λένε «πάρε τα χρήματά σου από τις άλλες τράπεζες και φέρ' τα εδώ, αλλιώς κινδυνεύεις!»; Η κοσμοπλημμύρα του υποκαταστήματος της Εθνικής στην Κόρινθο την περασμένη εβδομάδα δεν είναι η μόνη απόδειξη για του λόγου το αληθές. Διότι η απόπειρα της Εθνικής με την κρατική λεοντή να ξελογιάσει τους καταθέτες των άλλων τραπεζών πυροδότησε και μία άνευ προηγουμένου τραπεζική διχόνοια: οι άλλες τράπεζες, που βρέθηκαν να τις ξεζουμίζουν οι πελάτες με απανωτές αναλήψεις στα ΑΤΜ, κατήγγειλαν το γεγονός στον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλο, όστις προφανώς εξεμάνη, αλλιώς δεν εξηγείται το γεγονός πως διά της ανακοίνωσής του απείλησε τους... τρομοκράτες τραπεζικούς με ραντεβού στο γραφείο του εισαγγελέα.
Σοκ και δέος
Αλλά και πάλι, ο φόβος του κοινού ποσώς υπεχώρησε. Ιδίως οι μικρές τράπεζες, που έχουν από 1,5 ως 2,5 δισεκατομμύρια καταθέσεις, ήδη υφίστανται πανωλεθρία αναλήψεων. Και αυτό, παρά τη διαβεβαίωση πως ακόμη και αν στο πηλίκο του τραπεζικού αποθέματος κάποιας απ' αυτές γραφτεί τελικώς το μηδενικό, είτε μια μεγάλη τράπεζα θα την απορροφήσει στο παρά 5΄ είτε το κράτος θα την αγοράσει και μ' αυτόν τον τρόπο τα χρήματα των καταθετών θα διασωθούν. Πλην, για να αισθανθεί κανείς ασφάλεια, θα πρέπει να έχει έστω κάποιες στοιχειώδεις οικονομικές γνώσεις. Και καλά είναι να μην ξεχνάμε πως οι άνθρωποι που τώρα τρέχουν στα γκισέ πανικόβλητοι με το βιβλιάριο στο χέρι και το πορτοφόλι για την ανάληψη στην τσέπη είναι οι ίδιοι που προ δεκαετίας στοιβάζονταν στις ΕΛΔΕ πιστεύοντας πως βρήκαν το Ελντοράντο της οδού Σοφοκλέους. Οσο για το επίπεδο των οικονομικών τους γνώσεων, που θα μπορούσε να τους προφυλάξει τότε από την καταστροφή και τώρα από τον πανικό... μια καλή εικόνα δίνει η γλαφυρή περιγραφή ενός παλαιού χρηματιστή, για το πώς υποδεχόταν τους νέους πελάτες τον καιρό της άνθησης του Χριματιστηρίου: «Στο ένα συρτάρι του γραφείου μου είχα κρατήσει κάτι παλιές μετοχές που δεν κυκλοφορούσαν πλέον: Felizol, Λιπασμάτων, Πειραϊκή - Πατραϊκή... Τις έβγαζα, λοιπόν, και ρωτούσα ) «αυτές θέλετε να αγοράσετε;». «Ναι! Ναι!», μου έλεγαν όλο χαρά. «Ναι, αλλά αυτές... δεν υπάρχουν», τους απαντούσα... Εκεί να δείτε τι πάθαιναν! Οχι τρόμο... Σοκ και δέος!».
ΠΗΓΗ : ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου